Proba wyznaczenia wskaznika zanieczyszczenia srodowiska glebowego produktami ropopochodnymi poprzez badanie aktywnosci niektorych enzymow glebowych

• Autorzy: Smolik B , Nowak J
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem podjętych badań było określenie, w jakim stopniu różne stężenia substancji ropopochodnych (400, 2000, 10000, 100000 mg‧kg⁻¹ gleby) wpływają na aktywność enzymów glebowych oraz wyznaczenie enzymów jako wskaźników zanieczyszczenia gleb tymi substancjami. Doświadczenie przeprowadzono na trzech glebach różniących się składem granulometrycznym i ilością węgla organicznego. W odstępach kilkudniowych w okresie doświadczenia badano aktywność fosfatazy kwaśnej i zasadowej, ß-glukozydazy oraz dehydrogenaz. Substancje ropopochodne wpływały w niewielkim stopniu na zmianę aktywności fosfatazy kwaśnej, fosfatazy zasadowej i β-glukozydazy we wszystkich trzech glebach. Stwierdzono w niektórych dniach pomiaru stymulujący wpływ stosowanych dawek substancji ropopochodnych. We wszystkich glebach z dodatkiem tych substancji obserwowano bardzo wyraźne zmiany aktywności dehydrogenazowej. Substancje ropopochodne działały stymulująco na aktywność tego enzymu. W miarę wzrostu stężenia dodanego związku zwiększał się procent aktywacji enzymu we wszystkich dniach doświadczenia. Ze wszystkich badanych enzymów aktywność dehydrogenaz służyć może jako wskaźnik do rozpoznawania stanu zanieczyszczenia gleb substancjami ropopochodnymi.

EN

The study aimed at determining to what extent various concentrations of crude oil products (400, 2000, 10000, 100000 mg‧kg⁻¹ soil) influence the activity of soil enzymes, and employing of enzymes as indices of soil pollution by these substances. Oil derivates showed a slight influence on the activity of acid phosphatase, alkaline phosphatase and β-glucosidase in all three tested soils. On some days of sampling applied oil products increased the activity of enzymes. Distinct changes of dehydrogenase activity as the effect of oil derivate addition were observed in all tested soils. The activity of that enzyme increased with increasing concentrations of oil products, on all days of sampling. From among the enzymes tested, the dehydrogenase activity may be used as an index of soil pollution by crude oil derivates.

Słowa kluczowe

PL

substancje ropopochodne; gleby; skazenia gleby; aktywnosc enzymatyczna; fosfataza zasadowa; dehydrogenazy; beta-glukozydaza; fosfataza kwasna

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2003
• Tom: 492
• Opis fizyczny: s.311-319,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Smolik B

• Akademia Rolnicza, ul. Slowackiego 17, 71-434 Szczecin

autor

Nowak J

• Akademia Rolnicza, ul. Slowackiego 17, 71-434 Szczecin

Bibliografia

• Eivazi F., Tabatabai M.A. 1977. Phosphatases in soils. Soil Biol. Biochem. 9: 167-172.
• Furczak J., Szember A., Bielińska J. 1991. Aktywność enzymatyczna strefy przybrzeżnej jezior Piaseczno i Głębokie różniących się troficznością (Pojezierze Łęczycko-Włodawskie). Studia Ośr. Dokum. Fizjog. XIX: 307-311.
• Hoffmann E. 1962. The origin and importance of enzymes in soil. Recent Progress in Mikrobiology 8: 216-220.
• Hoffmann G. Dedeken M. 1965. Eine Methode zur colorimetrischen Bestimmung der ß-glukosidase - Aktivität im Boden. Zeitschrift für Pflanzenernährung. Düngung, Bodenkunde. 108 Band, Heft. 3: 193-198.
• Karaczun Z. 1991. Aktywność enzymatyczna gleb narażonych na imisję MZRiP. Płock, Mazowiecki Zakład Rafinerii i Petrochemii: 91-96.
• Maliszewska-Kordybach B., Smreczak B. 1997. Wpływ Zn, Pb, Cd na trwałość WWA w glebie piaszczystej. V Ogóln. Sympoz. Nauk. Techn. „Biotechnologia środowiskowa”, Ustroń-Jaszowiec, 10-12 XII 1997: 53-59.
• Malkomes H. P. 1993. Eine modifizierte Methode zur Erfassung der Dehydrogenase - aktivität (TTC - reduction) im Boden nach Herbizidan - wendung. Nachrichtenbl. Deut. Pflazenschultzd. 45(9): 180.
• Małachowska-Jutsz A., Mrozowska J., Kozielska M., Miksch K. 1997. Aktywność enzymatyczna w glebie skażonej związkami ropopochodnymi w procesie jej detoksykacji. Biotechn. 1(36): 79-91.
• Margesin R. 1996. Acid and alkaline phosphomonoesterase activity with the substrate p-nitrophenyl phosphate, w: Methods in soil Biology. Schinner F., Öhlinger R., Kandeler E., Margesin R.: 213-217.
• Nowak J., Cholewiński A., Zakrzewska H., Lech B., Worona B. 1997. Skażenie środowiska naturalnego Pomorza Zachodniego związkami chemicznymi oraz ich wpływ na zmiany aktywności enzymatycznej gleby, w: Wkład nauk rolniczych w rozwój Pomorza Zachodniego: Nauka - Gospodarce. AR w Szczecinie: 67-75.
• Nowak J., Niedźwiecki E., Dziel M. 1999. Wpływ metali ciężkich na zmiany aktywności enzymatycznej gleby. Roczn. Gleboz. L(l/2): 61-68.
• Nowak J., Tyrakowska-Bielec U., Szymczak J. 2000. Wpływ chlorku rtęci i niklu na zmiany aktywności fosfataz w czarnych ziemiach. Roczn. Gleboz. LI(l/2): 5-16.
• Olszowska G. 1997. Aktywność enzymatyczna gleb leśnych w rejonie oddziaływania imisji huty cynku i ołowiu „Miasteczko Śląskie”. Prace Inst. Badawcz. Leśnictwa 834: 107-130.
• Russel S. 1974. Drobnoustroje a życie gleby. PWN, Warszawa: 356-360.
• Smreczak B., Maliszewska-Kordybach B. 1998. Wpływ WWA na aktywność dehydrogenaz w glebie zanieczyszczonej związkami cynku, ołowiu i kadmu. Mat. z Ogólnop. Symp. Nauk-Techn. “Bioremediacja gruntów”, Wisła-Bukowa, 8-11 XII 1998: 41-45.
• Tabatabai M.A., Bremner J.M. 1969. Use of nitrophenylphosphate for assay of soil phosphatase activity. Soil Biol. Biochem. 1: 301-307.