Aktywnosc enzymatyczna jako wskaznik stanu srodowiska glebowego 12 lat po pozarze lasu

• Autorzy: Bielinska E J , Futa B , Kaczmarek Z
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W prezentowanej pracy zbadano aktywność enzymatyczną gleb leśnych po upływie 12 lat od przejścia całkowitego pożaru lasu. Proces rewitalizacji gleb zniszczonych przez pożar oceniono poprzez porównanie ich aktywności enzymatycznej z aktywnością enzymatyczną gleby bezpośrednio sąsiadującej z pożarzyskiem. Przeprowadzone badania wykazały, że po 10 latach rekultywacji proces regeneracji gleb na pożarzysku nie został zakończony. Wpływ pożaru na aktywność enzymatyczną gleb był zróżnicowany w zależności od rodzaju enzymu, co sugeruje, że jednoczesne badania aktywności szeregu enzymów pozwalają zarejestrować zmiany stanu środowiska glebowego zachodzące pod wpływem czynników stresowych. Wyższa aktywność enzymatyczna gleby w odnowieniach sztucznych niż naturalnych wskazuje na to, że pomiary aktywności wybranych enzymów mogą ułatwić wybór zabiegów związanych z renaturyzacją ekosystemów leśnych zniszczonych przez pożar.

EN

Paper presented the study on enzymatic activity of forest soils 12 years after a total forest fire. The revitalization process of soils destroyed by the forest fire was evaluated comparing their enzymatic activity with the enzymatic activity of soils in immediate vicinity of the fire site. The studies showed that after 10 years of re-cultivation, the soil regeneration process on the fire site was not completed. The fire’s influence on soil enzymatic activity was differentiated and related to the type of enzyme what suggested that simultaneous studies of a number of enzymes enabled to register changes in soil environment condition affected by stress factors. Higher enzymatic activity of soil in the artificial renovations than in the natural ones showed that measuring activity of some selected enzymes may decide on appropriate treatments relating to re-naturization of forest ecosystems destroyed by fires.

Słowa kluczowe

PL

pozarzyska; aktywnosc enzymatyczna; srodowisko glebowe; lasy; pozary lasow

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2004
• Tom: 501
• Opis fizyczny: s.33-41,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Bielinska E J

• Instytut Glenoznawstwa i Ksztaltowania Środowiska, Akademia Rolnicza, ul.Leszczynskiego 7, 20-069 Lublin

autor

Futa B

• Instytut Glenoznawstwa i Ksztaltowania Środowiska, Akademia Rolnicza, ul.Leszczynskiego 7, 20-069 Lublin

autor

Kaczmarek Z

• Katedra Gleboznawstwa, Akademia Rolnicza, Poznań

Bibliografia

• Ceitel J., Szymański S., Barzdajn W., Zientarski J. 1997. Badanie różnych sposobów wprowadzania lasu na obszary drzewostanów zniszczonych przez pożar w Nadleśnictwie Potrzebowice. Sprawozdanie końcowe z tematu koordynowanego przez IBL w Warszawie (BLP-669), Katedra Hodowli Lasu AR w Poznaniu: 119 ss.
• Dahm H, Różycki H, Strzelczyk E. 1986. Bakterie i promieniowce gleb i strefy korzeniowej drzew leśnych. Post. Mikrobiol. 25: 103-120.
• Dahm H., Rydlak K. 1998. Bakterie gleby, ryzosfery i mikoryzosfery sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.) wyizolowane z pożarzyska leśnego. Wyd. Katedry Mikrobiologii Rolnej AR w Poznaniu „Ekologiczne aspekty mikrobiologii gleby”, Poznań: 105-118.
• Evasi E., Brayan M.R. 1996. Effects of long-term prescribed burning on the activity of select soil enzymes in an oak-hickory forest. Can. J. For. Res. 26: 1799-1804.
• Harris P.A., Schömberg H.H., Banks P.A., Giddens J. 1995. The effects of fire on soil organisms. Soil Biol. Biochem. 27(2): 153-156.
• Hawryś Z., Zwoliński J., Matuszycki I., Olszowska G., Zwolińska B., Batko B. 1998. Zmiany i odbudowa ekosystemów leśnych zniszczonych przez pożar na przykładzie wielkoobszarowego pożarzyska w lasach Rudzko-Rudziniecko-Kędzierzyńskich. Post. Techniki w Leśnictwie 67: 33-40.
• Januszek K. 1999. Aktywność enzymatyczna wybranych gleb leśnych Polski południowej w świetle badań polowych i laboratoryjnych. Zesz. Naukowe AR, Kraków, ser. Rozprawy 250: 132 ss.
• Januszek K., Lasota J., Gruba P., Domicz G. 2001. Właściwości fizyczno-chemiczne i biochemiczne gleb bielicowych 6 lat po pożarze całkowitym lasu. Acta Agr. Silv. ser. Silv.: 1-20.
• Kieliszewska-Rokicka B. 2001. Enzymy glebowe i ich znaczenie w badaniach aktywności mikrobiologicznej gleby. Drobnoustroje środowiska glebowego. Red. H. Dahm, A. Pokojska-Burdziej, UMK Toruń: 37-47.
• Kowalski S., Obłoza E. 1997. Badania mikrotrofizmu samosiewu sosny pospolitej (Pinus sylvestris L.) po pożarze lasu w Rudach Raciborskich. Zesz. Naukowe AR w Krakowie 326: 75-88.
• Kucharski J. 1997. Relacje między aktywnością enzymów a żyznością gleby, w: Drobnoustroje w środowisku, występowanie, aktywność i znaczenie. AR Kraków, Red. W. Barabasz: 327-348.
• Ladd N., Butler J.H.A. 1972. Short-term assays of soil proteolytic enzyme activities using proteins and dipeptide derivatives as substrates. Soil Biol. Biochem. 4: 19-30.
• Łukaszewicz J. 1998. Aspekty hodowlane odbudowy ekosystemu leśnego na dużych powierzchniach popożarowych. Post. Tech. Leś. 68: 38-45.
• Nowak J. 2003. Biologiczne metody oceny stanu środowiska przyrodniczego. Wprowadzenie. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 492: 11-13.
• Olszowska G. 2002. Wpływ pożaru w Nadleśnictwie Rudy Raciborskie na aktywność enzymatyczną gleb. Rocz. Glebozn. 53(3/4): 97-104.
• Rastin N., Schlechte G., Hüttermann A., Rosenplänter K. 1990. Seasonal fluctuation of some biological and biochemical soil factors and their dependence on certain soil factors on the upper and lower slope of a spruce forest. Soil Biol. Biochem. 22: 1049-1061.
• Saa A., Trasar-Cepeda C., Gil-Sotres F., Carballas T. 1993. Changes in soil phosphorus and acid phosphatase activity immediately following forest fires. Soil Biol. Biochem. 25(9): 1223-1230.
• Tabatabai M.A., Bremner J.M. 1969. Use of p-nitrophenyl phosphate for assay of soil phosphatase activity. Soil Biol. Biochem. 1: 301-307.
• Thalmann A. 1968. Zur Methodik der Bestimmung der Dehydrogenase Aktivität in Boden mittels Triphenyltetrazoliumchlorid (TTC). Landwirtsch. Forsch. 21: 249-258.
• Zantua M.I., Bremner J.M. 1975. Comparison of methods of assaying urease activity in soils. Soil Biol. Biochem. 7: 291-295.