Rola organizacji pozarzadowych [NGO] w realizacji programu Natura 2000

• Autorzy: Cent J , Kobierska H. , Grodzienska-Jurczak M. , Bell S.

Warianty tytułu

EN

Role of non-governmental organizations [NGO] in Natura 2000 implementation in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Niniejszy artykuł poświęcony jest zagadnieniom zaangażowania i potencjalnej roli organizacji pozarządowych (NGO) w realizacji programu Natura 2000 w Polsce. Wyniki badań prowadzonych wśród członków i wolontariuszy tych organizacji wskazują na duże znaczenie programu dla ich działalności. NGO chętnie włączają się w dyskusje dotyczące kształtu Natury 2000 w Polsce, deklarując przy tym chęć pomocy w jego realizacji. Ze względu na brak partnerskich relacji z jednostkami bezpośrednio odpowiedzialnymi za ten program rola NGO we wdrażaniu Natury 2000 nie została jak dotąd jasno określona. Organizacje pozarządowe posiadają bazę ekspertów, doświadczeń, informacji o lokalnej przyrodzie i zamieszkującej ją społeczności, które mogą okazać się bardzo przydatne przy realizacji zamierzeń programu Natura 2000 w naszym kraju.

EN

The Natura 2000 programme, which is a new method of protecting the natural environment in Poland, is implemented not only by scientific institutions but also by non-governmental organisations. Due to the relatively short tradition of NGOs in Poland and the specific character of their activities, based predominantly on voluntary work, it is hard to estimate how useful their role in further implementation of the programme will be in the future. The surveys presented in this paper were designed to provide answers to these and similar questions. The following study consists of two phases; (1) quantitative (surveys) focused on NGOs' characteristics (i.e. structure, staff) and (2) qualitative (i.e. in-depth interviews, focus group interviews, participant observations) related to opinions, convictions and motivation of the members, volunteers and organizers of the NGOs involved. The research is still under way. The preliminary results of the surveys indicate that the participants in the operations of the non-governmental organisations involved include various types of individuals (students, doctoral students, scientists and scholars, nature lovers), all of which work as volunteers. In most cases, they sign up in order to protect the natural heritage and experience a closer contact with nature. According to all the NGOs, the Natura 2000 programme is important. Most of the persons surveyed consider it to be a much needed and justified form of protecting nature globally and an important element stimulating the local activities of NGOs. The positive opinions of the NGOs surveyed on the very idea underlying the programme are not reflected in their assessment of its actual implementation, which is generally considered to be of little effectiveness. The non-governmental organisations involved see their main role in implementing the tasks of the Natura 2000 programme in planning and offering information & educational programmes and participating in the monitoring of the protected areas. Despite the negative opinions on the activities of the non-governmental organisations, a large proportions of these perform their statutory tasks properly. Apparently, what was particularly important for the programme, especially during the initial stage of its implementation, was the utilization of the NGOs' potential both in the monitoring of the Natura 2000 areas and in the negotiations with local communities. The following project is financed by the 6th Framework EU Programme (006463 EU-wide monitoring methods and systems of surveillance for species and habitats of Community interest).

Słowa kluczowe

PL

Europejska Siec Ekologiczna Natura 2000; realizacja programow; organizacje pozarzadowe; Polska; monitoring przyrodniczy; badania ankietowe; wolontariat; motywacje pracy

• Wydawca: -
• Czasopismo: Człowiek i Środowisko
• Rocznik: 2007
• Tom: 31
• Numer: 3-4
• Opis fizyczny: s.107-128, bibliogr.

Twórcy

autor

Cent J

• Uniwersytet Jagiellonski, ul.Gronostajowa 7, 30-387 Krakow

autor

Kobierska H.

autor

Grodzienska-Jurczak M.

autor

Bell S.

Bibliografia

• Babbie E. (red.) 2003 Badania społeczne w praktyce, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• Babiasz R., Jędra M., Rejmer M., Szymczuk, R. 2006 Zbiornik wodny w ostoi naturowej, „Dzikie Życie" nr 6 (144)
• Baranowski M. 2003 Prace nad siecią Natura 2000 w Polsce, (w:) Makomaska-Juchiewicz M., Tworek S., (red.), Ekologiczna sieć Natura 2000. Problem czy szansa, Instytut Ochrony Przyrody, Kraków
• Bath A. J., Encke J.W. 2005 Wildlife-human interactions in national parks in Canada and the USA, "Social Science Research Review", vol. 4(1)
• Bernacka A., Jermaczek A., Kieras M„ Ruszlewicz A. 2004 Uspołecznione planowanie ochrony przyrody na obszarach sieci NATURA 2000, Wydawnictwo Klubu Przyrodników, Świebodzin
• Bohdan A. 2006 Naród w obronie Rospudy, „Dzikie Życie", nr 9 (147)
• Bzoma Sz. 2006 Rybitwy na falochronie, „Dzikie Życie", nr 9 (147)
• Chojnowski R. 2006 Via Baltica - nie tędy droga, „Zielone Brygady", nr 3 (217)
• Daniłowicz P., Lisek-Michalska J. 2004 Zogniskowany wywiad grupowy. Studia nad metodą, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź
• Decker D.J., Chase L.C. 1997 Human dimensions of living with wildlife: A management challenge for the 21st century, "Wildlife Society Bulletin", nr 25
• Ellis R. 2003 When Volunteers Pay to Take a Trip with Scientists - Participatory Environmental Research Tourism (PERT), "Human Dimensions of Wildlife", nr 8
• Ellis R., Waterton C. 2004 Environmental citizenship in the making: the participation of volunteer naturalists in UK biological recording and biodiversity policy, "Science and Public Policy", nr 4
• Gazeta Wyborcza 28/08/2006; UE nie zabierze pieniędzy na Naturę 2000?, nr 200
• Gazeta Wyborcza Białystok 28/01/2006 Podlaskie obwodnice. Ekolodzy: to nie donos, nr 24
• Harwood J. 2000 Risk assessment and decision analysis in conservation, "Biological Conservation", nr 95
• Jermaczek A., Pawlaczyk P. 2004 Natura 2000 u progu - ochrona elementów europejskiego dziedzictwa przyrodniczego w Polsce, Wydawnictwo WWF, Warszawa
• Kepel A. 2006 Polska oblała egzamin z ochrony przyrody, „Dzikie Życie", nr 6 (144)
• Knegtering E., Hendrickx L., Windt H. J. van der, Schoot Uitercamp A. J. M., 2002, Effects of species' characteristics on nongovernmental organizations' attitudes towards species concervation policy, "Environment and Behavior", vol. 34, no. 3
• Makomaska-Juchiewicz M., Tworek S. 2003 Ekologiczna Sieć Natura 2000. Problem czy szansa, Instytut Ochrony Przyrody, Kraków
• McCaffrey R.E. 2005 Using Citizen Science in Urban Bird Studies, "Urban Habitats", vol 3, number 1
• Newman Ch., Buesching Ch., Macdonald D. 2003 Validating mammal monitoring methods and assessing the performance of volunteers in wildlife conservation, „Biological Conservation" 113 (2): 189-197
• Nielsen L. A. 2001 Science and Advocacy Are Different - And We Need to Keep Them That Way, "Human Dimensions of Wildlife", nr 6
• Nikodemska-Wołowik A. M. 1999 Jakościowe badania marketingowe, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
• Ostermann O.P. 1998 The need for management of nature conservation sites designated under Natura 2000, "Journal of Applied Ecology", nr 35
• Parr T. W., Sier A. R. J., Battarbee R. W., Mackay A., Burgess J., 2003 Detecting environmental change: science and society - perspectives on long-term research and monitoring in the 21st century, „The Science of the Total Environment" 310 (1-3): 1-8
• Pawlaczyk P., Kepel A., Jaros R., Dzięciołowski R„ Wylęgała P., Szubert A., Sidlo P. O. 2004 Propozycja optymalnej sieci obszarów Natura 2000 w Polsce - „Shadow List", WWF, Warszawa
• Pereira H.M., Cooper H.D. 2006 Towards the global monitoring of biodiversity change, "Trends in Ecology & Evolution", vol. 21(3)
• Prałat H. 2006 Natura 2000 - ograniczenia rozwojowe, http://www.stowarzyszenie- -samorzadow.pl/pliki/Natura%202000-ograniczenia%20 rozwojowe.pdf
• Stevenson R. D., Morris R.A. 2002 Community Science for Biodiversity Monitoring. ACM International Conference Proceeding Series 129, Proceedings of the 2002 annual national conference on Digital government research, www.diggov.org
• Sundseth K. 2004 Life-Nature-Communicating with Stakeholders and the generic public. Best practice examples for NATURA 2000, Life-Focus, Luxembourg
• Szymczuk R. 2006 Boje z naturą, „Dzikie Życie", nr 9 (147)
• Trzeciak M„ 2008 Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Środowiska na interpelację nr 1116 w sprawie programu Natura 2000, MŚ
• Whitfield J. 2001 The budding amateurs, "Nature", vol. 414
• Ziemek S. 2006 Economic analysis of volunteers' motivations - A cross-country study, "The Journal of Socio-Economics", nr 35