Wystepowanie rozanki Rhodeus sericeus [Pallas, 1776] i piskorza Misgurnus fossilis [Linne, 1758] w Puszczy Kampinoskiej

• Autorzy: Olszewski A , Glowka M.

Warianty tytułu

EN

The occurrence of the bitterling Rhodeus sericeus [Pallas, 1776] and weatherfish Misgurnus fossilis [Linne, 1758] in the Kampinos Forest [Central Poland]

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Kampinoski Park Narodowy położony jest w województwie mazowieckim w bezpośrednim sąsiedztwie Warszawy. Lasy zajmują ponad 73%, a wody powierzchniowe tylko 0,23% całkowitej powierzchni parku. Stwierdzono w nich występowanie 23 gatunków ryb, z tego 3 tylko w stawach hodowlanych. Ryby były najsłabiej zbadaną gromadą kręgowców w ciągu 50 lat istnienia KPN. Na ich temat zebrano informacje z publikacji oraz przeprowadzono badania w 2008 roku, w wyniku których stwierdzono występowanie różanki i piskorza na terenie KPN. Celem pracy jest opis występowania gatunków ryb KPN wymienionych w II załączniku Dyrektywy Siedliskowej UE oraz w Polskiej czerwonej księdze zwierząt ze statusem „bliskie zagrożenia”. Stwierdzono jedno stanowisko różanki w Kanale Łasica w miejscowości Karolinów, natomiast piskorz występował w kanałach: Łasica, Zaborowskim i Wilcza Struga, w stawie parafialnym w Górkach oraz w torfiankach w Nartach. W ostatnim ćwierćwieczu XX wieku notowany był także w Jeziorze Tomczyn oraz w stawie w Sadykierzu. Porównanie składu pokarmowego piskląt bociana czarnego z lat 1985–1987 i 2006–2007 wskazuje na spadek liczebności piskorza w KPN w ciągu ostatnich 20 lat

EN

Kampinos National Park (KNP), together with its buffer zone, protects the Kampinos Forest located in the central part of the Mazovian voivodship in the direct vicinity of Warsaw. The park covers an area of 38.5 thousand hectares, while its buffer zone (which includes a fragment of the Vistula River valley) - 37.8 thousand ha. In 2004 KNP was included in the European Ecological Network Natura 2000 (PLC 140001). Waters cover 0.23% of the park’s whole area. Twenty-three species of fish have been recorded in KNP in the years 1978-2008. Two of them, the bitterling Rhodeus sericeus and weatherfish Misgurnus fossilis, are included in Anex II of the EU Habitats Directive and in the Polish Red Data Book of Animals (as near threatened). The first record of the bitterling in KNP comes from the year 2007, from the food of black stork Ciconia nigra nestlings (central KNP). On 10 June 2008 several individuals were observed in the western part of the park, in the Łasica Channel in Karolinów (52°19’ N 20°24’ E; according to the Polish Red Data Book of Animals: 13/Ic). The presence of mussels Unio tumidus and U. pictorum at some sites of the park lets us hope that the bitterling may occur in at least a few other localities in the Kampinos Forest. The occurrence of the weatherfish in KNP has been previously known. From June 2006 to April 2009 the weatherfish was observed in most of the park’s water courses and in a few water bodies: Łasica Channel, Zaborowski Channel, Wilcza Struga Channel, ponds in Górki and in Narty villages (all of them located within 52°21’ N 20°16’ E, 52°21’ N 20°49’ E, 52°18’ N 20°43’ E and 52°17’ N 20°29’ E; Polish Red Data Book of Animals: 13/Ib-c, 14/Hj-k, 14/Ia-b). In the years 1985-1987 the weatherfish comprised 28% of fish captured by the black stork, and in the years 2006-2007 only 1.9%. This indicates a decrease of the numbers of the weatherfish in the Kampinos Forest in the last 20 years.

Słowa kluczowe

PL

Rhodeus sericeus; wystepowanie; Misgurnus fossilis; Puszcza Kampinoska; Kampinoski Park Narodowy; piskorz; rozanka; ryby

• Wydawca: -
• Czasopismo: Chrońmy Przyrodę Ojczystą
• Rocznik: 2009
• Tom: 65
• Numer: 4
• Opis fizyczny: s.287-292,tab.,fot.,bibliogr.

Twórcy

autor

Olszewski A

• Kampinoski Park Narodowy, ul.Tetmajera 38, 05-080 Izabelin

autor

Glowka M.

Bibliografia

• Adamski P., Bartel R., Bereszyński A., Kepel A., Witkowski Z. (red.). 2004. Gatunki zwierząt (z wyjątkiem ptaków). Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 - podręcznik metodyczny. Ministerstwo Środowiska, Warszawa.
• Andrzejewski R., Chudzicka E., Skibińska E., Pilipiuk I., Kowalski M., Nowicki A. 1995. Diagnoza stanu walorów faunistycznych Kampinoskiego Parku Narodowego i jego otuliny. W: Plan Ochrony KPN. Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, Warszawa.
• Chudzicka E., Skibińska E., Pilipiuk I. 2003. Stopień poznania fauny Puszczy Kampinoskiej. W: Andrzejewski R. (red.). Kampinoski Park Narodowy. Tom 1: 483-498. KPN, Izabelin.
• Głowaciński Z. (red.). 2001. Polska czerwona księga zwierząt - Kręgowce. PWRiL, Warszawa.
• Główka M., Olszewski A. 2008. Wyniki pierwszej inwentaryzacji ryb w Kampinoskim Parku Narodowym. Biblioteka KPN (msc.).
• Kazimierski B., Sikorska-Maykowska M., Pili- chowska-Kazimierska E. 2003. Wody. W: Andrzejewski R. (red.). Kampinoski Park Narodowy. Tom 1: 135-212. KPN, Izabelin.
• Kondracki J. 2000. Geografia regionalna Polski. PWN, Warszawa.
• Olech B., Owadowska E. 2001. Ochrona fauny w Kampinoskim Parku Narodowym. W: Kot H., Dombrowski A. (red.). Strategia ochrony fauny na Nizinie Mazowieckiej. Mazowieckie Towarzystwo Ochrony Fauny, Siedlce.
• Operat 2002. Operat Ochrony Ekosystemów Leśnych na lata 2002-2021. Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej, Warszawa.
• Owadowska E. 1999. Fauna. W: Praca zbiorowa. Zintegrowany Monitoring Środowiska Przyrodniczego. Stacja Bazowa „Pożary” w Kampinoskim Parku Narodowym. Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, Warszawa.
• Owczarek Z. 2007. Pokarm piskląt bociana czarnego Ciconia nigra w Kampinoskim Parku Narodowym. Uniwersytet Warszawski (praca magisterska).
• Zawadzka D., Olech B., Zawadzki J. 1990. Zagęszczenie, rozród i pokarm bociana czarnego (Ciconia nigra) w Kampinoskim Parku Narodowym w latach 1979-1987. Not. Orn. 31(1-4): 5-20.
• Zejer E. 1998. Mięczaki (Mollusca) kanałów zachodniej części Kampinoskiego Parku Narodowego. Wydział Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu Łódzkiego (praca magisterska).
• Zgorzelski M., Pawłowska T. 2003. Geomorfologia. W: Andrzejewski R. (red.). Kampinoski Park Narodowy. Tom 1: 87-95. KPN, Izabelin.