Charakterystyka wybranych cech roslinnosci drzewiastej na terenach rekultywowanych oraz pozostawionych procesowi sukcesji na przykladzie powierzchni badawczych na wyrobisku kopalni piasku 'Szczakowa'

• Autorzy: Pietrzykowski M

Warianty tytułu

EN

Characteristics of selected features of arborescent vegetation in reclaimed areas and in areas left for succession as exemplified by experimental plots in the Szczakowa sand mine excavation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The paper presents the characteristics of arborescent vegetation from succession and of tree sites introduced during the process of reclaim in the area of the Szczakowa sand mine excavation. Arborescent communities from succession consisting of Scotch pine (Pinus sylvestris L.) and common birch (Betula pendula Roth) were formed in a biogroup structure which could be used in the reclaim process. The nutrient content and length of Scotch pine needles indicate appropriate site conditions for this species in both area categories in the sand mine excavation. The effect of fertilization, resulting in a higher nutrient supply in Scotch pine needles, is evident only in the youngest group from the reclaimed areas. Heavy metal content in pine needles indicates an industrial impact on the reconstructed ecosystem in this region.

Słowa kluczowe

PL

tereny pogornicze; wyrobiska popiaskowe; Kopalnia Piasku Szczakowa; Jaworzno; sukcesja roslin; rosliny drzewiaste; rekultywacja; lesnictwo

EN

post-mining area; sand mine excavation; Szczakowa Sand Mine; Jaworzno town; plant succession; woody plant; reclamation; forestry

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Agraria et Silvestria. Series Silvestris
• Rocznik: 2005
• Tom: 43
• Opis fizyczny: s.3-26,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Pietrzykowski M

• Akademia Rolnicza, Al.29 Listopada 46, 31-425 Krakow

Bibliografia

• Adamowicz S. 1965. Dobór roślin dla leśnej rekultywacji wyrobisk górnictwa piasku podsadzkowego. Biuletyn Zakładu Badań Naukowych GOP-PAN Zabrze 5: 83-88.
• Bauer H.J. 1978. Renaturierung oder Rekultivierung von Abgrabungsbereichen? Naturschutzzentrum NRW, Recklinghausen, Seminarberichte 1: 10-20.
• Baule H., Fricker C. 1973. Nawożenie drzew leśnych. PWRiL, Warszawa.
• Bednarz Z. 1975. „Warunki klimatyczne okolic Kopalni Piasku Podsadzkowego «Szczakowa»".Ms., Zespół Meteorologii i Klimatologii Leśnej, Instytut Hodowli Lasu, AR Kraków.
• Bugała W., Kluczyński B. 1975. Badanie przydatności wybranych gatunków drzew i krzewów do rekultywacji skarp piaskowni w Szczakowej. Arbor. Kór. 20: 345-370.
• Ciszewski Ch.J., Zasada M. 2003. Model bonitacyjny dla sosny na podstawie tablic zasobności Szymkiewicza. Sylwan 1: 51-62.
• De Kovel C.G.F., Van Mierlo A.(J)E.M., Wilms Y.J.O., Berendse F. 2000. Carbon and nitrogen in soil and vegetation at sites differing in successional age. Plant Ecol. 149, 1: 43-50.
• Falińska K. 1997. Ekologia roślin, podstawy teoretyczne, populacja, zbiorowisko, procesy. PWN, Warszawa.
• Fober H. 1993. Żywienie mineralne. [w:] Białobok S. i in. (red.) Biologia sosny zwyczajnej. PAN. Instytut Dendrologii. Wyd. „Sorous", Poznań-Kórnik.
• Furdyna L. 1968. „Wpływ metod zagospodarowania wyrobisk popiaskowych na kształtowanie się środowiska leśnego na przykładzie wyrobiska Kopalni Piasku Podsadzkowego «Szczakowa»". Rozprawa doktorska. Ms., Katedra Szczegółowej Hodowli Lasu, AR Kraków.
• Gilewska S. 1972. Wyżyny Śląsko-Małopolskie. [w:] Klimaszewski M. (red.) Geomorfologia Polski, Polska Południowa Góry i Wyżyny cz. I. PWN. Warszawa.
• Greszta J., Godzik S. 1969. Wpływ hutnictwa cynku na gleby. Rocz. Glebozn. 20: 195-213.
• Greszta J., Gruszka A., Kowalkowska M. 2002. Wpływ imisji na ekosystem. Wyd. „Śląsk", Katowice.
• Greszta J., Skawina T. 1965. Zasady klasyfikacji wyrobisk górnictwa piasku podsadzkowego dla celów rekultywacyjnych. Biuletyn Zakładu Badań Naukowych GOP-PAN Zabrze 5: 75-82.
• Heinsdorf D. 1999. Düngung von Forstkulturen auf Lausitzer Kippen. Wyd. Laubag. Eberswalde.
• Johnston John M., Crossley D. A. Jr. 2002. Forest ecosystem recovery in southeast US: soil ecology as an essential component of ecosystem management. For. Ecol. a. Manage. 155: 187-203.
• Kaźmierczyk T. i zespól 1997. Kopalnia Piasku „Szczakowa" S.A. Wyd. „Fortis", Kraków.
• Knoche D., Embacher A., Katzur J. 2002. Water and element fluxes of red oak ecosystems during stand development on post-mining sites (Lusatian Lignite District). Water. Air a. Soil Pollut. 141: 219-231.
• Krzaklewski W. 1977. „Roślinność spontaniczna jako wskaźnik warunków siedliskowych oraz podstawa do zalesienia skarp zwałowisk na przykładzie Kopalni Węgla Brunatnego «Adamów»". Rozprawa doktorska. Ms., Katedra Szczegółowej Hodowli Lasu, AR Kraków.
• Krzaklewski W. 1982. Die Möglichkeiten der Ausnutzung der natürlichen Vegetation in der Rekul­tivierung der Nachabbaugelände (Abraum-oder Bergehalden). Internationale Haldenfachtagung, 7 bis 10 September 1982. Kommunalverband Ruhrgebit, Essen: 79-84.
• Krzaklewski W. 1988. Wybrane metodyczne aspekty planowania i realizacji leśnej rekultywacji na przykładzie górnictwa odkrywkowego. ZN AGH Nr 1222. Sozologia i Sozotechnika 26: 331­-338.
• Krzaklewski W. 1995. Metoda sukcesji kierowanej w działalności rekultywacyjnej. Postępy Techniki w Leśnictwie 56: 1-9.
• Krzaklewski W. 2001. Rekultywacja obszarów pogórniczych i poprzemysłowych. [w:] Kotarba M.J. (red.) Przemiany środowiska naturalnego a ekorozwój. Wyd. TBPS „Geosfera", Kraków.
• Krzaklewski W., i zespól 2000. „Opracowanie zaleceń dla rekultywacji leśnej terenów zdewastowanych w głównych gałęziach przemysłu wydobywczego". Sprawozdanie z realizacji tematu badawczego 24/99 z dn. 26. 10. 1999 r. na zlecenie Generalnej Dyrekcji LP. Ms., Katedra Ekologii Lasu, AR Kraków.
• Luken J.O. 1990. Directing ecological succession. Chapman and Hall Publisher, London.
• Mapa Wyrobisk Górniczych 1968. Wrstwa II, arkusz: 7-24, 8-24. Archiwum KP „Szczakowa". S.A.
• Mapa Wyrobisk Górniczych 1981. Warstwa II, arkusz: 532, 132, 20. Archiwum KP „Szczakowa". S.A.
• Myczkowski S. 1964. Struktura i ekologia zespołu świerka Piceetum tatricum u górnej granicy zasięgu w Tatrzańskim Parku Narodowym w dolinach Stawów Gąsienicowych i Pańszczyzny. Ochrona Przyrody 30: 51-106.
• Obmiński S. 1977. Ekologia lasu. PWRiL, Warszawa.
• Ostrowska S., Gawliński Z., Szczubiałka Z. 1991. Metody analizy gleb i roślin. IUNG, Warszawa.
• Pietch W. H. O. 1996. Recolonization and development of vegetation on mine spoils following brown coalmining in Lusatia. Water, Air a. Soil Pollut. 91: 1-15.
• Pietrzykowski M. 2004. „Charakterystyka gleb i roślinności na gruntach rekultywowanych oraz na powierzchniach pozostawionych wyłącznie procesowi sukcesji na przykładzie wyrobiska kopalni piasku «Szczakowa»". Rozprawa doktorska. Ms., Katedra Ekologii Lasu, AR Kraków.
• Plan Urządzania Gosp. Leśnego. N-ctwo Chrzanów. Obręb Szczakowa, t. I, okres gospodarczy od 31.12.1991 do 31.12.2001.
• Projekt Techniczny 1988. „Rekultywacja wyrobiska poeksploatacyjnego KP «Szczakowa» — pole II Skarpa 13/II. Część opisowa, nr TGG/I/5681/88". POLTEGOR-Czeladź. Archiwum KP „Szczakowa" S.A.
• Projekt wykonawczy 1999. „Rekultywacja Leśna wyrobiska Skarpy 20/II i 20/III, Pole II Szczakowa, nr T18/P/124/99". INTECHKOP Spółka z o.o. Archiwum KP „Szczakowa" S.A.
• Puchalski T., Prusinkiewicz Z. 1975. Ekologiczne podstawy siedliskoznawstwa leśnego. PWRiL Warszawa.
• Skawina T. 1958. Procesy zniekształcania gleb w okręgach górniczych i przemysłowych. Rocz. Glebozn., dodatek do tomu 7: 131-148.
• Skawina T. 1965. Zastosowanie bentonitów w rekultywacji wyrobisk górnictwa piasku podsadzkowego. Biuletyn Zakładu Badań Naukowych GOP-PAN Zabrze 5: 157-165.
• Socha S. 2003. „Wykresy poziomu średnich 1-godzinnych SO2, pyłu zawieszonego PM10, NO2, CO i ozonu, średnich 24-godzinnych SO2, PM10 i NO2, oraz średnich 8-godzinnych CO i ozonu w okresie 1994-2003, punkt pomiarowy Sosnowiec". Raport IMGW Katowice, (źródło: www.imgw.katowice.pl )
• Stolarska M., Stolarski R. 2002. „Ocena hodowlana sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.) pochodzącej z samosiewu na zwałowisku centralnym Smolnica". Praca magisterska. Ms., Katedra Ekologii Lasu, AR Kraków.
• Strzyszcz Z., Krzaklewski W., Harabin Z. 1981. Wpływ nawożenia mineralnego na samorzutne zarastanie zwałowiska odpadów górnictwa węgla kamiennego „Smolnica" w toku jego leśnej rekultywacji. Arch. Ochrony Środowiska 1: 161-173.
• Szymański S. 1986. Ekologiczne podstawy hodowli lasu. PWRiL, Warszawa.
• Szymkiewicz B. 1966. Tablice zasobności i przerostów drzewostanów. PWRiL Warszawa.
• Trampler T., Kliczkowska A., Dmyterko E., Sierpińska A. 1990. Regionalizacja przyrodniczo-leśna na podstawach ekologiczno-fizjograficznych. PWRiL, Warszawa.
• Wali M. K., 1999. Ecological succession and the rehabilitation of disturbed terrestrial ecosystems. Plant. Soil. 213: 195-220.
• Włoczewski T. 1968. Ogólna hodowla lasu. PWRiL, Warszawa.
• Woś A. 1999. Klimat Polski. PWN, Warszawa.