Wplyw skladowania nawozow naturalnych na jakosc wody gruntowej w zagrodzie

• Autorzy: Sapek A , Sapek B
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W latach 1993-2005 przeprowadzono badania nad jakością wody gruntowej spod zagrody, obejmujące 38 gospodarstw w 9 gminach. W sumie pobrano 1260 próbek wody. Stwierdzone przeciętne stężenia 13 mg N-NH₄·dm³, 4,3 mg P-PO₄·dm³ i 309 mg K·dm³ świadczą, iż jakość większości badanych wód grunto­wych odpowiadała najgorszej V klasie wód podziemnych. Przeciętne stężenie azo­tanów, wynoszące 18 mg N·dm³ , stanowiło mniejsze zagrożenie dla jakości wody niż bardzo wysokie stężenie amonu. Stosunkowo duże stężenie fosforanów, po­chodzących z nawozów naturalnych, wynika prawdopodobnie z obecności roz­puszczalnego węgla organicznego w wodzie przemywającej profil gleby. Badane wody uległy stosunkowo największemu wzbogaceniu w potas i na podstawie tego wzbogacenia przyjęto, że głównym źródłem zanieczyszczenia są odchody zwie­rzęce.

EN

Investigations of the groundwater quality from the farmsteads of 38 farms in 9 communes were conducted during 1993-2005. Totally, 1260 water samples were analysed. Approximate concentrations of the nutrients reached 13 mg N-NH₄·dm³, 4,3 mg P-PO₄·dm³ and 309 mg K·dm³, what proved that most of investigated water samples should be included, according to the Polish standards, to the worst water quality of V class. Mean nitrate concentrations of 18 mg N·dm³, created rather meagre risk for water quality in comparison to the high concentrations of ammonia. Observed high concentrations of phosphates, originated from the manure, were enhanced through the presence of dissolved organic carbon in water percolating the profile of farmstead soil. Investigated waters were enriched in potassium what suggests the manure as a main source of water pollution at farmstead.

Słowa kluczowe

PL

gospodarstwa rolne; fosforany; przechowywanie; azot; nawozy naturalne; skladowanie; potas; zanieczyszczenia rolnicze; wody gruntowe; zanieczyszczenia wod

EN

farm; phosphate; storage; nitrogen; natural fertilizer; potassium; agricultural pollutant; ground water; water pollutant

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2006
• Tom: 512
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.503-512,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Sapek A

• Instytut Melioracji i Uzytkow Zielonych, Falenty

autor

Sapek B

• Instytut Melioracji i Uzytkow Zielonych, Falenty

Bibliografia

• Dewes Т. 1997. Zusammensetzung unci Eigenschaften von Sickerwasser am Stallmislstapeln. Z. Pflanzenernaehrung, Bodenk. 160: 97-101.
• Ellis J. R., Mielke L. N., Schuman G. E. 1975. The nitrogen status beneath beef cattle feedlots in Eastern Nebraska. Soil Science Society of America Journal 39(1): 107-111.
• Igras J. 2004. Zawartość składników mineralnych w wodach drenarskich z użytków rolnych w Polsce. Instytut Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach. Mo­nografie i Rozprawy 13: 7-123.
• Mielke L.N. 1991. Impact of animal waste management on water quality. Presenta­tion at National Livestock, Poultry and Aquaculture Waste Management Priori­ties Workshop, 29-31 VII 1991, in Kansas City, MO (maszynopis).
• Raport 1998. Stan środowiska w Polsce. Raport Państwowej Inspekcji Ochrony Środowiska. Warszawa: 7-263.
• Rozporządzenie 2004. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 11 lutego 2004 w sprawie klasyfikacji dla prezentowania stanu wód powierzchniowych i podziem­nych, sposobu prowadzenia monitoringu oraz sposobu interpretacji wyników i pre­zentacji stanu tych wód. Dz.U. Nr 32, poz. 284.
• Sapek A. 2004a. Demonstracje inwestycji służących do składowania nawozów natural­nych w gospodarstwie rolnym jako podstawa działań naprawczych w środowisku, w: Edukacja ekologiczna. Podstawy działań naprawczych w środowisku. Red.: I. Wiatr. Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej. Nałęczów: 29-37.
• Sapek A., Sapek B. 1992. The impact of potassium chloride and potassium bromide fertilization on CI and Br content in meadow plants. Zeszyty Naukowe AR w Kra­kowie 263(34): 337-341.
• Sapek A., Sapek B. 2005. Azot mineralny w wodzie gruntowej spod tiwałych użytków zielonych na glebach mineralnych i toifowych, w: Zanieczyszczenie środowiska azo­tem. Nowel S. red., Olecko: Wszechnica Mazurska: 129-142.
• Sapek a., Sapek В., Pietrzak S. 2004. Strategie ograniczenia zanieczyszczeń wody, atmosfeiy i gleby w świetle międzynarodowych projektów rolno-środowiskowych realizowanych w IMUZ. Woda, Środowisko, Obszary Wiejskie T. 4, Z. 2b(12): 239-257.
• Sapek B. 1995. The monitoring of water quality on farm scale. Proceedings of the Second International IAWQ Specialized Conference and Symposia on Diffuse Pollution, Brno & Prague, Chech Republic, 13-18 VIII 1995: 14-19.
• Sapek В. 1997a. Monitoring azotu mineralnego w gospodarstwie rolnym. Materiały z konferencji „Nadmiar azotu w rolnictwie czynnikiem zagrożenia zdrowia człowieka". Warszawa, 9-10 I 1996 r. IMUZ, Falenty: 78-87.
• Sapek B. 1997b. Monitoring of mineral nitrogen in a farm. Proceedings of Confe­rence 'Shaping Poland's Future. Meeting Environmental Challenges for Water Quality, Sustainable Agricultural and Rural Development'. Warsaw, 8-10 X 1996. Red. A. Sapek, J. Świtała. IMUZ, Falenty: 122-129.
• Sapek В. 1998. Monitoring zanieczyszczeń gleby i wody składnikami nawozowymi w skali gospodarstwa. Monitoring Środowiska. Red. I. Wiatr, H. Marczak. Nałę­czów: 165-174.
• Sapek B. 1999. Mineral nitrogen in the soil and water in a farmstead and its vicinity, w: Nitrogen cycle and balance in Polish agriculture. Red. A. Sapek. Falentv: IMUZ: i49-158.
• Sapek В. 2000a. Jakość gleby i wody w gospodarstwach demonstracyjnych. Zeszyty Edukacyjne 7: 9-24.
• Sapek B. 2000b. Wpływ zagrody i jej otoczenia na jakość wody, w: Dobre praktyki w rolnictwie. Sposoby ograniczenia zanieczyszczeń wód. RCDRRiOW, Przysiek: 60-68.
• Sapek B. 2001. Ocena lyzyka środowiskowego w świetle monitoringu gleby i wody w gospodarstwie rolnym, w: Obieg pierwiastków w przyrodzie. Red. A. Gworek i A. Mocek. Instytut Ochrony Środowiska. Т. I: 295-304.
• Sapek В. 2002. The impact of farmstead operation on ground water quality, w: Agri­cultural effects on ground and surface waters: Research at edge of science and so­ciety. Red. J. Steenoorden, F. Claessen, J. Willems. IAHS Publication 273: 125-130.
• Sapek В. 2004b. Edukacja ekologiczna ludności wiejskiej w świetle projektów realizowanych w Zakładzie Chemii Gleby i Wody IMUZ, w: Edukacja ekologiczna. Podstawy działań naprawczych w środowisku. Red. Wiatr I. Polskie Towarzystwo Inży­nierii Ekologicznej. Nałęczów: 21-28.
• Sapek B. 2004c. Nitrate in groundwater as an indicator of farmstead impact on the environment, w: Nitrates in grounwater. Red. Sadurski A., Razowska-Jaworek L., Leiden: A.A. Balkema Publishers: 37-46.
• Sapek В., Sapek A. 1998. Monitoring jakości wody gruntowej w zagrodzie wiejskiej i jej otoczeniu. Zesz. Probl. Post. Nauk Roi. 458: 495-504.
• Sapek В., Sapek A. 2002. Phosphorus and potassium in the soil and groundwater as an indicator of farmstead impact on the environment. Berichte des Landesamt fur Umweltschutz Sachsen-Anhalt 2: 90-94.
• Sapek В., Sapek A. 2003. Nutrient transport into groundwater from animal waste dis­persed on farmstead, w: Diffuse input of chemicals into soil & groundwater - assessment & management. Institut fur Grundwasserwirtschaft & Institut fur Wasserchemie Technische Unversitat Dresden: 29-38.
• Sklar 2000-2001. SKALAR Method: Ammonia, 1-8, 2001; Nitrate, 1-7, 2000; Phosphate, 1-8, 2001, DOC, 1-7, 2000.
• Spójna polityka 1999. Spójna polityka strukturalna rozwoju obszarów wiejskich i rolnictwa. Ministerstwo Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej. Dokument przy­jęty przez Radę Ministrów w dniu 13 VII 1999 roku. Warszawa, lipiec 1999 г.: 19 ss.
• Szot E. 2002. Zbyt duże zaufanie do naturalnych nawozów. Rzeczpospolita, 17 I 2002.