Elity lokalne wobec problemow transformacji wspolczesnego srodowiska wiejskiego w Polsce

• Autorzy: Mydlak M , Mickiewicz A , Lewczuk A
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Transformacja systemu społeczno-politycznego w naszym kraju ponownie postawiła w centrum zainteresowania zagadnienia zmiany czy rozpadu systemu społecznego wsi polskiej. Autorzy zajmujący się tym zagadnieniem podkreślają, że wieś jako społeczność lokalna nie może być traktowana jedynie jako układ społeczny, ulegający zmianom pod wpływem procesów o masowym zasięgu, lecz musi być uznana za czynnik aktywnie zmieniający te procesy. Pojawia się zatem pytanie o obecność w układach pomiędzy strukturami o charakterze działania globalnego i lokalnego sił społecznych zdolnych do rozwijania interesu wsi i rolnictwa poprzez indywidualne tworzenia wzorów zachowań, odpowiadających na wyzwania współczesności. W nowej sytuacji możliwości realizacji interesu gospodarstwa rolnego uzależnione zostały od indywidualnych cech osobowych producenta. Od tego czy potrafi przyjmować propozycje, wyzwania systemów ponadlokalnych i nadąża w przejmowaniu ich. Nosicielami takich możliwości są elity społeczne. Stanowią one zbiór społeczny, którego wspólnym kryterium jest posiadnie własnego gospodarstwa oraz zdecydowanie wyższy od przeciętnego poziom wykształcenia, w większości potwierdzony dyplomem akademickim. Cechami charakterystycznymi dla tego zbioru są: a) samowiedza — oparta na wysokich kwalifikacjach zawodowych i dziedzictwie kulturowym; b) samoorganizowanie się — oparte na wzbogaconym wiedzą naukową „kapitale społecznym” rozumianym jako znajomość różnorodnych odcieni i subtelności treści więzi społecznych środowiska rolniczego.

EN

The transformation of the socio-political system in this country has been focussed at changes or disintegration of social system in the Polish willage. The authors dealing with this problem emphasize that the village as a local society may not be treated as a social system only, changing under the general processes, but must be recognized as a factor actively changing these processes. The question then arises if between the systems of structures, social powers represent capable of developing the interests of village and agriculture through individual creation of behaviour patterns corresponding to the chalanges of the present day. In a new situation the possibilities of realization of farm interest dopend on individual characteristics of a farmer, that is whether he copes with proposals, chalanges, supralocal systems. The carriers of such possibilities are social elites. They make up a social set, the common criterion of which is possessing of own farm and much higher level of education (then average), ussualy academic education. This social set is haracterized by: a) consciousness based on high professional qualifications and cultural inheritance; b) self-organization based on the knowledge- supported social capital, understood as the knowledge of various shades and subtlety of the essence of social links of the rural society.

Słowa kluczowe

PL

gospodarstwa rolne; wzorce zachowan; rolnicy; elity spoleczne; gospodarka rynkowa; gospodarstwa rodzinne

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 1995
• Tom: 420
• Opis fizyczny: s.67-76,bibliogr.

Twórcy

autor

Mydlak M

• Katedra Doradztwa Rolniczego, Akademia Rolniczo-Techniczna, ul. Plac Lodzki 2, 10-957 Olsztyn-Kortowo

autor

Mickiewicz A

• Zaklad Doradztwa Rolniczego, Akademia Rolnicza, Szczecin

autor

Lewczuk A

• Zaklad Doradztwa Rolniczego, Akademia Rolnicza, Szczecin

Bibliografia

• 1. Duczkowska - Małysz K., 1993: Mikroekonomiczne uwarunkowania rozwoju przedsiębiorczości (w:) Przedsiębiorczość na obszarach wiejskich, Wyd. IRWiR PAN, Warszawa.
• 2. Dziabała S., 1972: Autorytety wiejskie Warszawa.
• 3. Gałaj M., 1980: Elita wiejska — reprezentacja ogółu, czy odrębna kategoria.
• 4. Gorlach K., Z. Seręga, 1991: Rodzinna własność rolna w procesie transformacji ustrojowej (w:) Studia Socjologiczne, t. 3-4.
• 5. Jakubczak F., 1992: Kształtowanie się indywidualności chłopów polskich (w:) Odnowa wsi, między mitem a nadzieją, Warszawa.
• 6. Jałowiecki B., 1992: Strukturalne i aksjologiczne uwarunkowania transformacji systemowej w Polsce (w:) W poszukiwaniu strategii zmian. Warszawa.
• 7. Kaleta A., 1992: Podstawowe założenia odnowy obszarów wiejskich (w:) Odnowa wsi — między mitem a nadzieją, Warszawa.
• 8. Merton R. T., 1982: Teoria socjologiczna i struktura społeczna, Warszawa.
• 9. Mokrzycki E., 1990: Dziedzictwo realnego socjalizmu, Res Publica, nr 12.
• 10. Sałuda B., 1993: Sytuacja gospodarstw rolnych kooperujących w przeszłości PGR. Przykład Polski północno-wschodniej (w:) Przedsiębiorczość na obszarach wiejskich, Wyd. IRWiR PAN, Warszawa.
• 11. Siekierski S., 1985: Życie literackie współczesnej wsi na tle jej przeobrażeń kulturowych, Warszawa.
• 12. Szafraniec K., 1991: Tożsamość młodego pokolenia wsi, Wieś i Rolnictwo.
• 13. Szczepański J., 1992: O roli indywidualności w życiu wsi i rozwoju rolnictwa (w:) Odnowa wsi — między mitem a nadzieją, Warszawa.
• 14. Szczepański J., 1988: O indywidualności, Warszawa.
• 15. Szydłowski W., 1993: Przekształcenia indywidualnych gospodarstw rolnych jako wyraz przedsiębiorczości (w:) Przedsiębiorczość na obszarach wiejskich, Wyd. IRWiR PAN Warszawa.
• 16. Vilkin J., 1988: Chłopski składnik losów gospodarki socjalistycznej (w:) Gospodarka chłopska w systemie gospodarki socjalistycznej Warszawa.
• 17. Wiatr J., 1976: Socjologia stosunków politycznych, Warszawa.