Partycypacja spoleczna w procesie zarzadzania miastami w Polsce

• Autorzy: Sieminski W
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przyspieszony proces demokratyzacji, jaki ma w Polsce miejsce po roku 1989 stopniowo wpływa na wzrost zainteresowania obywateli wyborami do władz lokalnych. W pierwszych wyborach samorządowych w 1990 r. frekwencja wyborcza wynosiła 42,27%, w wyborach lokalnych roku 1994 - 33,78%, w wyborach do rad gmin w 1998 r. - 45,45% uprawnionych do głosowania. Rośnie również liczba kandydatów na radnych, która w 1990 r. wynosiła 148 tys., w 1994 - około 180 tys., a w wyborach do trzech szczebli samorządu w 1998 r. - ponad 260 tys. Wpływ obywateli na zarządzanie wywierany poprzez ich dobrowolne zrzeszenia - organizacje pozarządowe można zilustrować następującym zestawieniem: w 1993 roku ogólnopolski katalog aktywnych organizacji tego typu rejestrował 4550 organizacji, a w 1995 roku katalog ten wymienia 17000 organizacji. Z reguły działają one w miastach, a szczególnie dużo działa ich na terenie Warszawy. W Polsce ustawa o samorządzie terytorialnym powołała do życia pomocnicze organy samorządu gmin tzw. jednostki pomocnicze. Są one regułą w gminach wiejskich. Ankieta Związku Miast Polskich z 1995 r. wykazała, że jednostki te działają również w 70 zrzeszonych w ZMP miastach polskich, w tym również w największych z nich: Warszawie, Krakowie, Łodzi, Wrocławiu, Poznaniu, Szczecinie i innych. Duże i wielkie miasta przyjmują długofalowe programy współpracy z organizacjami pozarządowymi (Gdańsk, Gdynia, Warszawa i inne). W nowo stanowionym prawie rośnie liczba ustaw precyzyjnie i dość szeroko wytyczających obowiązkowy zakres partycypacji obywateli w zarządzaniu. Ustawa o zagospodarowaniu przestrzennym (z 1994 r.) zawiera precyzyjnie i rygorystycznie wytyczoną ścieżką partycypacji społecznej w procesie sporządzania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Ustawa ta jednak w o wiele słabszy sposób normuje wpływ obywateli na planowanie i zarządzanie strategiczne - zarówno w skali lokalnej, jak i regionalnej. Między innymi i z tego powodu bardzo ważne jest stosowanie również nieustawowych form partycypacji społecznej w zarządzaniu miastami i gminami. Inwencja władz lokalnych (w tym miejskich) w tworzeniu nowych, ciekawych, nieustawowych form partycypacji obywateli, zwłaszcza w planowaniu i zarządzaniu długofalowym, powinna w nadchodzącym okresie ulec wzbogaceniu. Potrzeba tego wynika z prostego, podstawowego w systemach demokratycznych faktu: przy kadencyjności władz miejskich niezbędna jest stała motywacja, nacisk i wola obywateli, by realizować strategiczne cele rozwoju miasta.

EN

The accelerated process of democratization, as takes place in Poland after 1989, gradually influences on the increase in citizens' interest in elections to the local authorities. In the first self-governmental elections in 1990 the electorial frequency was 42,27%; in local elections 1994 - 33,7%; in elections to communities councils in 1998 - 45,45% of authorized to vote. The number of candidates for councillors is also growing to 148000 in 1990, approx. 180000 in 1994, and in the elections to the three levels of self-government is over 260000 in 1998. The influence of citizens on the management implyed by their voluntary unions, nongovernmental organizations we can illustrate with the following set up: in 1993 the general Polish catalogue of active organizations like this type registered 4550 organizations, and in 1995 this catalogue mentions 17000 organizations. They work as a rule in the cities, a lot of them particularly work on the area of Warsaw. In Poland the Act on Territorial Self-go vernment brought helpful organs of community self-government, so called helpful units into being. They are a rule in rural communities. The questionnaire of the Union of Polish Cities dated 1995 showed that these units also work in 70 united in the UPC Polish cities, also with included in it: Warsaw, Katowice, Łódz, Wrocław, Poznań, Szczecin and the others. Big and large cities assume the long-wave programmes of co-operation with non-governmental organizations (Gdansk, Gdynia, Warsaw and the others). In the newly established law the number of acts, precisely and rather widely defining the obligatory range of citizens' participation in management is growing. The act on spatial management (1994) includes the precisely and rigorously traced path of social particiption in the preparation process of local plans for spatial management. However, the act in the much weaker way standardize the citizens' influence on strategic planning and management, both on local and regional scales. Among others and on this reason it is also very important to apply non-acting forms of social participation in urban and rural management. The invention of local authorities (urban included) in creation of new, interesting non-acting forms of citizens' participation especially in planning and long-wave management should be enriched in the coming period. Its need results from the simple, basic in democratic systems fact: at the term character of urban authorities the constant motivation, citizens' pressure and will are necessary to carry on strategic targets of urban development.

Słowa kluczowe

PL

zarzadzanie; miasta; udzial obywateli; Polska

• Wydawca: -
• Czasopismo: Człowiek i Środowisko
• Rocznik: 2000
• Tom: 24
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.63-69,bibliogr.

Twórcy

autor

Sieminski W

• Instytut Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej, ul.Krzywickiego 9, 02-078 Warszawa

Bibliografia

• Mordwiłko J. 1996 Wybory do rad gmin przeprowadzone w 1994 r. w świetle praktyki. W: „Samorząd terytorialny i rozwój lokalny". Praca zbiorowa pod red. A. Piekary i Z. Niewiadomskiego. Uniwersytet Warszawski, Warszawa
• Wygański J. J. 1996 Krótka charakterystyka organizacji pozarządowych w Polsce. Bank Informacji KLON/JAWOR, Warszawa
• Siemiński W. 1998 Zarządzanie administracją publiczną i kształtowanie środowisk opiniotwórczych w gminie. IGPiK, maszynopis
• Siemiński W. 1999 Partycypacja społeczna w planowaniu przestrzennym w Polsce. „Człowiek i Środowisko" z. 1/1999. IGPiK, Warszawa
• Woźniak Z. 1998 Działalność organizacji pozarządowych jako istotna forma realizowania zasady pomocniczości państwa. Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Warszawa