Wartość technologiczna ziarna odmian pszenicy jarej uprawianej w siewie czystym i mieszanym oraz przy zastosowaniu fungicydów

• Autorzy: Zmijewski M
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Materiałem badawczym było ziarno i mąka czterech odmian pszenicy jarej, uprawianej w siewie czystym i mieszanym, ze zbioru z trzech kolejnych lat. Badanymi odmianami były: Omega, Igna, Henika, Banti oraz ich mieszaniny: Omega+Igna+Henika i Omega+Igna+Banti. Omega i Igna należą do odmian wrażliwych na grzyby patogeniczne w przeciwieństwie do odmian Henika i Banti. Pszenicę uprawiano z zastosowaniem i bez zastosowania ochrony fungicydowej. Wykazano, że cechy genetyczne odmian wpłynęły na jakość technologiczną mieszanin. Niska szklistość ziarna odmiany Banti i wysoki wskaźnik sedymentacji mąki z niego uzyskanej (28%, 40,0 cm3) oddziaływały na wartości tych wyróżników w mieszaninie Omega+Igna+Banti (62%, 39,0 cm3). Duża wydajność i rozpływalność glutenu mąki uzyskanej z ziarna odmiany Henika (36,4 %, 12 mm) przyczyniły się do uzyskania wyższych wartości wymienionych cech mieszaniny Omega+Igna+Henika (36,2%, 8 mm), w porównaniu z odmianami Omega (35,1%, 7 mm) i Igna (33,8%, 6 mm). Stosowanie fungicydów w uprawie pszenicy wpłynęło korzystnie na większość cech fizycznych ziarna oraz na wydajność mąki ogółem, ale równocześnie spowodowało zmniejszenie zawartości białka ogółem w mące, jak również pogorszenie objętości i porowatości miękiszu chleba.

EN

The research material was grain and flour of four spring wheat varieties cultivated in clean and mixed sowing, and harvested during three subsequent years of cultivation. The varieties investigated were: Omega, Igna, Henika, and Banti, as well as their mixes: Omega+Igna+Henika and Omega+Igna+Banti. The mixes in question were made of equal quantities of each variety before the sowing took place. Omega and Igna are sensitive to pathogenic fungi contrary to the Henika and Banti varieties. Two methods of cultivating wheat were applied: with and without the fungicidal protection. Evidence was provided that genetic features of varieties influenced the technological quality of mixes. The low glassiness of Banti grains and the high sedimentation value of flour produced of these grains (28%, 40,0 cm3) influenced the values of these two parameters in the Omega+Igna+Banti mix (62%, 39,0 cm3). The high productivity and deliquescence of wet gluten contained in a flour from Henika grains (36,4%, 12 mm) contributed to the higher values of parameters of the above mentioned mix of Omega+Igna+Henika (36,2%, 8 mm) if compared with the Omega (35,1%, 7 mm) and Igna varieties (33,8%, 6mm). Owing to fungicides added, the majority of grains’ physical properties of grain improved, as did the total flour yield. However, at the same time, fungicides caused a decrease in the total protein content in flour and they reduced the volume and porosity quality of bread’s crumb.

Słowa kluczowe

PL

wartosc technologiczna; pszenica jara; fungicydy; zastosowanie; siew czysty; uprawa roslin; ziarno; jakosc; siew w mieszankach; odmiany roslin

EN

technological value; spring wheat; fungicide; application; pure sowing; plant cultivation; seed; quality; sowing mixture; plant cultivar

• Wydawca: -
• Czasopismo: Żywność Nauka Technologia Jakość
• Rocznik: 2004
• Tom: 11
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.74-83,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Zmijewski M

• Katedra Technologii Owoców, Warzyw i Zbóż, Akademia Rolnicza we Wrocławiu, ul. C.K. Norwida 25/27, 50-375 Wrocław

Bibliografia

• [1] Beyer H., Kischowski B.: Prüfung differenzierter Fungizidensätze in verschiedenen Winterweizensorten und Düngungsstufen Nachr. Bl. dt. Pfl.-Schutzdienst. Stuttg., 1983, 35/8, 113-120.
• [2] Budzyński W.: Produkcja technologicznego ziarna pszenicy. Zeneca Agrochemicals, Warszawa 1997, s. 61-71.
• [3] Budzyński W., Fedejko B., Szempliński W., Majewska K.: Energetyczna, produkcyjna oraz jakościowa ocena różnych technologii uprawy ozimej pszenicy chlebowej. Fragm. Agronom., 1995, 47, 35-51.
• [4] Cacak-Pietrzak G., Haber T., Łagowska G., Sitkowski T.: Wybrane cechy fizyczne i skład chemiczny ziarna niektórych pszenic krajowych. Przegl. Zboż. Młyn., 1994, 8, 18-20.
• [5] Chrzanowska-Drożdż B., Jasińska Z., Gil Z.: Cz.II Ocena jakościowa ziarna pszenicy jarej w siewach czystych i mieszaninach odmian. Pam. Puł., 1999, 118, 67-75.
• [6] Cichy H.: Reakcja pszenżyta jarego i pszenicy na fungicydy i antywylegacz. Cz.II. Wpływ na wybrane cechy rolnicze. Biul. IHAR, 1995, 195/196, 167-172.
• [7] Gąsiorowski H.: Ziarno wadliwe. cz. III. Ziarno wadliwe-uszkodzone przez tzw. choroby polowe. Przegl. Zboż. Młyn., 2000, 10, 28-29.
• [8] Gil Z.: Wartość technologiczna odmian pszenżyta jarego i ozimego w zależności od warunków środowiska. Zesz. Nauk. AR Wrocław. Technol. Żywności., 1996, 298. Rozpr. 147, 1-90.
• [9] Goliński P.: Ochratoksyna A i inne mikotoksyny nadal obecne w krajowych zbożach. Przegl. Zboż. Młyn., 2002, 2, 15-18.
• [10] Jończyk K.: Efektywność chemicznego zwalczania chorób grzybowych w uprawie pszenicy ozimej i żyta. Pam. Puł., 1999, 114, 151-158.
• [11] Kaniuczak Z.: Noxiousness and control of Qulema spp. larvae in the spring wheat. J. Plant Protection Res., 1997, 37(1/2), 99-103.
• [12] Karolini-Skaradzińska Z., Subda H., Korczak B., Kowalska M., Żmijewski M., Czubaszek A.: Ocena technologiczna ziarna i mąki wybranych odmian pszenicy ozimej. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2001, 2(27), 68-77.
• [13] Klockiewicz-Kamińska E., Brzeziński W.J.: Metody oceny i klasyfikacji jakościowej odmian pszenicy. Przegl. Zboż. Młyn., 1998, 1, 2-6.
• [14] Kruger I.E., Marchylo B.A.: A comparison of the catalysis of starch components by isoenzymes to two major groups of germinated wheat -amylase. Cereal Chem., 1985, 62, 11-18.
• [15] PN-70/R-74008. Ziarno zbóż. Oznaczanie ziaren szklistych.
• [16] PN-73/R-74007. Ziarno zbóż. Oznaczanie gęstości.
• [17] PN-77/A-74041. Ziarno zbóż i przetwory zbożowe. Określenie ilości i jakości glutenu mokrego.
• [18] PN-ISO 3093:1996. Zboża. Oznaczanie liczby opadania.
• [19] PN-ISO 5529:1998. Zboża. Oznaczanie wskaźnika sedymentacyjnego.
• [20] Pristley R.H., Bayls R.A.: Effects of fungicide treatment on yield of winter wheat and spring barley cultivars. Pl. Path., 1982, 31/11, 31-37.
• [21] Rachoń L.: Plonowanie kilku odmian pszenicy ozimej w warunkach stosowania fungicydu i retardanta. Fragm. Agric. Systems, 1991, 32, 41-53.
• [22] Sadkiewicz J.: Szklistośc ziarna – ważny parametr w ocenie jakości pszenicy. Przegl. Zboż. Młyn. 1998, 5, 18-19.
• [23] Tvaruzek L.: Results of testing Caramba fungicide against leaf and spike diseases on wheat. Proceedings of the International Conference Protection of Cereal Crops against Harmful Organisms, Kromeriz, Ltd. On 1-4 July, 1997, pp. 202-204.
• [24] Zając T., Borczyk J., Ciepla C., Pryga M.: Wpływ technologii stosowania nawozów azotowych oraz retardanta wzrostu i fungicydu, na wysokość i strukturę plonu pszenicy jarej. Zesz. Nauk. AR Kraków, 1993, Rolnictwo, 31, 141-152.
• [25] Zając T., Borczyk J., Ziółek E., Grzywnowicz-Gazda Z.: Plonowanie wybranych odmian pszenicy ozimej, w zależności od sposobu nawożenia azotem oraz stosowania retardanta i fungicydu. Acta. Agr. Silv. Agr., 1992, 30, 61-70.