Plonowanie fasoli zwykłej (Phaseolus vulgaris L.) w zależności od intensywności technologii uprawy. Cz.II. Rolnicza i ekonomiczna ocena zastosowanych technologii

• Autorzy: Prusinski J

Warianty tytułu

EN

Common bean [Phaseolus vulgaris L.] yielding affected by the intensity of cultivation technology. Part II. Agricultural and economic evaluation of cultivation technologies used

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Największe bezwzględne i względne przyrosty plonów i wartości strukturalnych elementów plonowania stwierdzono po zwiększeniu intensywności uprawy fasoli z poziomu technologii ekstensywnej do integrowanej. Obsada strąków na 1 m² miała największy udział w zwiększaniu plonu nasion fasoli w miarę intensyfikacji technologii uprawy. Wraz ze zwiększaniem dawek N i natężeniem innych zabiegów agrotechnicznych w miarę intensyfikacji technologii uprawy fasoli notowano zmniejszenie efektywności rolniczej i fizjologicznej N; wykorzystanie N z nawozów zastosowanych w uprawie fasoli na nasiona wynosiło 77%. Zwiększenie intensywności technologii uprawy fasoli powodowało też wzrost wartości jej plonu, kosztów bezpośrednich i nadwyżki bezpośredniej, wyrażonych w PLN. Największy przyrost nadwyżki bezpośredniej, wynoszący średnio dla odmian 64%, uzyskano po zwiększeniu intensywności uprawy fasoli z poziomu technologii ekstensywnej do integrowanej; dalsza intensyfikacja uprawy fasoli przyniosła znacznie mniejszy przyrost nadwyżki bezpośredniej. Analiza marginalna kosztów wskazuje na ekonomicznie uzasadnione zwiększanie zaangażowania przemysłowych środków produkcji do poziomu technologii umiarkowanie intensywnej.

EN

Detailed materials and methods of the experiment were published in the first part of the paper [Prusiński 2006]. The greatest increase in bean seed yield observed when the intensity of bean cultivation technology becoming more intensive resulted from increasing pod density. The increasing N doses in the successive technologies resulted in significant decrease average agricultural (Er) and physiological (Ef) effectiveness. The N consumption index amounted to 77%. Increase in the intensity of bean technology resulted in an increase in the value of seed production, direct costs and direct surplus. The greatest direct surplus – 64% for cultivars was obtained when intensity of technology increased from the extensive to integrated technology. Further intensification of bean technology gave lower direct surplus increase. The marginal analyses of costs revealed that the semi-intensive technology was justifiable for common bean cultivation for seeds.

Słowa kluczowe

PL

ocena ekonomiczna; technologia uprawy; fasola; uprawa roslin; ocena rolnicza; plonowanie; intensywnosc uprawy

EN

bean; cultivation intensity; cultivation technology; economic assessment; plant cultivation; yielding

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura
• Rocznik: 2006
• Tom: 05
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.77-88,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Prusinski J

• Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy, Bydgoszcz

Bibliografia

• Artyszak A., Kucińska K., 2005. Zmiany nadwyżki bezpośredniej w produkcji fasoli na suche nasiona po rozszerzeniu Unii Europejskiej. Stow. Ekonom. Rol. i Agrobiznesu. Rocz. Nauk. VII(1), 7-9.
• Bangreth F., 1989. Dominance among fruits/sinks and the search for correlative signal. Physiol. Plant. 76, 608-614.
• Croswell E.T., Goldwin D.C., 1984. The efficiency of nitrogen fertilizer applied to cereals in different climates [w:] Adv. in plant nutrition 1, eds. P.B. Tinker and A. Lauchli, Ptaeger Publ. New York.
• Fotyma E., 1997. Efektywność nawożenia azotem podstawowych roślin uprawy polowej. Fragm. Agron. 1, 46-66.
• Głowacki M., 2002. Regionalne zróżnicowanie intensywności rolnictwa w Polsce. Pam. Puł. 130 (I), 213-221.
• Kopeć B., 1987. Intensywność organizacji w rolnictwie polskim w latach 1960-1980. Rocz. Nauk. Rol. 84 G (1), 7-28.
• Krasowicz S., 2004. Znaczenie oceny ekonomicznej w badaniach rolniczych. Stow. Ekonom. Rol. i Agrobiznesu. Rocz. Nauk. VI(5), 65-70.
• Kruczek A., 2000. Wpływ wielkości dawki azotu i dolistnego dokarmiania kukurydzy azotem i mikroelementami na wybrane wskaźniki efektywności nawożenia. Fragm. Agron. 3, 5-17.
• Księżak J., 2005. Ocena plonowania mieszanki grochu z pszenica jarą w zależności od nawożenia azotem. Bibl. Fragm. Agron. 5, 91-92.
• Księżak J., Kuś J., 2005. Plonowanie bobiku w różnych systemach produkcji roślinnej. Ann. Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, Sect. E, Agricultura 60, 195-205.
• Księżak J., Lenartowicz W., Ufnowska J., 1997. Ocena ekonomiczna trzech technologii produkcji nasion bobiku. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 446, 227-230.
• Księżak J., Lenartowicz W., Ufnowska J., 1998. Efektywność ekonomiczna wybranych technologii produkcji nasion grochu. Rocz. AR Poznań, Rolnictwo 52, 5-11.
• Kuś J., 1999. Porównanie różnych systemów produkcji roślinnej (konwencjonalny, integrowany i ekologiczny). IUNG Puławy.
• Nalborczyk E., 1993. Biologiczne uwarunkowania produktywności roślin strączkowych. Fragm. Agron. 4, 147-150.
• Nurzyński J., 1999. Nawożenie i skład chemiczny warzyw. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 466, 31-40.
• Podleśny J., 1999. Porównanie produkcyjnej i ekonomicznej efektywności różnych technologii uprawy łubinu białego. Mat. konf. Lupin in Polish and European agriculture. Przysiek, 101-105.
• Prusiński J., 2006. Plonowanie fasoli zwykłej (Phaseolus vulgaris L.) w zależności od intensywności technologii uprawy. Cz. I. Wysokość i jakość plonu nasion oraz ich agrotechniczne uwarunkowania. Acta Sci. Pol., Agricultura 5(2).
• Prusiński J., Skinder Z., 2002. Analiza technologii rolnych stosowanych w rejonach intensywnego rolnictwa w powiązaniu z przyrodniczą jakością rolniczej przestrzeni produkcyjnej [w:] Uwarunkowania rozwoju i koncepcje monitoringu rejonów intensywnego rolnictwa, pod red. S. Łojewskiego i Z. Skindera, ATR Bydgoszcz, 135-159.
• Rudnicki F., 2000. Wyznaczanie wpływu poszczególnych elementów plonowania na różnice plonów między obiektami doświadczalnymi. Fragm. Agron. 3, 53-65.
• Simonis A.D., 1988. Studies on nitrogen use efficiency in cereals [w:] Nitrogen efficiency in agricultural soils, Elsevier Appl. Sci., London.
• Szwejkowska B., 2004. Wpływ sposobu uprawy na plonowanie grochu siewnego. Fragm. Agron. 3, 120-126.
• Ziętara W., 2002. Konkurencyjność różnych kierunków produkcji roślinnej. Pam. Puł. 130, 809-816.