Methemoglobinemia oraz wybrane parametry biochemiczne zwiazane ze stanem redox erytrocytu w subchronicznym narazeniu na rtec i azotyny

• Autorzy: Dudka J , Dawidek-Pietryka K. , Szczepaniak S.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Po З0, 60 і 90 dniach narażenia szczurów na pojedyncze i łączne działanie chlorku rtęci (II) - 1,4 mg/kg m c. x dzień i azotynów - 30 mg/kg m.c. x dzień, określono poziom methemoglobiny (Met-Hb). Po 90 dniach - w erytrocytach oznaczono poziom pozabiałkowych grup sulfliydrylowych (SH) oraz aktywność dehydrogenazy glukozo-6-fosforano- wej (G-6-PDH; E.C.l. 1.1.49.), peroksydazy glutationowej (GSH-Px; E.C. 1.11.1.9.) i dehydrogenazy mleczanowej (LDH; E.C. 1.1.1.27.). Wykazano, że rtęć, mimo własnego nieznacznego działania methemoglobinotwórczego, obniża methemoglobinotwórcze działanie azotynów. Zarówno rtęć, jak i azotyny obniżają poziom wolnych grup -SH. Stwierdzono istotne zmiany GSH-Px we wszystkich przebadanych grupach. Zaobserwowano podwyższoną aktywność LDH u szczurów otrzymujących azotyn i G-6-PDH w grupie narażonej na łączne działanie rtęci i azotynów.

EN

Four groups of male Wistar rats receiving per os daily doses of: 1) distilled water (control); 2) sodium nitrite (30 mg/kg b.w.); 3) mercuric chloride (1.4 mg/kg b.w.); 4) mercuric chloride and sodium nitrite in amounts as above. Blood methaemoglobin concentration was determined after 30, 60 and 90 days of the exposure. The level of free sulfhydryl groups and the activities of glucose-6-phosphatase dehydrogenase (G-6-PDH; E.C. 1.1.1.49), glutathione peroxidase (GSH-Px, E.C. 1.11.1.9), lactate dehydrogenase (LDH; E.C. 1.1.1.27) in erythrocytes were determined after 90 days. Methaemoglobincreative effect of nitrites after 30, 60 and 90 days of the exposure was observed. Mercury, despite its own methaemoglobincreative effect, reduced the methaemoglobincreative effect of nitrites. Both the nitrite and mercury decreased free sulfhydryl groups in erythrocytes. Reduced GSH-Px activity in the Hg and NaNO2 groups was observed. The rats receiving both mercury and nitrite were found to be characterised by increased GSH-Px activity. Also, higher LDH activity was observed in the nitrite-treated rats, while higher G-6-PDH activity was noted in the rats receiving mercury alone or mercury and nitrite.

Słowa kluczowe

PL

szczury; rtec; zwierzeta laboratoryjne; parametry biochemiczne; erytrocyty; methemoglobinemia; toksycznosc; azotyny; methemoglobina

EN

rat; mercury; laboratory animal; biochemical parameter; erythrocyte; methemoglobinemia; toxicity; nitrate; methemoglobin

• Wydawca: -
• Czasopismo: Bromatologia i Chemia Toksykologiczna
• Rocznik: 1999
• Tom: 32
• Numer: 3
• Opis fizyczny: s.259-263,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Dudka J

• Akademia Medyczna, 20-080 Lublin, ul.Radziwillowska 5-15

autor

Dawidek-Pietryka K.

autor

Szczepaniak S.

Bibliografia

• 1. Dudka J., Szczepaniak S.: Ocena łącznego wpływu chlorku miedziowego i azotynu sodu na poziom methemoglobiny i tryptofanu we krwi szczura (narażenie subchroniczne). Roczn. PZH. 1995; 46: 169-174
• 2. Dudka J., Szczepaniak S., Mazur M.: Ocena łącznego wpływu ołowiu i azotynu sodowego na niektóre parametry biochemiczne we krwi szczura w narażeniu subchronicznym. Cz. I. Wpływ na poziom methemoglobiny, grup sulfhydrylowych i tryptofanu. Roczn. PZH. 1997; 48: 23-29
• 3. Dudka J., Szczepaniak S., Dawidek-Pietryka K., Kuśmierzak E.: Wpływ ołowiu i azotynów na aktywność niektórych enzymów uczestniczących pośrednio w redukcji methemoglobiny u szczurów. Bromat. Chem. Toksykol. 1998; 31: 233-237
• 4. Bartosz G.: Metabolizm glutationu. Post Biochem. 1993; 39: 32-38
• 5. Karoń H.: Rola dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej w metabolizmie krwinki czerwonej. Diagn. Lab. 1971; 7 (1): 15-21
• 6. Evelyn K.A., Malloy H.T.: Microdetermination of oxyhemoglobin and sulfhemoglobin in a single sample of blood. J. Biol. Chem. 1938; 126: 655
• 7. Ellman G.L. : Tissue sulfhydryl groups. Archiv. Biochem. Biophys. 1959; 82: 70-77
• 8. Krawczyński J.: Diagnostyka enzymologiczna w medycynie praktycznej. Metodyka badań. PZWL Warszawa 1982; 74-81
• 9. Paglia D.E., Valentine W.N.: Studies on the quantitative and qualitative characterization of peroxidase. J. Lab. Clin. Med. 1967; 70: 158-169
• 10. Wacner W.E.C. et all.: Metalloenzymes and myocardial fraction. II. Malic and lactic dehydrogenase activities and zinc concentration in serum. New Eng. J. Med. 1956; 255: 449-456
• 11. Podolak-Majczak M., Tyburczyk W.: Wpływ skojarzonego działania azotynu sodu i karbarylu na organizm szczura. Cz. II. Methemoglobinemia. Bromat. Chem. Toksykol. 1984; 17: 211-214
• 12. Hłyńczak A.J., Sysa J.: Methemoglobina i jej redukcja w krwinkach czerwonych. Post. Biochem. 1968; 14: 65-72