The dynamics of colloidal system in loess soils

• Autorzy: Chodak T

Warianty tytułu

PL

Dynamika koloidow w glebach lessowych

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

In horizons of brown soils - arable and forest, developed from loess - basic characteristics were determined and the mineral content of fractions <2μm. Mobility of fractions <2μm was found when determining the coagulation factor - K, stabilisation factor - St, and mobility factor - R. In model experiments the influence of CaCO₃ on the behaviour of soil colloids at humus level was defined. When calculating the relationship between the amount of colloids isolated in three centrifugations by water and the amount of colloids isolated by 0.2 % solution of Li₂CO₃, the eluviation factor of the fraction <2 μm was determined. It was established that in arable soil the eluviation factor of the fraction <2 μm is the highest at horizon A, whereas in forest brown soil the factor achieves its highest value at the browning horizon. The addition of calcium carbonate to forest brown soil lowered the value of the eluviation factor to a considerable extent. The coagulation, stabilisation and mobility factors changed distinctly. Almost a linear relationship exists between the reaction of soil and the value of eluviation factor. The factor calculated from fraction <2 μm allows determining at which pH values of soil solution the mobilization and leaching of soil colloids begins. It seems that such research will enable us to learn mechanisms of soil degradation under the influence of acidification, and define the methods of prevention.

PL

W poziomach gleb brunatnych - ornej i leśnej wytworzonych z lessu - oznaczono podstawowe właściwości oraz skład mineralny frakcji <2 μm. Ruchliwość frakcji <2 μm oznaczono określając współczynnik koagulacji - K, współczynnik stabilizacji - St oraz współczynnik ruchliwości - R. W doświadczeniach modelowych określono wpływ CaCO₃ na zachowanie się koloidów glebowych w poziomie próchniczym. Obliczając stosunek ilości koloidów wyizolowanych w trzech odwirowaniach przez wodę do ilości koloidów wyizolowanych przez 0.2 % roztwór Li₂CO₃ określono wskaźnik eluwiacji frakcji <2 μm. Stwierdzono, że w glebie brunatnej ornej wskaźnik eluwiacji frakcji <2 μm jest najwyższy w poziomie A, natomiast w glebie brunatnej leśnej wskaźnik przyjmuje najwyższą wartość w poziomie brunatnienia. Dodanie węglanu wapnia do gleby brunatnej leśnej w wyraźny sposób obniżyło wartość wskaźnika eluwiacji. Zmieniły się znacznie współczynniki: koagulacji, stabilizacji i ruchliwości. Istnieje prawie liniowa zależność między odczynem gleby a wartością wskaźnika eluwiacji. Uzyskany wskaźnik dla frakcji <2 μm pozwala określić przy jakich wartościach pH roztworu glebowego zaczyna się uruchamianie i wypłukiwanie koloidów glebowych. Wydaje się, że tego typu badania umożliwiają nam poznanie mechanizmów degradacji gleb pod wpływem zakwaszenia oraz określenie sposobów ich zapobiegania.

Słowa kluczowe

PL

koloidy glebowe; gleby; gleby lessowe; gleby brunatne; dynamika koloidow

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 1994
• Tom: 413
• Opis fizyczny: s.69-74,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Chodak T

• Akademia Rolnicza, ul. Grunwaldzka 53, 50-357 Wroclaw

Bibliografia

• 1. Blümel F., Janik V., Schiller H.: Die Mikromorphologie und der Kolloidzustand unterschiedlicher Bodentypen Landwirtschaftlichchemische Bundesversuchsanstalt. Linz/D Festschricht LX/4, 89-120, 1963.
• 2. Bogda A., Chodak T.: Mineralogical and physicochemical properties of soils from the devastated forest area in Izerskie Mountains. 7th Euroclay Conf., Dresden, 1991.
• 3. Chodak T.: Studia nad substancją koloidalną gleb wytworzonych z lessu. Roczn. Glebozn., 24(2), 3-26, 1973.
• 4. Chodak T.: Badania nad właściwościami oraz składem mineralnym gleb wytworzonych z lessu Dolnego Śląska. Zesz. Nauk. AR Wrocław, 21, 1980.
• 5. Chodak T.: Wpływ odwadniania gleby na ruchliwość koloidów. Conf. Mat. ‘Minerały ilaste gleb’. Puławy, 1975.
• 6. Dechnik I., Gliński J., Kaczor A., Kern H.: Rozpoznanie wpływu kwaśnych deszczy na glebę i rośliny. Probl. Agrofizyki, 60, 1990.
• 7. Kabata-Pendias A., Piotrowska M.: Chemiczna degradacja gleb. IUNG Puławy, 1988.
• 8. Kittrick J.A.: Soil solution composition and stability of clay minerals. Soil. Sci. Soc. Am. Proc., 35, 450-454, 1971.
• 9. Siuta J.: Formy i stan chemicznej degradacji gleb i roślin w Polsce. Conf. Mat. ‘Chemiczne zagrożenie środowiska w Polsce’. UMCS, Lublin, 1987.
• 10. Tomaszewski J.: Dynamika typologicznych procesów glebowych. Roczn. Glebozn., 6, 97-122, 1957.