Habitat preferences of invertebrates [especially Oligochaeta] in a stream

• Autorzy: Dumnicka E.

Warianty tytułu

PL

Preferencje siedliskowe bezkregowcow [szczegolnie skaposzczetow] w potoku

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The highest density of macrofauna was recorded in a muddy habitat, and the highest biomass (d.w.) in a stony one. Only Naididae, Hydracarina, young larvae of Trichoptera, and large specimens of Gammarus spp. preferred a transitional habitat (mud-covered stones). Of the 25 identified species of Oligochaeta especially three dominant species (Nais bretscheri, N. pardalis, and N. communis) were most numerous in the transitional habitat. Downstream the species diversity of Oligochaeta increased and the composition of the community changed.

PL

Badania prowadzono od września 1986 r. do sierpnia 1987 r. na 4 stanowiskach potoku Sąspówka (ryc. 1) różniących się przede wszystkim wielkością przepływu wody oraz zawartością biogenów (tabela I). Zagęszczenie makrofauny wahało się od 18 tys. osob. m-2 na stanowiskach 1 i 4 do 27 tys. osob. m-2 na stanowisku 3 (tabela II). Zmiany biomasy przebiegały nieco inaczej: najwyższa biomasa była na stanowisku 3 (około 3,9 g m-2), potem na stanowiskach 1 i 2, a najniższa na stanowisku 4 (około 2,3 g m-2) (tabela III). Spośród wyróżnionych taksonów największe zagęszczenie na wszystkich stanowiskach miały Chironomidae (5-15 krotnie większe od pozostałych taksonów). |Badane siedliska różniły się gęstością zasiedlenia: najwyższe było w mule (2-7 krotnie wyższe od pozostałych siedlisk), natomiast na kamieniach i kamieniach zamulonych zagęszczenie było podobne (z wyjątkiem stanowiska 4). Najwyższą biomasę notowano zazwyczaj na kamieniach. Różnice biomasy między siedliskami nie były tak duże jak różnice zagęszczenia. Tylko nieliczne grupy zwierząt wydają się preferować zamulone kamienie jako środowisko życia. Do nich należały Naididae i Hydracarina, które osiągały zarówno najwyższe zagęszczenie jak i biomasę w tym siedlisku na stanowiskach od 2 do 4. Drugą grupę stanowiły 2 taksony (Trichoptera i Gammarus spp.), dla których jeden z badanych parametrów osiągnął maksymalną wartość w siedlisku przejściowym. W badanym potoku znaleziono 25 gatunków skąposzczetów należących do 5 rodzin, z czego ponad połowa (13 gatunków) należała do rodziny Naididae (tabela IV). Różnorodność gatunkowa wzrastała z biegiem potoku - na stanowisku 1 oznaczono tylko 11 gatunków, na stanowisku 2 było ich już 15, potem przyrost liczby gatunków był nieznaczny - do 17 na stanowisku 4. Zmieniła się też struktura ugrupowania skąposzczetów - na stanowisku 1 we wszystkich siedliskach zdecydowanie dominowały Tubificidae, od stanowiska 2 dominację objęły Naididae, wśród nich najliczniejsze były: Nais bretscheri i N. pardalis. Szczególnie licznie gatunki te występowały w siedlisku zamulonych kamieni (ryc. 2), a w mniejszych ilościach towarzyszył im N. communis. Natomiast N. alpina nie wykazywał tak wyraźnego przywiązania do siedliska kamieni zamulonych.

Słowa kluczowe

PL

hydrobiologia; skaposzczety; potok Saspowka; wody powierzchniowe; Hydracarina; biomasa; makrofauna; Naididae; Oligochaeta

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Hydrobiologica
• Rocznik: 1994
• Tom: 36
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.91-101,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Dumnicka E.

• Polska Akademia Nauk, ul.Slawkowska 17, 31-016 Krakow

Bibliografia

• Bougenec V. N. Giani, 1989. Les Oligochètes aquatiques en tant que proies des Invértébres et des Vertébrés: une revue. Acta OEcologica/OEcologia Applicata, 10, 177-196.
• Brown A.V., P.P. Brussock, 1991. Comparisons of benthic invertebrates between riffles and pools. Hydrobiologia, 220, 99-108.
• Dumnicka E., 1986. Naididae (Oligochaeta) from subterranean waters of West Indian Islands - distribution, taxonomical remarks and description of a new species. Bijdragen tot de Dierkunde, 56, 267-281.
• Dumnicka E., J. Sanecki, K. Wojtan, 1990. Hydrobiological studies of the stream Sąspówka in the Ojców National Park "Prądnik". Prace Muzeum Szafera, 1, 153-158.
• Fomenko N.V., 1972. Ob ekologicheskikh gruppakh oligokhet (Oligochaeta) r. Dnepra. In: Vodnye maloshchetinkovye chervi. Trudy, Akademia Nauk SSSR, 17, 94-106.
• Hynes H.B.N., 1972. The ecology of running waters. Liverpool University Press, 555 pp.
• Kharchenko T.A., 1991. Koncepciya ekotonov v gidrobiologii. Gidrobiologicheskiy Zhurnal, 27, 3-9.
• Ormerod S.J., 1988. The micro-distribution of aquatic macroinvertebrates in the Wye river system: the result of abiotic or biotic factors? Freshwater Biology, 20, 241-247.
• Pekarsky B.L., 1979. Biological interactions as determinants of distribution of benthic invertebrates within the substrate of stony streams. Limnology and Oceanography, 24, 59-68.
• Rhodes H.A., W.A. Hubert, 1991. Submerged undercut banks as macroinvertebrate habitat in a subalpine meadow stream. Hydrobiologia, 213, 149-153.
• Starmach K., S. Wróbel, K. Pasternak, 1976. Hydrobiologia. Warszawa, PWN, 621 pp.
• Szczęsny B., 1968. The bottom fauna of the stream Sąspówka in the Ojców National Park. Ochr. Przyr., 33, 215-235.
• Vervier Ph., J. Gibert, 1991. Dynamics of surface water/groundwater ecotones in a karstic aquifer. Freshwater Biology, 26, 241-250.
• Wright J.F., P.D. Hiley, A.C. Cameron, M.E. Wigham, A.D. Berrie, 1983. A quantitative study of the macroinvertebrate fauna of five biotopes in the River Lambourn, Berkshire, England. Arch. Hydrobiol., 96, 271-292.