Rola tluszczow w zywieniu czlowieka

• Autorzy: Gertig H , Przyslawski J.
• Języki publikacji: PL

Słowa kluczowe

PL

kwasy tluszczowe nasycone; tluszcze jadalne; zywnosc; kwasy tluszczowe wielonienasycone; kwasy tluszczowe; dieta; kwasy tluszczowe jednonienasycone; cholesterol; choroby cywilizacyjne; zywienie czlowieka

• Wydawca: -
• Czasopismo: Żywienie Człowieka i Metabolizm
• Rocznik: 1994
• Tom: 21
• Numer: 4
• Opis fizyczny: s.375-388,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Gertig H

• Akademia Medyczna, Poznan

autor

Przyslawski J.

Bibliografia

• 1. Abdellatif A.M.M., Vies R.O.: Shor term and long term pathological effects of glyceryl trierucate and increasing levels of dietary rapeseed oil in rats. Nutr. Metab., 1973, 15, 219.
• 2. Ahrens E.H., Hirsch J., Insull W., et al.: The influence of dietary fats on serum lipid levels in man. Lancet 1957, 1, 943.
• 3. Ballantyne D., Olsson A.G., Carlson L.A.: Acute effect of dietary therapy of type IV hyperlipoproteinaemia on the serum and lipid lipoprotein concentrations and relative composition. Atherosclerosis 1978, 30, 79.
• 4. Bazan N.G.: Supply of n-3 polynsaturated fatty acids and their significance in the central nervous system. In: Nutrition and the Brain. Vol. 8. Ed.: R.J. Wurtman, New York, Raven Press Ltd. 1990.
• 5. Blaton V., De Buyzere M., Declercq B., et al.: Effect of polyunsaturated isocaloric fat diet on plasma lipids, apolipoproteins and fatty acids. Atherosclerosis, 1984, 53, 9.
• 6. Boberg M., Gustafsson I.B., Karlström B., et al.: Treatment of hyperlipoproteinemia with „type-specific" diets under metabolic ward conditions. Ann. Nutr. Metab., 1981, 25, 320.
• 7. Booren A., Field A.R., Kunsman J.E.: Carbonyl and fatty acid analysis of antelope and beef fat. J. Food Sci. 1973, 38, 63.
• 8. Brussard J.H., Katan M.B., Groot P.H.E., et al.: Serum lipoproteins of healthy persons fed a low-fat diet or polyunsaturated fat diet for three months. Atherosclerosis 1982, 42, 205.
• 9. Bułhak-Jachymczyk B., Hübner-Woźniak E., Olszewska-Kaczyńska I.: The long-chain acyl-CoA hydrolase activity in the heart of rat fed on rapeseed oil. Acta Biochim. Polon., 1975, 22, 305.
• 10. Bułhak-Jachymczyk B., Kucharczyk B., Olszewska-Kaczyńska I.: Zmiany w składzie kwasów tłuszczowych lipidów całkowitych i frakcji lipidów obojętnych serca i wątroby szczurów żywionych dietą o wysokiej zawartości kwasu erukowego. Roczn. PZH 1976, 3, 305.
• 11. Burr G.D., Burr M.M.: A new deficiency disease produced by the rigid exclusion of fat from the diet. J. Biol. Chem., 1929, 82, 345.
• 12. Carroll K.K., Braden L.M.: Dietary fat and mammary carcinogenesis. Nutr. Cancer 1985, 6, 254.
• 13. Carroll K.K.: Role of lipids in tumorigenesis. J. Am. Oil Chem. Soc., 1984, 61, 1888.
• 14. Chait A., Onitiri A., Nicoli A., et al.: Reduction of serum triglyceride levels by polyunsaturated fat. Atherosclerosis 1974, 20, 347.
• 15. Chotkowska E., Kulesza W., Rywik S. i in.: Związek między żywieniem a poziomem cholesterolu w surowicy. Prz. Lek., 1979, 10, 755.
• 16. Chotkowska E.: Współzależność między otyłością, cukrzycą i hiperlipoproteinemią. Żyw. Człow. Metab., 1983, 3, 209.
• 17. Cybulska B.: Wpływ żywienia na metabolizm lipidów. Żyw. Człow., 1981, 8, 3.
• 18. Cybulska B., Szostak W.B.: Wpływ tłuszczu i cholesterolu pokarmowego na metabolizm lipidów. Prz. Lek., 1989, 7, 615.
• 19. Dalderup L.M., Doornbos R., Den Hartog C., et al.: A practical method for decreasing the serum cholesterol level in man. Am. J. Clin. Nutr., 1969, 22, 1521.
• 20. Deng J.C., Orthoefer F.T., Dennison R.A., et al.: Lipids and fatty acids in mullet seasonal and locational variations. J. Food Sci., 1976, 41, 1479.
• 21. Dyerberg J.: Linolenatederived polyunsaturated fatty acids and prevention of atherosclerosis. Nutr. Rev., 1986, 44, 125.
• 22. Exeler J., Weihrauch J.L.: Comprehensive evaluation of fatty acids in foods. VIII Finfish. J. A. Diet. Assoc., 1976, 69, 243.
• 23. FAO/WHO. Dietary fats and oils in human notrition. Report of an Expert Consultation jointly organized by FAO/WHO, 21-23 September 1977, FAO Food and Nutrition Series No 20, Rome 1980.
• 24. Gabor H., Abraham S.: Effect of dietary menhaden oil on growth and cell loss of transplantable mammary adenocarcinoma in mice. Proc. Am. Assoc. Cancer Res., 1985, 26, 126.
• 25. Galli C., Agradi E., Petroni A.: Modulation of prostaglandin production in tissues by dietary essential fatty acids. Acta Med. Scand., 1980, 642, 171 (Suppl.).
• 26. Glueck Ch.J., Connor W.E.: Diet coronary heart disease relationship reconnoitered. Am. J. Clin. Nutr., 1978, 31, 727.
• 27. Glueck Ch.J.: Dietary fats and atherosclerosis. Am. J. Clin. Nutr., 1979, 32, 2703.
• 28. Grundy S.M.: Comparison of monounsaturated fatty acids and carbohydrates for lowering plasma cholesterol. N. Engl. J. Med., 1986, 314, 745.
• 29. Grundy S.M.: Monounsaturated fatty acids, plasma cholesterol and coronary heart disease. Am. J. Clin. Nutr., 1987, 45, 1168.
• 30. Gryglewski R.: Odkrycie hormonu naczyniowego. Problemy 1977, 2, 16.
• 31. Hansen J.B., Olsen J.O., Wilsgardl, et. al.: Comparative effects of prolonged inake of highly purified fish oils as ethyl or triglyceride on lipids, haemostasis and platelet function in normolipaemic men. Europ. J. Clin. Nutr., 1993, 47, 497.
• 32. Harris W.S., Connor W.E., McMurry M.P.: The comparative reduction of the plasma lipids and lipoproteins by dietary polyunsaturated fats: salmon oil versus vegetable oils. Metabolism 1983, 32, 179.
• 33. Hegsted D.M., McGancy R.B., Myers M.L., et al.: Quantitative effects of dietary fat on serum cholesterol in man. Am. J. Clin. Nutr., 1965, 17, 281.
• 34. Heyden S., Hames C.D.: Dietary effects on blood pressure. Nutr. Metab., 1980, 50, Suppl. 1.
• 35. Hirai A., Hamazaki T., Terano T., et. al.: Eicosapentaenoic acid and platelet function in Japanese. Lancet 1980, 21, 1132.
• 36. Hjerman I., Byre K.V., Holme J., et al.: Effect of diet and smoking intervention on the incidence of coronary heart disease. Lancet 1981, 2, 1303.
• 37. Hryniewiecki L.: Żywienie a hiperlipoproteinemia jako czynnik zagrożenia niedokrwienną chorobą serca. Prz. Lek., 1987, 6, 485.
• 38. Jackson R.L., Kashyap M.L., Barnhart R.L., et al.: Influence of polyunsaturated and saturated fats on plasma lipids and lipoproteins in man. Am. J. Clin. Nutr., 1984, 39, 589.
• 39. Januszewicz W.: Nadciśnienie tętnicze. W: Choroby cywilizacyjne- wybrane problemy. Wrocław, Ossolineum, 1986.
• 40. Kannel W.B., Gordon T., Castelli W.P.: Obesity, lipids and glucose intolerance. The Framingham Study. Am. J. Clin. Nutr., 1979, 32, 1238.
• 41. Karłowski K.: Badanie zawartości kwasów tłuszczowych w olejach i margarynach. Roczn. PZH 1976, 1, 11.
• 42. Katz M.A., Dugan I.R., Dawson L.E.: Fatty acids in neutral lipids and phospholipids from chicken tissues. J. Food Sci., 1966, 31, 717.
• 43. Keen H., Thomas B.J., Jarrett R.J., et al.: Nutrient intake, adiposity and diabetes. Brit. Med. J., 1979, 1, 655.
• 44. Keys A., Anderson J.T., Fidanza F., et al.: Effects of diet on blood lipids in man. Clin. Chem., 1955, 1, 34.
• 45. Keys A., Anderson J.T., Grande F.: Prediction of serum cholesterol responses of man to changes in fats in the diet. Lancet 1959, 2, 959.
• 46. Keys A., Anderson J.T., Grande F.: Serum cholesterol response to changes in the diet. IV Particular saturated fatty acids in the diet. Metabolism 1965, 14, 776.
• 47. Keys A.: Coronary heart disease - The global picture. Atherosclerosis 1975, 22, 149.
• 48. Keys A.: Coronary heart disease in seven countries, Circulation 1970, 41, Suppl. 1, 1.
• 49. Keys A.: Human atherosclerosis and the diet. Circulation 1952, 5, 115.
• 50. Keys A.: Seven countries: a multivariate analysis of death and coronary heart disease. Cambridge, MA. Harvard University Press, 1980.
• 51. Keys A.: The seven countrie study: 2289 deaths in 15 years. Prevent. Med., 1984, 13, 141.
• 52. Keys A., Kimura N.: Diets of middle age farmers in Japan. Am. J. Clin. Nutr., 1970, 23, 212.
• 53. Kinsell L., Partidge J., Bolling L., et al.: Dietary modyfication of serum cholesterol and phospholipid levels. J. Clin. Endocr., 1952, 12, 909.
• 54. Knusii T., Ehnholm F., Huttenen J.K., et al.: Concentration and composition of serum lipoproteins during a low-fat diet at two levels of polyunsaturated fat. J. Lipid Res., 1985, 26, 260.
• 55. Kushi L.H., Lew R.A., Stare F.J., et al.: Diet and 20-year mortality from coronary heart disease. The Ireland-Boston Diet-Heart Study. N. Engl. J. Med., 1985, 312, 811.
• 56. Lee T.H., Hoover R.L., Williams J.D., et al.: Effect of dietary enrichment with eicosapentaenoic and docosahexaenoic acids on in vitro neutrophil and monocyte leucotriene generation and neutrophil function. N. Engl. J. Med., 1985, 312, 1217.
• 57. Liu K., Stamler J., Trevisan M., et al.: Dietary lipids, sugar, fiber and mortality from coronary heart disease. Arteriosclerosis 1982, 2, 221.
• 58. Marcus A.J.: The eicosanoids in biology and medicine. J. Lipid Res., 1984, 25, 1511.
• 59. McGill H.C.: The relationship of dietary cholesterol to serum cholesterol concentration and to atherosclerosis in man, Am. J. Clin. Nutr., 1979, 32, 2621.
• 60. McPherson, Kay R.: Nutrition in the aetiology and treatment of diabetes mellitus. Nutrition 1974, 28, 97.
• 61. Morris J.N., Marr J.W., Clayton D.B.: Diet and heart: A postscript. Brit. Med. 1977, II, 1307.
• 62. Mortensen J.Z.: The effect of n-6 and n-3 polyunsaturated fatty acids on hemostasis, blood lipids and blood pressure. Thromb. Haemost., 1983, 2, 543.
• 63. Meedlman P., Raz A., Minkes M.E., et al.: The triene prostaglandins: Prostacyclin and thromboxane biosynthesis and unique biological properties. Proc. Natl. Acad. Sci., USA 1979, 76, 944.
• 64. Nestel P.J., Havenstein N., Homma Y., et al.: Increased sterol excretion with polyunsaturated fat, high-cholesterol diets. Metabolism 1975, 24, 189.
• 65. Oh S.Y., Monaco P.O.: Effect of dietary cholesterol and degree of fat unsaturation on plasma lipid levels, lipoprotein composition and fecal steroid excretion in normal young adult men. J. Clin. Nutr., 1985, 42, 399.
• 66. Park H.S., Park H.S.: Effects of gammalinolenic acid supplement to corn oil on plasma lipoproteins and lipid composition in young women. Abstracts the 14-th International Congress of Nutrition. 20-25 August, Seoul, Korea, 1989.
• 67. Pawlikowski A.: Ekozanoidy a nowotwory. Pos. Hig. Med. Dośw., 1985, 39, 1.
• 68. Raińska-Giezak T.: Wpływ diety zawierającej olej rybi na rozwój miażdżycy i metabolizm lipoprotein. Farm. Pol., 1992, 487.
• 69. Sładek K., Dworski R., Niżankowski R. i in.: Wielonienasycone kwasy tłuszczowe a zapobieganie miażdżycy tętnic. Pol. Tyg. Lek., 1984, 44, 1457.
• 70. Samuelsson M., Goldyne M., Granstrom E., et al.: Prostaglandins and thrombaxanes. Ann. Rev. Biochem., 1978, 5, 111.
• 71. Schoenfeld B.H., Chin B., Samuel P.: The management of hypercholesterolemia; how, rather then whether. Pathol. Biol., 1985, 33, 791.
• 72. Senter S.D., Horvat R.J.: Lipids of pecan nut meals. J. Food Sci., 1976, 41, 1201.
• 73. Shekelle R.B., Shyrock A.M., Paul O., et al.: Diet, serum cholersterol and death from coronary heart disease, The Western Electric Study, N. Engl. J. Med., 1981, 304, 65.
• 74. Shepherd J., Packard C.J., Patsch J.R., et al.: Effects of dietary polyunsaturated and saturated fat on the properties of high density lipoproteins and the metabolism of apolipoproteins A. J. Clin. Invest.,1978, 61, 1582.
• 75. Shoeb Z.E., Salama F.M., Nockrashy A.S.: Investigations on fish oils. Die Nahrungi 1973, 17, 31.
• 76. Sikorski Z.E., Siondalski P.: Biologiczna rola lipidów zwierząt morskich. Przem. Spoż., 1990, 7, 149.
• 77. Sinclair H.M.: The relative importance of essential fatty acids of the linoleic and linoleic famillies: Studies with Eskimo diet. Prog. Lipid Res., 1981, 20, 897.
• 78. Soderhjelm L., Wiese H.P., Holman R.T.: The role of polyunsaturated acids in human nutrition and metabolism. Prog. Chem. Fats Lipids, 1970, 9, 555.
• 79. Spett K.: Podstawowe wiadomości o biochemii tłuszczów oraz ich występowaniu. Prz. Lek., 1976, 3, 399.
• 80. Spritz M., Mishkel M.A.: Effects of dietary fats on plasma lipids and lipoproteins — A hypothrsis for the lipid — lowering effect of unsaturated fatty acids. J. Clin. Invest., 1969, 49, 78.
• 81. Sznajd J., Wajdowicz A., Walas M., i in.: Rola zmiany sposobu żywienia w programie prewencji choroby wieńcowej. Prz. Lek., 1978, 4-5, 488.
• 82. Szostak W.B.: Metaboliczne choroby cywilizacyjne. Znaczenie społeczne i związki ze sposobem żywienia. Pol. Tyg. Lek., 1976, 31, 245.
• 83. Szostak W.B.: Tłuszcze w żywieniu człowieka. Żyw. Człow., 1982, 1-2, 3.
• 84. Teige B., Beare-Rogers J.L.: Cardiac fatty acids in rats fed marine oil. Lipids 1973, 8, 584.
• 85. The mediterranean diet and food culture. What-Why-How?; a three day meating 19-21 September, Delphi, Greece, 1988.
• 86. Truswell A.S.: Diet and plasma lipids - a reappraisal. Am. J. Clin. Nutr., 1978, 31, 977.
• 87. Vega G.L., Groszek E., Wolf R., et al.: Influence of polyunsaturated fats on plasma lipoprotein composition and apolipoprotein. J. Lipid Res., 1982, 23, 811.
• 88. Vergroesen A.J., Gottenbos J.: The role of fats in human nutrition. Ed. A.J. Vergroesen. London, Academic Press, 1975.
• 89. Vergroesen A.J.: Physiological effects of dietary linoleic acid. Nutr. Rev., 1977, 35, 1.
• 90. Vessby B., Lithell H., Boberg J.: Reduction of low density and high density lipoprotein cholesterol by fat-modified diet. A survey of recent findings. Clin. Nutr., 1982, 36c, 203.
• 91. Viswanathan V.,Gopakumar K.: Fatty acid composition of 15 species of fish from tropical waters, J. Food Sci., 1978, 43, 1162.
• 92. Weihrauch J.L., Brignoli C.A.: Fatty acid composition of margarines, processed fats and oils: a new compilation of data for tables of food composition. Food Tech., 1977, 2, 80.
• 93. Weisweiler P., Janetschek P., Schand P.: Influence of polyunsaturated fats and fat restriction on serum lipoproteins in humans. Metabolism 1985, 1, 83.
• 94. Wheelock J.V.: Diet and coronary heart disease: Implications of recent research for dietary guidelines. Abstract the 14-th International Congress of Nutrition. 20-25 August, Seoul, Korea, 1989.
• 95. WHO Diet, nutrition and the prevention of chronic diseases. Report of WHO Study Group. Technical Report Series 797, WHO. Geneva, 1990.
• 96. Zaorska B.: Prostaglandyny i inne eikozanoidy. red. Warszawa PZWL. 1986.
• 97. Ziemlański Ś., Budzyńska-Topolowska J.: Tłuszcze pożywienia i lipidy ustroju, Warszawa, PWN, 1991.
• 98. Ziemlański Ś., Budzyńska-Topolowska J., Okolska G.: Rola niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych w gospodarce lipidowej ustroju. Prz. Lek., 1980, 2, 317.
• 99. Ziemlański Ś., Budzyńska-Topolowska J.: Wpływ oleju rzepakowego o różnej zawartości kwasu erukowego na ustrój zwierząt i człowieka. Przem. Spoż., 1990, 10, 245.
• 100. Ziemlański Ś., Budzyńska-Topolowska J.: Współczesne poglądy na rolę fizjologiczną wielonienasyconych kwasów tłuszczowych z rodziny n-3. Żyw. Człow. Metab., 1992, 2, 100.
• 101. Ziemlański Ś., Okolska G., Budzyńska-Topolowska J. i in.: Wzbogacanie pożywienia ludzie w wieku podeszłym w NNKT. Cz. I. Wpływ na lipemię, wskaźniki krzepnięcia i ciśnienia krwi. Żyw. Człow. Metab., 1984, 1, 41.
• 102. Ziemlański Ś., Opuszyńska T., Budzyńska-Topolewska J.: Pathomorphology of myocardium in experimental animals fed a rapeseed oil containing diet. Pol. Med. Sci. Hist. Bull., 1974, 2, 3.
• 103. Ziemlański Ś., Panczenko-Kresowska B., Okolska G., et al.: Effect of dietary fats on experimental hypertension. Ann. Nutr. Metab., 1985, 29, 225.
• 104. Ziemlański Ś.: Białko i tłuszcze w żywieniu człowieka, Wrocław, Wszechnica PAN, Ossolineum, 1979.
• 105. Ziemlański Ś., Budzyńska-Topolewska J.: Wartość żywienia oleju rzepakowego wysoko i niskoerukowego, Żyw. Człow. Metab.; 1991, 1, 40.
• 106. Ziemlański Ś., Żelakiewicz K, Panczenko-Kresowska B., et al.: Antiatherogenic effect of sunflower and low erucic rapeseed oils. Abstr. Intern. Symposium. New Aspects of Dietary Lipids, Benefits, Hazards and Use. Göteborg, Sweden, September 17-20, 1989, 41, (cyt. za 105).
• 107. Ziemlański Ś., Budzyńska-Topolowska J.: Rola wielonienasyconych kwasów tłuszczowych z rodziny n-3 w zapobieganiu i leczeniu miażdżycy. Czynniki Ryzyka 1993, 2, 55.