Rola rezerwatow przyrody w Lasach Panstwowych w utrzymaniu zasobow wody

• Autorzy: Referowska-Chodak E

Warianty tytułu

EN

Importance of nature reserves in State Forests in water resources conservation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Rezerwaty przyrody są – obok użytków ekologicznych, lasów wodochronnych i programów małej retencji – jednym z ważnych ogniw w zachowaniu zasobów wody w Lasach Państwowych. Około 6,5% powierzchni rezerwatów zajmują wody (w postaci akwenów lub cieków), około 7,4% – bagna i torfowiska, a ok. 15,1% – podmokłe bory i lasy. Stanowi to łącznie prawie 30 tys. ha, zgrupowane głównie w rezerwatach leśnych, torfowiskowych, faunistycznych i krajobrazowych. Większość tej powierzchni podlega ochronie czynnej, przy czym zabiegi ochronne zrealizowane w analizowanym roku dotyczyły zarówno siedlisk hydrogenicznych, będących przedmiotem ochrony w danym rezerwacie, jak i tych, które są tylko jednym z typów środowisk w nim występujących. Należałoby jednak przyjrzeć się efektywności ochrony wodnych i podmokłych siedlisk przyrodniczych, gdyż w pewnych przypadkach zastosowane reżimy i metody ochrony odbiegają od zalecanych standardów.

EN

Apart from ecological utility areas, water-protecting forests and programs of small retention, nature reserves are also important for water resources conservation in the State Forests. About 6,5% of reserves’ area is occuppied by water (reservoirs or streams), about 7,4% – bogs and marshes, and about 15,1% – soppy forests. It gives in total almost 30.000 ha, which are located mainly in forest, peat-bog, faunal and landscape reserves. The majority of this area is actively protected. In the year in question, the conservation activities concerned water-related habitats, which were the scope of protection in these reserves, or simply one of biotope types existing there. In some cases, however, it seems necessary to review the effectiveness of water and wetlands conservation, because adopted rigours and methods diverge from the recommended standards.

Słowa kluczowe

PL

lesnictwo; Panstwowe Gospodarstwo Lesne Lasy Panstwowe; ochrona przyrody; rezerwaty przyrody; zasoby wodne; ochrona zasobow wodnych; ochrona wod; ochrona torfowisk; ochrona terenow podmoklych

• Wydawca: -
• Czasopismo: Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej
• Rocznik: 2008
• Tom: 10
• Numer: 2[18]
• Opis fizyczny: s.242-253,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Referowska-Chodak E

• Szkola Glowna Gospodarstwa Wiejskiego, Warszawa

Bibliografia

• Borysiak J., Pawlaczyk P. 2004. Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albae, Populetum albae, Alnenion glutinoso-incanae, olsy źródliskowe). [W:] J. Herbich (red.). Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny, t. 2 Wody słodkie i torfowiska. Wyd. Ministerstwo Środowiska, Warszawa, 203–241.
• Danielewicz W., Maliński T. 2005. Ochrona leśnych zbiorowisk roślinnych. [W:] Gwiazdowicz D. (red.). Ochrona przyrody w lasach, t. II Ochrona szaty roślinnej. Wyd. ORNATUS, Poznań, 121–169.
• Danielewicz W., Pawlaczyk P. 2004. Łęgowe lasy dębowo-wiązowo-jesionowe (Ficario-Ulmetum). W: J. Herbich (red.). Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny, t. 2 Wody słodkie i torfowiska. Wyd. Ministerstwo Środowiska, Warszawa, 242–258.
• Denisiuk Z. 1984a. Rezerwatowa ochrona roślin (5). Roślinność wodna i bagienna. Przyroda Polska 2: 19–21.
• Denisiuk Z. 1984b. Rezerwatowa ochrona roślin (4). Rośliny torfowiskowe. Przyroda Polska 1: 21–23.
• Denisiuk Z. 1993. Problemy ochrony przyrody na obszarach leśnych. Chrońmy Przyrodę Ojczystą 49.4: 5–13.
• Denisiuk Z. (red.). 1990. Ochrona rezerwatowa w Polsce. Stan aktualny i kierunki rozwoju. Studia Naturae A nr 35: 72–80.
• Herbichowa M. 2004a. Torfowiska wysokie zdegradowane, zdolne do naturalnej i stymulowanej regeneracji. [W:] Herbich J. (red.). Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny, t. 2 Wody słodkie i torfowiska. Wyd. Ministerstwo Środowiska, Warszawa, 140–146.
• Herbichowa M. 2004b. Torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio-Caricetea nigrae). [W:] Herbach J. (red.). Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny, t. 2 Wody słodkie i torfowiska. Wyd. Ministerstwo Środowiska, Warszawa, 147–157.
• Herbichowa M., Potocka J. 2004. Torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą (żywe). [W:] Herbich J. (red.). Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny, t. 2 Wody słodkie i torfowiska. Wyd. Ministerstwo Środowiska, Warszawa, 115–139.
• Herbichowa M., Potocka J., Kwiatkowski W. 2004. Bory i lasy bagienne. [W:] Herbich J. (red.). Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny, t. 2 Wody słodkie i torfowiska. Wyd. Ministerstwo Środowiska, Warszawa, 171–202.
• Hutorowicz A. 2004. Naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne. [W:] Herbich J. (red.). Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny, t. 2 Wody słodkie i torfowiska. Wyd. Ministerstwo Środowiska, Warszawa, 72–78.
• Konwencja o obszarach wodno-błotnych mających znaczenie międzynarodowe, zwłaszcza jako środowisko życiowe ptactwa wodnego. Dz. U. 1978.7.25.
• Kraska M. 2004. Jeziora lobeliowe. [W:] Herbich J. (red.). Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 – podręcznik metodyczny, t. 2 Wody słodkie i torfowiska. Wyd. Ministerstwo Środowiska, Warszawa, 29–36.
• Kujawa-Pawlaczyk J., Pawlaczyk P. 2005. Ochrona mokradeł. [W:] Gwiazdowicz D. (red.). Ochrona przyrody w lasach, t. II Ochrona szaty roślinnej. Wyd. ORNATUS, Poznań, 81–119.
• Milewski W. (red.) 2007. Lasy w Polsce 2007. Wyd. Centrum Informacyjne Lasów Państwowych, Warszawa, 17–18.
• Polityka Leśna Państwa. Dokument przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 22 kwietnia 1997 roku. Ministerstwo Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, Warszawa.
• Referowska-Chodak E. 2004. Metody i kryteria doskonalenia sieci rezerwatów przyrody na terenie Lasów Państwowych. Maszynopis rozprawy doktorskiej dostępny w Katedrze Ochrony Lasu i Ekologii SGGW w Warszawie.
• Referowska-Chodak E. 2006a. Reprezentatywność przyrody chronionej w rezerwatach na terenach Lasów Państwowych. Leśne Prace Badawcze 1: 7–20.
• Referowska-Chodak E. 2006b. Rezerwaty przyrody w Lasach Państwowych. Parki nar. Rez. Przyr. 25.3: 103–133.
• Rozporządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 25 sierpnia 1992 roku w sprawie szczegółowych zasad i trybu uznawania lasów za ochronne oraz szczegółowych zasad prowadzenia w nich gospodarki leśnej. Dz. U. 1992.67.337.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 sierpnia 2001 roku w sprawie określenia rodzajów siedlisk przyrodniczych podlegających ochronie. Dz. U. 2001.92.1029.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 maja 2005 (a) roku w sprawie typów siedlisk przyrodniczych oraz gatunków roślin i zwierząt, wymagających ochrony w formie wyznaczenia obszarów Natura 2000. Dz. U. 2005.94.795.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 marca 2005 (b) roku w sprawie rodzajów, typów i podtypów rezerwatów przyrody. Dz. U. 2005.60.533.
• Strategia ochrony obszarów wodno-błotnych w Polsce wraz z planem działań (na lata 2006–2013). Dokument zatwierdzony w dniu 10 października 2006 roku przez Ministra Środowiska. Ministerstwo Środowiska, Departament Leśnictwa, Ochrony Przyrody i Krajobrazu, Warszawa (www.mos.gov.pl), str. 17–18, 19–22, 27, 31.
• Ustawa z dnia 28 września 1991 roku o lasach. Tekst jednolity Dz. U. 2005.45.435 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody. Dz. U. 2004.92.880 z późn. zm.
• Zarządzenie nr 11a Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 11 maja 1999 roku, zmieniające Zarządzenie nr 11 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 14 lutego 1995 roku w sprawie doskonalenia gospodarki leśnej na podstawach ekologicznych. Zn. Spr. ZG–7120–2/99.
• www.ramsar.org – oficjalna strona internetowa Konwencji Ramsarskiej