Factors determining natural regeneration of yew (Taxus baccata L.) in the Kórnik Arboretum

• Autorzy: Giertych P.
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

All yew plants in the Kórnik Arboretum have been plotted onto maps of individual sectors and analysed with respect to location category (“near trunk”, “under canopy”, “in the open”), size (assumed to reflect age), genus of tree associated with in the “near trunk” category and environmental factors characterising the respective Arboretum sectors. There is practically no regeneration “in the open” (0.2%), most of it 82.5% is “under canopy” and only 17.3% “near the trunk”. It is assumed that thrushes (Turdidae) are primarily responsible for regeneration in the under canopy category (endozoochoria) and nuthatches (Sitta europea L.) in the near trunk category (synzoochoria). Under canopy regeneration exists in all size classes while near the trunk there is a distinct decline in the number of yew plants with increase in size (age) suggesting that conditions for further development there are less favourable. Nutchatches disperse yew seeds in the vicinity of mother plants, for cleaning them preferring trees to shrubs and particularly trees with smooth bark trunks (Fagus, Carpinus), however yew survival near the trunk is better under conifers. Thrushes disperse yew seed over wider areas. Survival of yews is best under loose canopies, in moderate shade, on drier well draining, low pH, soils.

PL

Na planach sekcji Arboretum Kórnickiego zaznaczono wszystkie cisy, wyróżniając kategorię lokalizacji („przy pniu”, „pod koroną”, „naotwa rtej przestrzeni”), rozmiar cisa (związany z wiekiem), rodzaj drzewa dlaka tegorii „przy pniu” i czynniki środowiskowe różnicujące sekcje Arboretum. Praktycznie nie ma odnowienia„ naotwa rtej przestrzeni” (0,2%), większość cisów rośnie „pod koronami” (82,5%), a tylko 17,3% „przy pniu”. Zakłada się, że głównie drozdowate (Turdidae) są odpowiedzialne za odnowienie „pod koronami” (endozoochoria), a kowaliki (Sitta europea L.) „przy pniu” (synzoochoria). „Pod koronami” jest odnowienie we wszystkich klasach wielkości (wieku), a „przy pniu” obserwuje się wyraźny spadek liczebności wraz ze wzrostem siewek, co sugeruje, że warunki rozwoju są tam gorsze. Kowaliki roznoszą nasiona cisa w pobliżu drzew matecznych, ado ich czyszczeniapreferują pnie drzew bardziej niż krzewów i to drzew o gładkiej korze (Fagus, Carpinus), cisy natomiast przeżywają lepiej „przy pniu” drzew iglastych. Drozdowate rozprowadzają nasiona na większym obszarze. Utrzymanie się odnowieniajest najskuteczniejsze pod luźnym zadrzewieniem, w niewielkim ocienieniu, na suchszych, przepuszczalnych glebach, o niskim pH.

Słowa kluczowe

EN

seed dispersal; Turdidae; environmental factor; natural regeneration; yew; Taxus baccata; Sitta europea; regeneration; Kornik Arboretum

• Wydawca: -
• Czasopismo: Dendrobiology
• Rocznik: 2000
• Tom: 45
• Opis fizyczny: p.31-40,fig.,ref.

Twórcy

autor

Giertych P.

Bibliografia

• Bartkowiak S. 1970. Ornitochoria rodzimych i obcych gatunków drzew. Arboretum Kórnickie 15: 237–261.
• Bartkowiak S. 1975. Rozsiewanie nasion przez ptaki. Chapter in „Cis pospolity” Ser. Nasze drzewa leśne (Ed. S. Białobok). PWN Warszawa–Poznań: 167–176.
• Bartkowiak S., Zieliński J. 1973. Rola synzoochorii w naturalnym odnowieniu cisa (Taxus baccata L.) Arboretum Kórnickie 18: 265–272.
• Boratyński A., Kmiecik M., Kosiński P., Kwiatkowski P., Szczęśniak E. 1997. Chronione i godne ochrony drzewai krzewy polskiej części Sudetów, Pogórzy i PrzedgórzaSudeckiego. Taxus baccata L. Arboretum Kórnickie 42: 111–147.
• Bugała W.1975. Systematyka i zmienność. Chapter in „Cis pospolity” Ser. Nasze drzewa leśne (Ed. S. Białobok). PWN Warszawa–Poznań: 18–38.
• Bugała W. 1978 Arboretum Kórnickie, Przewodnik. PWN Poznań.
• Fabijanowski J. 1951. Cis. Taxus baccata L. Chrońmy Przyrodę Ojczystą 7 (3/4): 18–32.
• Giertych P. 1998. Ocena udziału ptaków w pojawianiu się nalotu cisowego na przykładzie badań w Arboretum Kórnickim Instytutu Dendrologii PAN. MSc thesis, Faculty of Forestry, Kraków Agricultural Academy.
• Gieruszyński T. 1961. Strukturai dynamikarozwojowa drzewostanów rezerwatu cisowego w Wierzchlesie. Ochrona Przyrody 27: 41–90.
• Izdebski K. 1956. Drzewai krzewy rezerwatu cisowego Wierzchlas i struktura biologiczna drzewostanu. Zeszyty Naukowe UMK w Toruniu, Biologia 1: 5–41.
• KobendzaR. 1949. Cisy w Puszczy Boreckiej. Chrońmy Przyrodę Ojczystą (4): 68–69; (6): 44–47.
• Kościelny S., Król S. 1965. Wstępne wyniki badań nad wpływem czynników warunkujących naturalne odnawianie się cisa. Rocznik Wyższej Szkoły Rolniczej, Poznań, 27: 102–107.
• Kościelny S., Król S. 1970. Próby ustalenia czynników ekologicznych warunkujących naturalne odnowienie się cisa w rezerwatach. Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk. Prace Komisji Nauk Rolniczych i Nauk Leśnych. 30: 79–105.
• Kowalkowski A., Prusinkiewicz Z. 1959. Gleby Arboretum Kórnickiego. Arboretum Kórnickie 4: 233–276.
• Król S. 1975. Zarys Ekologii. Chapter in „Cis pospolity” Ser. Nasze drzewa leśne (Ed. S. Białobok). PWN Warszawa–Poznań: 78–103.
• Mańka K. Gierczak M., Prusinkiewicz Z. 1968. Zamieranie siewek cisa (Taxus baccata L.) w Wierzchlesie natle zespołu saprofitycznych grzybów środowiska glebowego. Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk. Prace Komisji Nauk Rolniczych i Nauk Leśnych. 25: 177–195.
• Myczkowski S. 1961. Zespoły leśne rezerwatu cisowego „Wierzchlas”. Ochrona Przyrody 27: 91–108.
• Sokołowski J. 1921. Cis naziemia ch polskich i w krajach przyległych. Ochrona Przyrody 2: 4–22.
• Środoń A.. 1975. Historiacisanana szych ziemiach. Chapter in „Cis pospolity” Ser. Nasze drzewa leśne (Ed. S. Białobok). PWN Warszawa–Poznań: 7–17.
• Wodziczko A. 1922. Sprawozdanie z wycieczki po Pomorzu odbytej w celach ochrony przyrody. Ochrona Przyrody 3: 61–70.