The abundance of tree holes and utilization by hole-nesting birds in a primeval boreal forest of Mongolia

• Autorzy: Bai M L , Wichmann F. , Muhlenberg M.
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The natural tree holes and nest holes of hole-nesting birds were surveyed in four forest types in the west Khentii Mountains of NE Mongolia. The utilization patterns of species, size and condition of trees, as well as hole types, were investigated. The average density of tree holes in the study area approached 30 holes/ha, while that of hole-nesting birds was 2.4 nests/ha only. The riparian mixed forest had the greatest number of species and individuals of hole-nesting birds, while the spruce-fir forest had the lowest numbers. Excavating bird species preferred larger, deciduous trees, and snags. Non-excavators did not select holes according to tree species or size, but preferred holes in living trees and branch holes. In view of the low occupancy of holes among the four habitats, we suggest that the density of secondary hole-nesting birds is not limited by availability of holes in the study area.

PL

Badania prowadzono w okresie od końca kwietnia do początku lipca lat 2002 i 2003 w górach Khentii (NE Mongolia), obejmując nimi cztery typowe dla tego regionu środowiska leśne (Fig. 1): stary i młody las brzozowo-modrzewiowy, mieszany las nadrzeczny oraz bór świerkowo-jodłowy. W każdym z tych środowisk wyznaczono po 5 powierzchni po 50 × 200 m, na których liczono drzewa i ich martwe pnie, określano gatunek i stan drzewa, mierzono pierśnicę (DBH), badano dziuple — ich rodzaj, pochodzenie i wykorzystanie przez ptaki. Średnie zagęszczenie dziupli dla wszystkich badanych powierzchni wyniosło 30/ha i było najniższe w borze świerkowo-jodłowym (Tab. 1), w którym było też najniższe zagęszczenie i bogactwo gatunkowe ptaków gnieżdżących się w dziuplach (Tab. 2). Ogółem stwierdzono wykorzystywanie różnych rodzajów dziupli i szczelin w pniach drzewnych przez 13 gatunków ptaków a średnie zagęszczenie wykorzystanych przez nie dziupli wyniosło 2.4 gniazd/ha. We wszystkich środowiskach dziuple w brzozach były częstsze niż w innych gatunkach drzew (Tab. 3). Ptaki wykuwające dziuple (dziuplaki pierwotne) najczęściej gnieździły się w topolach i brzozach, a najrzadziej w drzewach szpilkowych. Ptaki te wybierały też częściej duże drzewa, natomiast dziuplaki wtórne wykorzystywały dziuple różnych rodzajów i wielkości oraz w różnych gatunkach drzew — proporcjonalnie do ich dostępności (Fig. 2). Dziuplaki pierwotne chętniej wybierały pnie drzew martwych (Fig. 3), a dziuplaki wtórne — wypróchniałe dziuple po martwych gałęziach, natomiast szczeliny pni były wykorzystywane najrzadziej (Tab. 4). Badane tereny były, w porównaniu do danych z piśmiennictwa, stosunkowo bogate pod względem obfitości dziupli. Zagęszczenie dziuplaków było porównywalne z innymi naturalnymi lasami, a znacznie wyższe niż w lasach zagospodarowanych. Autorzy wnioskują, że na badanym terenie dostępność dziupli nie była czynnikiem ograniczającym liczebność dziuplaków wtórnych.

Słowa kluczowe

EN

selection; hole nesting bird; utilization; bird community; forest bird; Mongolia; cavity nester; nest site; tree hole; boreal forest

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Ornithologica
• Rocznik: 2003
• Tom: 38
• Numer: 2
• Opis fizyczny: p.95-102,fig.,ref.

Twórcy

autor

Bai M L

• Gottingen University, Von-Siebold Str.2, 37075 Gottingen, Germany

autor

Wichmann F.

autor

Muhlenberg M.

Bibliografia

• Alatalo R., Carlson A., Lundberg A. 1988. Nest hole size and clutch size of Pied Flycatchers Ficedula hypoleuca breeding in natural tree-holes. Ornis Scand. 19: 317-319.
• Angelstam P., Mikusiński G. 1994. Woodpecker assemblages in natural and managed boreal and hemiboreal forest — a review. Ann. Zool. Fenn. 31: 157-172.
• Aulén G. 1988. Nest site selection of the White-backed Woodpecker Dendrocopos leucotos and Great Spotted Woodpecker D. major in central Sweden. In: Aulén G. (ed.). Ecology and distribution history of the White-backed Woodpecker Dendrocopos leucotos in Sweden. Swedish Univ. Agricult. Sci., Rep. 14, Uppsala, pp. 195-220.
• Brandeis T. J., Newton M., Filip G. M., Cole E. C. 2002. Cavity nesters habitat development in artificially made Douglas fir snags. J. Wildl. Manage. 66: 625-633.
• Carlson A., Sandström U., Olsson O.1998. Availability and use of natural tree holes by hole-nesting birds in a Swedish deciduous forest. Ardea 86: 109-119.
• Fujimori T. 2001. Ecological and silvicultural strategies for sustainable forest management. Elsevier, Amsterdam.
• Grosenbaugh L. R. 1952. Plotless timber estimates new, fast, easy. J. Forestry 50: 32-37.
• Gunn J. S., Hagan J. M. 2000. Woodpecker abundance and tree use in uneven-aged managed, and unmanaged, forest in northern Maine. Forest Ecol. Manage. 126: 1-12.
• von Haartman L. 1957. Adaptation in hole-nesting birds. Evolution 11: 339-347.
• Hansen A. J., Spies T. A., Swanson F. J., Ohmann J. L. 1991. Lessons from natural forests: Implications for conserving biodiversity in natural forests. Bioscience 41: 382-392.
• Hobson K. A., Schieck J. 1999. Changes in bird communities in boreal mixedwood forest: Harvest and wildfire effects over 30 years. Ecol. Applications 9: 849-863.
• Imbeau L., Mönkkönen M., Desrochers A. 2001. Long-term effects of forestry on birds of the eastern Canadian boreal forests: a comparison with Fennoscandia. Conserv. Biol. 15: 1151-1162.
• Imbeau L., Savard J. P. L., Gagnon R. 1999. Comparing bird assemblages in successional black spruce stands originating from fire and logging. Can. J. Zool. 77: 1850-1860.
• Johnson P. N. 1994. Selection and use of nest sites by barn owls in Norfolk, England. J. Raptor Res. 28: 149-153.
• Martin K., Eadie J. M. 1999. Nest webs: A community-wide approach to the management and conservation of hole-nesting forest birds. Forest Ecol. Manage. 115: 243-257.
• Møller A. P. 1989. Parasites, predators and next boxes: fact and artefacts in nest box studies of birds? Oikos 56: 421-424.
• Møller A. P. 1994. Facts and artefacts in nest-box studies: Implications for studies of birds of prey. J. Raptor Res. 28: 143-148.
• Newton I.1994. The role of nest site in limiting the numbers of hole-nesting birds: a review. Biol. Conserv. 70: 265-276.
• Nilsson S. G. 1984. Clutch size and breeding success of the Pied Flycatcher Ficedula hypoleuca in natural tree-holes. Ibis 126: 407—110.
• Noeke G. 1989. Baumhöhlen in Buchenbeständen — welche Rolle spielt das Bestandesalter? LÖLF-Mitteilungen 3: 20-22.
• Noeke G. 1990. Abhängigkeit der Dichte natürlicher Baumhöhlen von Bestandesalter und Totholzangebote. In: Stracke B. (ed.). Ökologische Bedeutung von Alt- und Totholz in Wald und Feldflur. NZ NRW Seminarberichte H. 10, Naturschutzzentrum Nordrhein-Westfalen, Recklinghausen, pp. 51-53.
• Parks C. G., Conklin D. A., Bednar L., Maffei H. 1999. Woodpecker use and fall rates of snags created by killing ponderosa pine infected with dwarf mistletoe. U.S. Dep. Agriculture, Forest Serv., Pacific Northwest Res. Station, Portland.
• Pöysa H., Pöysa S. 2002. Nest-site limitation and density dependence of reproductive output in the Common Goldeneye Bucephala clangula: implications for the management of cavity-nesting birds. J. Applied Ecol. 39: 502-510.
• Purcell K. L., Verner, J., Oring L. W. 1997. A comparison of the breeding ecology of birds nesting in boxes and tree cavities. Auk 114: 646-656.
• Rolstad J., Rolstad E., Saeteren O. 2000. Black woodpecker nest sites: Characteristics, selection, and reproductive success. J. Wildlife Manage. 64: 1053-1066.
• Sachslehner L. M. 1995. Reviermerkmale und Brutplatzwahl in einer Naturhöhlen-Population des Halsbandschnäppers Ficedula albicollis im Wienerwald, Österreich. Vogelwelt 116: 245-254.
• Sandström U. 1992. Holes in trees: their occurrence, formation and importance for hole-nesting birds in relation to silvicultural practice. Swedish Univ. Agricultural Sci., Rep. 24, Uppsala.
• Sekercioglu C. H. 2002. Effects of forestry practices on vegetation structure and bird community of Kibale National Park, Uganda. Biol. Conserv. 107: 229-240.
• Semel B., Sherman P. W. 2001. Intraspecific parasitism and nest-site competition in Wood Ducks. Anim. Behav. 61: 787-803.
• Stenberg I.1996. Nest site selection in six woodpecker species. Fauna Norvegica Ser. C Cinclus 19: 21-38.
• Twedt D. J., Henne-Kerr J. L. 2001. Artificial cavities enhance breeding bird densities in managed cottonwood forests. Wildlife Soc. Bull. 29: 680-687.
• van Balen J. H., Booy C. J. H., van Franeker J. A., Osieck E. R. 1982. Studies on hole-nesting birds in natural nest sites 1. Availability and occupation of natural nest sites. Ardea 70: 1-24.
• Walankiewicz W. 1991. Do secondary hole-nesting birds suffer more from competition for holes or from predation in a primeval deciduous forest? Nat. Areas J. 11: 203-212.
• Waters J. R., Noon B. R., Verner J. 1990. Lack of nest site limitation in a hole-nesting bird community. J. Wildl. Manage. 54: 239-245.
• Wesołowski T. 1989. Nest-sites of hole-nesters in a primeval temperate forest (Białowieża National Park, Poland). Acta Ornithol. 25: 321-351.
• Wesołowski T., Stańska M. 2001. High ectoparasite loads in hole-nesting birds: A nestbox bias? J. Avian Biol. 32: 281-285.
• Wiebe K. L. 2001. Microclimate of tree cavity nests: Is it important for reproductive success in Northern Flickers? Auk 118: 412-421.