Niedokrwistosc a zawartosc wybranych skladnikow odzywczych w calodziennych racjach pokarmowych dziewczat i mlodych kobiet

• Autorzy: Wajszczyk B , Charzewska J. , Rogalska-Niedzwiedz M. , Chabros E. , Chwojnowska Z.

Warianty tytułu

EN

Anemia and dietary intake selected nutrients in girls and young women

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem pracy było określenie częstości występowania niedokrwistości u dziewcząt i młodych kobiet w powiązaniu z analizą zawartości w dziennych racjach pokarmowych żelaza oraz innych składników odżywczych, mogących wpływać na jego przyswajalność. Badaniami objęto 200 dziewcząt w wieku pokwitania (11-15 lat) i 97 kobiet 20-23-letnich wylosowanych z Warszawy oraz 52 dziewczęta (11-15 lat) z podwarszawskiej wsi, korzystające z pomocy opieki społecznej. Średni poziom hemoglobiny u dziewcząt i młodych kobiet z Warszawy wynosił odpowiednio 14,0 g/dl i 13,7 g/dl, natomiast u dziewcząt z ubogiego, wiejskiego środowiska był znacznie niższy (12,5 g/dl). Niedokrwistości nie stwierdzono w grupie dziewcząt z Warszawy. Wśród młodych kobiet odsetek osób z niedokrwistością wyniósł 6,3%, natomiast u dziewcząt z podwarszawskiej wsi aż 29,6%. Również w tej grupie najniższe było spożycie wszystkich analizowanych składników odżywczych.

EN

The purpose of this study was to assess the frequency of anemia in adolescent girls and young women in relation to their basic nutrients intake. In spring 1996 were examined 200 healthy girls aged 11-15 years and 97 young women (20-23 years) from Warsaw selected from random sample of 5159. In spring 1995, were examined 52 girls (11-15 years) from small village near the Warsaw, originating from families profiting from help of social welfare. Dietary intakes was assessed with 3-day food records in girls and women form Warsaw and with 24-hour recall in group of girls from villge near Warsaw. Level haemoglobin and haematocrit at girls and young women from Warsaw were measured using a HYCEL- 1020 analyser. In 1995 were measured only level haemoglobin using a β-haemoglobin Hemocue. The mean haemoglobin levels of girls and women from Warsaw were 14.0 g/dl and 13.7 g/dl, respectively, but of girls from village was lower (12.5 g/dl). The mean haematocrit levels of girls and young women were 39.9% and 39.2% respectively. Frequency of anemia was 6.3% in women but in Warsaw girls anemia did’t exist. However in girls from village, frequency of anemia was 29.6%. Also dietary intakes of protein, iron, calcium and witamin C was lower in girls from poor environments in comparison with girls from Warsaw. However protein, iron, calcium and witamin C intakes were always higher in girls and women with corrected levels of haemoglobin and haematocrit in relation to persons with anemia.

Słowa kluczowe

PL

zywienie czlowieka; ludzie mlodzi; kobiety; dziewczeta; calodzienne racje pokarmowe; zelazo; spozycie zywnosci; niedokrwistosc; czestotliwosc wystepowania; zawartosc zelaza; skladniki odzywcze; choroby czlowieka

• Wydawca: -
• Czasopismo: Żywienie Człowieka i Metabolizm
• Rocznik: 2001
• Tom: 28
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.3-16,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Wajszczyk B

• Zaklad Epidemiologii Zywienia, Instytut Zywnosci i Zywienia w Warszawie, Warszawa

autor

Charzewska J.

autor

Rogalska-Niedzwiedz M.

autor

Chabros E.

autor

Chwojnowska Z.

Bibliografia

• 1. Adamson A., Rugg-Gunn A., Butler T., et al.: Nutritional intake, height and weight of 11-12-year-old Northumbrian children in 1990 compared with information obtained in 1980. Brit. J. Nutr., 1992, 68, 543-563.
• 2. Addy D.P.: Happieness is iron. Brit. Med. J., 1986, 292, 969-970.
• 3. Brune M., Rossander L., Hallberg L.: Iron absorption and phenolic compounds: Importance of different phenotic structures. Eur. J. Clin. Nutr., 1989, 43, 547-558.
• 4. Bułchak-Jachymczyk B., Zielmański Ś.: Niedobory żelaza u wegetarian z terenu Warszawy. Żyw. Człow. Metab., 1993, 21, Sup.
• 5. Charzewska J., Rogalska-Niedźwiedź M., Chabros E., et al.: Abnormalities in food consumption and nutritional status of school children in Warsaw. Żyw. Człow. Metab., 1998, 15, 4, 274-280.
• 6. Charzewska J., Rogalska-Niedźwiedź M., Chwojnowska Z., i in.: Społeczne uwarunkowania żywienia młodzieży w latach 1982-1991. Warszawa, Prace IŻŻ nr 71, 1995.
• 7. Cook J.D., et al.: Evaluation of the iron status of a population. Blood 1976, 48, 449.
• 8. Cook J.D., Finch C.A.: Assessing iron status of population. Am. J. Clin. Nutr., 1979, 32, 2115.
• 9. Cook J.D., Reddy M.B., Hurrell R.F.: The effect of red and white wine on non-heme iron absorption in humans. Am. J. Clin. Nutr., 1995, 61, 800-804.
• 10. Dorey C., Cooper C., Dickson D.P.E., et al.: Iron speciation at physiological pH in media containing ascorbate and oxygen. Brit. J. Nutr., 1993, 70, 157.
• 11.Gleerup A., Rossander-Hulten L., Hallberg L.: Duration of the inhibitory effecr of calcium on non-haem iron absorption in man. Eur. J. Clin. Nutr., 1993, 47, 875-879.
• 12. Hallberg L., et al.: Calcium: effect of different amounts on non-heme and heme-iron absorption in humans. Am. J. Clin. Nutr., 1991, 53, 112-119.
• 13. Hallberg L., Brune M., Rossander L.: Iron absorption in man: ascorbic acid and dosedependent inhibition by phytate. Am. J. Clin. Nutr., 1989, 49, 140-144.
• 14. Hurrell R.F.: Bioavailability of iron. Europ. J. Clin. Nutr., (Suppl.) 1997, 51, S4-S8.
• 15. James W.P.T. in colaboration with Ferro-Luizzi A., Isakson B., Szostak W.B.: Healthy Nutrition: WHO Regional Publications, European Series no 24, 1988.
• 16. Kardinaal A.F.M., Ando S., Charles P., et al.: Dietary calcium and bine density in adolescent girls and young women in Europe. J. Bone Min. Res., 1999, 14, 4.
• 17. Konieczna W: Sposób żywienia i stan odżywienia dzieci i młodzieży w wieku szkolnym. W: Oświata zdrowotna w zakresie żywienia. Warszawa PZWL, 1981, 44.
• 18. Łukjan H., Szpak A., Rose D., i in.: Niektóre uwarunkowania niedokrwistości występującej wśród kobiet pracujących w regionie białostockim ze szczególnym uwzględnieniem nawyków i sposobów żywienia. Żyw. Człow. Metab., 1988, 15, 190.
• 19. Milman N., Clausen J.O., Jordal R.: Iron status in young Danish men and women: a population survey comprising 548 individuals. Ann. Hematol., 1995, 70, 4, 215-21.
• 20. Nadolna I., Kunachowicz H., Iwanow K.: Potrawy. Skład i wartość odżywcza. Warszawa, Prace IŻŻ 65, 1994.
• 21. Nelson M., Bakaliou F., Trivedi A.: Iron-deficiency anaemia and physical performance in adolescent girls from different ethnic backgrounds. Brit. J. Nutr., 1994, 72, 3, 427-33.
• 22. Nelson M., White J., Rhodes C.: Haemoglobin, ferritin, and iron intakes in British children aged 12-14 years: a preliminary investigation. Brit. J. Nutr., 1993, 70, 147-55.
• 23. Nowak K.: Kliniczne skutki niedoboru żelaza u dzieci.: możliwość zapobiegania lub ograniczenia chorobowych skutków niedoborów. Materiały z konferencji dotyczącej przedstawienia aktualnego stanu zapobiegania i leczenie niedokrwistości z niedoboru żelaza u kobiet i dzieci. Łódź, Akademia Medyczna, 1992.
• 24. Rafalski H., Świtoniak T.: Rozpowszechnienie i przyczyny niedoboru żelaza u kobiet w wieku rozrodczym. Cz. I. Rozpowszechnienie niedoboru żelaza. Żyw. Człow. Metab., 1994, 21, Supl. 9-26.
• 25. Rafalski H., Świtoniak T.: Rozpowszechnienie i przyczyny niedoboru żelaza u kobiet w wieku rozrodczym. Cz. II. Charakter miesiączkowania a niedobory żelaza u kobiet. Żyw. Człow. Metab., 1994, 21, Supl., 27-38.
• 26. Reddy M.B., Cook J.D.: Assassment of dietary determinants of nonheme-iron absorption in human and rats. Am. J. Clin. Nutr., 1991, 544, 723.
• 27. Reddy M.B., Cook J.D.: Effect of calcium intake on nonheme-iron absorption from a complete diet. Am. J. Clin. Nutr., 1997, 65, 1820-5.
• 28. Rość D., Bielawiec M., Krupiński D., i in.: Czynniki bytowe, warunki pracy i nawyki żywieniowe a niedokrwistość wśród pracowników przemysłu elektronicznego na podstawie badań epidemiologicznych załogi wybranego zakładu miasta Białegostoku. Żyw. Człow. Metab., 1986, 8, 193.-
• 29. Simeon D.T., Grantham-Mc Gregor S.M.: Nutrition and mental development in children. Nutr. Res. Rev., 1990, vol 3, 1.
• 30. Szczygieł A., Nowicka L., Bułhak-Jachymczyk B., i in.: Normy żywienia i wyżywienia. Warszawa Prace IŻŻ, 1987.
• 31. Szczygłowa H., Szczepańska A., Ners A., i in.: Album fotografii produktów i potraw o zróżnicowanej wielkości porcji. Warszawa, IŻŻ, 1982.
• 32. Szpak A., Łukjan D., Bielawiec M.: Związki między sposobem żywienia, czynnikami społeczno- bytowymi a niedokrwistością w badaniach epidemiologicznych pracowników dużych zakładów produkcyjnych w regionie białostockim. Żyw. Człow. Metab., 1988, 15, 203.
• 33. Szponar L.: Jakość zdrowotna żywności i racjonalne żywienie w zapobieganiu chorobom na tle wadliwego żywienia. Żyw. Człow. Metab., 1994, 21, 4.
• 34. Turnlund J.R., Smith R.G., Kretsch M.J., et ah: Milk’s effect on the bioavailability of iron from cereal-based diets in young women by use in vitro and in vivo methods. Am. J. Clin. Nutr., 1990, 52, 373-378.
• 35. Van de Vijver L.P.L., Kardinaal A.F.M., Charzewska J., et al.: Calcium intakes is weakly but consistently negatively associated with iron status in girls and women in six European sountries. J. Nutr., 1999, 129, 963-968.
• 36. Weiner J.S., Lourie J.A.: Human Biology: A qudide to field methods. Oxford I.B.E Handbook no 9, 1969.
• 37. Yan L., Prentice A., Dibba B., et al.: The effect of long-term calcium supplementation on indices of iron, zinc and magnesium status in lacting Gambian women. Brit. J. Nutr., 1996, 76, 821-831.
• 38. Ziemlański Ś., Budzyńska-Topolowska J.: Niedokrwistość a zdrowie. Żyw. Człow. Metab., 1994, 21, Supl., 88-110.
• 39. Ziemlański Ś., Bułhak-Jachymczyk B., Budzyńska-Topolowska J., i in.: Normy żywienia dla ludności w Polsce (energia, białko, tłuszcze, witaminy i składniki mineralne). Żyw. Człow. Metab., 1994, 21, 4.