Growth reaction of European silver fir [Abies alba Mill.] associated with air quality improvement in the Sudeten Mountains

• Autorzy: Filipiak M , Ufnalski K.
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The Sudeten Mountains are a region where the level of industrial air pollution is high due to brown coal combustion, but now the impact of pollution on the environment has greatly decreased. In this paper we attempted to determine how this fact affected the condition of silver fir trees. Our conclusions are based mainly on measurements of trunk diameter increments of 250 fir trees representing 42 populations of this species in different parts of the Sudeten. The main conclusion is that silver fir, at least to the age of 130 years, has the ability to endure unfavourable conditions and can substantially increase its growth rate in association with air quality improvement.

Słowa kluczowe

EN

ecology; European silver fir; growth variation; Abies alba; silver fir; growth reaction; forest decline; dendrochronology; air quality; Sudetes Mountains; fir

• Wydawca: -
• Czasopismo: Polish Journal of Environmental Studies
• Rocznik: 2004
• Tom: 13
• Numer: 3
• Opis fizyczny: p.267-273,fig.,ref.

Twórcy

autor

Filipiak M

• Polish Academy of Sciences, Parkowa 5, 62-035 Kornik, Poland

autor

Ufnalski K.

Bibliografia

• 1. ABRAHAM J., CIECHANOWICZ-KUSZTAL R., DRUEKE M., JODLOWSKA-OPYD G., KALLWEIT D., KEDAR J., KULASZKA W., NOVAK J. Common report on air quality in the Black Triangle Region 1999; CHMU, LFUG, WIOŚ, IMGW: Jelenia Góra, pp. 1- 115, 1999.
• 2. ANIOL R. W. Tree-ring analysis using CATRAS. Dendrochronologia 1, 45, 1983.
• 3. ASSMANN E. Nauka o produkcyjności lasu; PWRL: Warszawa, pp. 1-627, 1968.
• 4. BARZDAJN W., BORATYŃSKI A., FILIPIAK M. Silver fir (Abies alba Mill.) in forests managed by the Wrocław Regional Forest Directorate. Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej im. H. Kołłątaja w Krakowie 339, 181, 1999.
• 5. BERNADZKI E. Zamieranie jodły w granicach naturalnego zasięgu. In: Białobok S. (ed.) Jodła pospolita Abies alba Mill. Nasze Drzewa Leśne 4; PWN: Warszawa-Poznań, pp. 483-501, 1983.
• 6. BEZAČINSKY H. Pastovanie lesa; Priroda: Bratislava, pp. 1-482, 1969.
• 7. BORATYŃSKI A. Chorological analysis of woody flora of the Western Sudety Mts.; Polish Academy of Sciences, Institute of Dendrology: Kórnik, pp. 1-380, 1991.
• 8. BORATYŃSKI A., FILIPIAK M. Silver Fir (Abies alba Mill.) in the Sudety Mts. Distribution, occurrence, condition, state of forest stands preservation. Arbor. Kórnickie 42, l9, 1997.
• 9. CANELL M. G. R. Relative importance of increasing atmospheric CO2, N deposition and temperature in promoting European forest growth. In: Karjalainen T., Spiecker H. and Laroussinie O. (eds) Causes and Consequences of Accelerating Tree Growth in Europe. EFI Proceedings 27, 25, 1999.
• 10. CAPECKI Z., TUTEJA W. Usychanie jodły w lasach południowej Polski. Sylwan 12, (118), 5, 1974.
• 11. DUBICKA M., GŁOWACKI B. Ekoklimat Karkonoszy w przekroju wieloletnim w świetle wskaźników kompleksowych. Opera Corcontica 37, 55, 2000.
• 12. FELIKSIK E. Badania dendroklimatologiczne nad jodłą pospolitą (Abies alba Mill.) z terenu Polski. Zeszyty naukowe Akademii Rolniczej im H. Kołłątaja w Krakowie 151, 5, 1990.
• 13. FELIKSIK E. Badania wrażliwości ważniejszych gatunków drzew leśnych na zanieczyszczenia przemysłowe. Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej w Krakowie, Seria Leśnictwo 20, 353, 1991.
• 14. FILIPIAK M. Distribution, occurrence, condition and health state of silver fir (Abies alba Mill.) in the Sudety Mts. PAN, Działalność Naukowa, Wybrane zagadnienia 11, 50, 2001.
• 15. FILIPIAK M. Jodła pospolita (Abies alba Mill.) w Sudetach – charakterystyka zachowanych fragmentów populacji ginącego gatunku. Badania glebowe. Raport końcowy z realizacji projektu badawczego KBN nr. 6 P04G 049 15 (typescript). 2002.
• 16. FRITTS H. C. Tree Rings and Climate; Academic Press: London, pp. 567, 1976.
• 17. GERECKE K. L. „Tannensterben“ und „Neuartige Waldschäden“ - Ein Beitrag aus der Sicht der Waldwachstumskunde. Allg. Forst- u. J-Ztg. 161, 23, 1989.
• 18. HASENAUER H., NEMANI R. R., SCHADAUER K., RUNNING S. W. Climate variations and tree growth between 1961 and 1995 in Austria. In: Karjalainen T., Spiecker H. and Laroussinie O. (eds) Causes and Consequences of Accelerating Tree Growth in Europe. EFI Proceedings 27, 75, 1999.
• 19. HOLMES R. L. Computer-assisted quality control in treering dating and measurement. Tree-Ring Bull. 43, 47, 1983.
• 20. HOLMES R. L. Quality control of crossdating and measuring. A user’s manual for program COFECHA. In: Holmes R. L., Adams R. K., Fritts H. C. Tree-ring chronologies of Western North America, California, Eastern Oregon and Northern Great Basin; Univ. of Arizona Chronology Series VI: Tucson, pp. 41-49, 1986.
• 21. HOLMES R. L. User’s manual for Dendrochronology Program Library (typescript). 1994.
• 22. JAWORSKI A. Charakterystyka hodowlana drzew leśnych; Gutenberg: Kraków, pp. 1-237, 1995.
• 23. JAWORSKI A., KACZMARSKI J., PACH M., SKRZYSZEWSKI J., SZAR J. Vitality of fir stands estimated on the basis of biomorphological traits of the crown and increments in the diameter at breast height. Acta Agraria et Silvestria, ser. Silv. 33, 115, 1996.
• 24. JAWORSKI A., ZARZYCKI K. Ekologia. In: Białobok S. (ed.) Jodła pospolita Abies alba Mill. Nasze Drzewa Leśne 4; PWN: Warszawa-Poznań, pp. 317-430, 1983.
• 25. KELLER T. Einfluss niedriger SO2 – Konzentrationen auf die CO2 – Aufnahame von Fichte und Tanne. Photosynthetica 12, 316, 1978.
• 26. LEIDBUNDGUT H. Zum Problem der Tannensterbens. Schweiz. Z. Forstwes. 125 (7), 476, 1974.
• 27. MEJNARTOWICZ L., LEWANDOWSKI A., BERGMANN F. Genetic structure and variation of the European silver–fir populations at man–made range disjunction. In: Eder W. (ed.) Tannensymposiums, Altensteig. Proc. IUFRO 7, 118, 1994.
• 28. MEYER H. Beitrag zur Frage der Rückganggigkeitserscheinungen der Weisstanne (Abies alba Mill.) am Nordrand ihres Naturareals. Arch. Forstwes. 10, 719, 1957.
• 29. MINISTER DO SPRAW OCHRONY ŚRODOWISKA, ZASOBÓW NATURALNYCH I LEŚNICTWA. [Minister for Environmental Pollution, Natural Resources and Forestry] Rozporządzenie z dnia 28 kwietnia 1998. Dziennik Ustaw nr 55, poz. 355: pp 2138-2145, 1998.
• 30. RINN L. User’s manual for program TSAP (typescript). 1995.
• 31. SCHWEINGRUBER F. H. Der Jahrring. Standort, Metodik, Zeit und Klima in der Dendrochronologie; Verl. P. Haupt: Bern, Stuttgart, 1983.
• 32. SOBIK M., DORE A. J., MIGAŁA K. Wpływ geografii na mokrą depozycję zanieczyszczeń atmosferycznych w Sudetach Zachodnich. In: Sarosiek J., Štrusa J. Geologiczne Problemy Karkonoszy. Materiały z sesji naukowej w Przesiece 15-18 X 1997; Wydawnictwo Acarus: Poznań, pp. 97-108, 1997.
• 33. SPIECKER H. K. Growth trends in European forests – do we have sufficient knowledge? In: Karjalainen T., Spiecker H. and Laroussinie O. (eds) Causes and Consequences of Accelerating Tree Growth in Europe. EFI Proceedings 27, 157-170, 1999.
• 34. SPIEEKER H. K., MIELIKÄINEN M., KHOL M., SKOVSGAARD J. (eds). Growth trends in European forests. EFI Report 5; Springer-Verlag: Berlin, Heidelberg, New York, pp. 1-372, 1996.
• 35. VANCURA K., RABEN G., GORZELAK A., MIKULOWSKI M., CABOUN V., OLEKSYN J. Impact of Air Pollution on the Forests of Central and Eastern Europe. In: Innes J. L. and Oleksyn J. (eds) Forest Dynamics in Heavily Polluted Regions. Report No. 1 of the IUFRO Task Force on Environmental Change; CABI Publishing International: pp. 121-146, 2000.
• 36. [WIOŚ] Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska [Provincial Inspectorate of Environmental Protection]. Monthly reports about the state of environmental pollution in the Black Triangle monitoring net: Wrocław, pp. 1-23, 2000.
• 37. WŁOCZEWSKI T. Ogólna hodowla lasu; PWRiL: Warszawa, pp. 1-498, 1968.
• 38. ZAWADA J. Przyrostowe objawy rewitalizacji jodły w lasach Karpat i Sudetów oraz wynikające z nich konsekwencje hodowlane. Prace Instytutu Badawczego Leśnictwa, Seria A, 3 (922), 79, 2001.
• 39. ZIENTARSKI J., CEITEL J., SZYMAŃSKI S. Zamieranie lasów - dynamika i prognozy. In: Paschalis P., Zajączkowski S. (eds) Protection of forest ecosystems. Selected Problems of Forestry in Sudety Mountains; SGGW: Warszawa, pp. 11-28, 1994.