Zawartosc pierwiastkow w wybranych elementach srodowiska przyrodniczego otoczenia masowego grobu polozonego w Puszczy Niepolomickiej

• Autorzy: Zychowski J

Warianty tytułu

EN

Concentration of chemical elements in some components of natural environment in area of mass grave situated in Niepolomicka Forest

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W celu oceny wpływu masowych grobów na zawartość pierwiastków przeprowadzono badania na terasie plejstoceńskiej Wisły w Puszczy Niepołomickiej w okolicach Niepołomic niedaleko Krakowa. Badania te prowadzono w środowisku okresowo podmokłego piasku z domieszkąminerałów ilastych w górnej części pionowego profi lu. W środowisku tym stwierdzono istotny wpływ masowego grobu na: podłoże, mech płonnik, żywicę sosny, hubę brzozy oraz powietrze. Wielkości zmian oceniono na podstawie różnic w koncentracji pierwiastków w środowisku grobu względem miejsc porównawczych. W otoczeniu badanego grobu wykazano stosunkowo duże zawartości pierwiastków pochodzących ze zwłok ludzkich: P, S, N, C, Cl, Na oraz Ca. Szczególnie charakterystyczna jest wyższa zawartość P w podłożu oraz w powietrzu. Natomiast w hubie brzozy potwierdzono relatywnie wyższą koncentrację pierwiastków ciężkich.

EN

The research carried out in the Niepołomicka Forest near Kraków (southern Poland) on a pleistocene terrace of the Wisła river assessed the impact made by a mass grave on the concentration of chemical components in its vicinity. The soil in this area is temporarily moist sand with an admixture of clayey minerals in the upper part of the soil profi le. The concentrations of chemical components in the soil, common hair moss, pine-tree resin, bracket fungus, and air in the area of the mass grave were compared with those determined at 10 sites in southern Poland having similar natural conditions. As follows from the research, a mass grave has a signifi cant impact on its environment: relatively high amounts of the elements derived from human corpses, such as P, S, N, C, Cl, Na and Ca, were found in the vicinity of the grave in the Niepołomicka Forest. An elevated concentration of P in the soil and air was especially characteristic of this area. The bracket fungus showed relatively higher concentrations of heavy metals.

Słowa kluczowe

PL

Polska; Puszcza Niepolomicka; terasa fluwioglacjalna; groby masowe; oddzialywanie na srodowisko; geochemia; pierwiastki chemiczne; zawartosc pierwiastkow

EN

environment transformation; fluvioglacial terrace; mass grave; Niepolomice Forest; Poland; element; element content; geochemistry

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Scientiarum Polonorum. Formatio Circumiectus
• Rocznik: 2009
• Tom: 08
• Numer: 3-4
• Opis fizyczny: s.43-56,rys.,bibliogr.

Twórcy

autor

Zychowski J

• Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, ul.Podchorazych 2, 30-084 Krakow

Bibliografia

• Biernat A., 2004. Fizyczno-geograficzne warunki występowania Ignis fatuus w Puszczy Niepołomickiej. Praca magisterska. AP Kraków.
• Bojakowska I., Sokołowska G., 1992. Charakterystyka geochemiczna aluwiów głównych rzek Polski. Prz. Geol. 1, 16-20.
• Bojakowska I., Sokołowska G., 1993. Zmiany zawartości Cd, Cr, Pb, Zn w aluwiach wybranych rzek Polski. Monitoring geochemiczny osadów wodnych Polski 1990-1992. Prz. Geol. 3, 155-162.
• Dent B.B., 2000. Decay products in cemetery ground waters. Geology and Sustainable Development: Challenges for the Third Millennium, 31st International Geological Congress, Rio de Janeiro, 6-17 August (cd-rom).
• Dent B.B., 2004. The hydrogeological context of cemetery operations and planning in Australia. PhD thesis (abstract), University of Technology, Sydney, Australia, Department of Environmental Sciences. http://www.science.uts.edu.au/des/StaffPages/BoydDent/boyd_dent.html.
• Dent B.B., 2006. Long-term storage and disposal of dead bodies (Ch 8 major contribution). [W:] Management of Dead Bodies after Disasters: A manual for first responders. Red. O. Morgan, M. Tidball-Binz, D. Van Alphen. Pan American Health Organisation Washington D.C., 1-59.
• Dent B.B., Forbes S.L., Stuart B.H., 2004. Review of human decomposition processes in soil. Environ. Geol. 45 (4), 576-585.
• Eismann F., Glindemann D., Bergmann A., Kuschk P., 1997. Effect of free phosphine on anaerobic digestion. Water Res. 31, 2771-2774.
• Fisher G.T., Croukamp L., 1993. Groundwater contamination and its consequences resulting from the indiscriminate placing of cemeteries in the third world context. Conference „Africa needs groundwater convention”, University of the Witwatersrand Johannesburg, South Africa, 1.
• Glindemann D., Bergmann A., Stottmeister U., Gassmann G., 1996. Phosphine in the lower terrestrial troposphere. Naturwissenschaften 83, 131-133.
• Harper H.A., Rodwell V.W., Mayes P.A., 1977. Review of Physiological Chemistry. 16th ed. Lange Medical Publications Los Altos.
• Kołodziej M., Pęcek J., Zych U., 1998. Naturalna zawartość metali ciężkich w podstawowych rodzajach gleb południowo-wschodniej Polski. Prz. Geol. 46, 9/2, 951-952.
• Lach J., Żychowski J., Górski P., Kolber M., 1997. Wstępne wyniki badań właściwości fizyko-chemicznych wód gruntowych nekropolii Polski południowo-wschodniej. [W:] X Jubileuszowa Ogólnopolska Konferencja Naukowa „Chemizm opadów atmosferycznych, wód powierzchniowych i podziemnych”, Łódź, 24-26 IX 1997. Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego Łódź, 66-67.
• Matos B.A., 2001. Avaliapäo da ocorrencia e do transporte de microrganismos no aquífero freático do cemitério de Vila Nova Cachoeirinha, município de Säo Paulo. Tese (Doutorado). Instituto de Geociencias, Universidade de Säo Paulo Säo Paulo.
• Migaszewski Z.M., 1998. Metodyka badań geochemicznych gleb i biowskaźników roślinnych. Prz. Geol. 46, 2, 159-163.
• Migaszewski Z.M., Lamothe P., Crock J.G., 1998. Badania geochemiczne i biogeochemiczne w parkach narodowych. Prz. Geol. 46, 3, 240-244.
• Morgan O., 2004. Infectious disease risks from dead bodies following natural disasters. Rev. Panam. Salud. Publica, 15, 5, 307-312, www.publications.paho.org/pdf/dead_bodies.pdf.
• Sheng-Hui Hana Y.-H., Zhuanga U., Liub J.A., Glindemann D., 2003. Phosphorus cycling through phosphine in paddy fields. The Science of the Total Environment 258, 195-203.
• Spongberg A.L., Becks P.M., 2000a. Inorganic soil contamination from cemetery leachate. Water Air Soil Pollut. 117, 313-327.
• Spongberg A.L., Becks P.M., 2000b. Organic contamination in soils associated with cemeteries. J. Soil Contamin. 9, 2, 87-97.
• Trick J.K, Klinck B.A., Coombs P., Chambers J., Noy D.J., West J., Williams G.M., 2001. Pollution potential of cemeteries: Impact of Danescourt Cemetery, Wolverhampton. British Geological Survey Internal Report, IR/01/104, 29, 1-31.
• Tumagole K.B., 2006. Geochemical survey of underground water pollution at Ditengteng northern cemetery within city of Tshwane municipality. MSc thesis. Faculty of Science, University of Johannesburg, South Africa, http://etd.rau.ac.za/theses/available/etd-03222006-131055/.
• Ucisik A.S., Rushbrook P., 1998. The impact of cemeteries on the environment and public health - an introduction briefing. World Health Organization, Regional Office for Europe. Rept. EUR/ ICP/EHNA 01 04 01 (A), 1-11.
• Żychowski J., 2000. Wpływ masowego grobu zlokalizowanego w utworach aluwialnych na jakość środowiska przyrodniczego. [W:] Środowisko przyrodnicze i gospodarka Dolnego Śląska u progu trzeciego tysiąclecia. 49 Zjazd Polskiego Towarzystwa Geograficznego, Szklarska Poręba, 20-24 IX 2000. OW PTG Wrocław, 161-167.
• Żychowski J., 2006. The effect of abiotic environment on Cu content in soil on the example of urbanized area. Ecol. Chem. Eng. 13, 6, 591-596.
• Żychowski J., 2007a. Wpływ masowego grobu na zawartość wybranych związków organicznych w wodzie gruntowej. [W:] Stan i antropogeniczne zmiany jakości wód w Polsce, V. Red. M. Ziułkiewicz. Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego Łódź, 359-367.
• Żychowski J., 2007b. Delimitation of zinc and cooper concentration in Bochnia soil. Ecological Chemistry and Engineering, 14, 1, 91-97.
• Żychowski J., 2008. Wpływ masowych grobów z I i II wojny światowej na środowisko przyrodnicze. Wyd. AP Kraków, 306.
• Żychowski J., Kolber M., Górski P., 1996. Stan fizyko-chemiczny wód podziemnych w pobliżu cmentarzy. [W:] Ogólnopol. Symp. Dynamika zmian środowiska geograficznego pod wpływem antropopresji „Atmosfera - Hydrosfera - Litosfera - Człowiek”, Kraków, 26-27 września 1996. WSP w Krakowie, IMiGW Kraków, 165-166.
• Żychowski J., Lach J., Kolber M., 2000a. Właściwości fizyczno-chemiczne wód podziemnych nekropolii Polski południowo-wschodniej. [W:] Stan i antropogeniczne zmiany jakości wód w Polsce. T. 1. Red. J. Burchard. Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego Łódź, 249-261.
• Żychowski J., Lach J., Kolber M., 2000b. Przestrzenna zmienność chemizmu wód podziemnych w otoczeniu nekropolii w Polsce południowej. [W:] Stan i antropogeniczne zmiany jakości wód w Polsce. T. 1. Red. J. Burchard. Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, 261-269.
• Żychowski J., Pawlikowski M., Lach J., 2006. Produkty dekompozycji szczątków organicznych na przykładzie masowego grobu w Niepołomicach. Kwartalnik AGH, Geologia 32, 2, 203-225.
• Żychowski J., Lach J., Kolber M., 2007. Wpływ podłoża z masowym pochówkiem z II wojny światowej na skład chemiczny wód gruntowych. [W:] Stan i antropogeniczne zmiany jakości wód w Polsce, V. Red. M. Ziułkiewicz. Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego Łódź, 349-359.