Ksztaltowanie sie zawartosci wybranych pierwiastkow w roslinach lnu oleistego [Linum usitatissimum L.] w zaleznosci od fazy rozwojowej i czesci rosliny

• Autorzy: Zajac T , Antonkiewicz J , Witkowicz R

Warianty tytułu

EN

Selected element contents formation in linseed plants [Linum usitatissimum L.] depending on the phase of development and plant part

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

A single factor (variety) strict field experiment was carried out in 1999 - 2000 at the experimental station of the Department of Plant Production, Agricultural University of Krakow located at Prusy near Cracow to study the changes in selected macro-and microelement concentrations in the top parts of linseed and the uptake of these elements during vegetation at the characteristic phases of development, including also the plant parts, i.e. leaves, stems, seeds and straw. On the basis of obtained results it was demonstrated that microelement contents in the linseed top parts changed considerably with the plant growth. The levels of Cr, Zn, Cd, Fe and Mn were highest at budding, while Cr, Pb, Fe and Mn levels were lowest at full maturity phase. Linseed grown in the area unpolluted with trace elements did not reveal the ability to accumulate excessive amounts of Cr, Zn, Pb, Cu, Ni, Fe and Mn, undesired from the usefulness for consumption point of view. Cadmium, irrespective of the examined stage of plant development, revealed high capacity for an excessive accumulation in the top parts. The contents and reciprocal ratios of macroelements in plants changed variously with their growth. The highest Na and K contents were noticed at budding phase, Ca at vegetative stage (arborescent) and Mg at the initial budding. The widest Ca:P ratio and K:(Ca+Mg) ratio occurred at budding, whereas K:Na ratio at full maturity phase. Linseed accumulated macro- and microelements in the yield at various rates. Among the analysed elements Cd, Zn and Ni were taken up proportionally to increasing yields of linseed top part biomass.

Słowa kluczowe

PL

fazy rozwojowe; mikroelementy; zawartosc pierwiastkow; Linum usitatissimum; makroelementy; czesci nadziemne; len zwyczajny

EN

developmental phase; microelement; element content; Linum usitatissimum; macroelement; aboveground organ; common flax

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Agrobotanica
• Rocznik: 2002
• Tom: 55
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.37-50,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Zajac T

• Akademia Rolnicza, al.Mickiewicza 21, 31-120 Kraków

autor

Antonkiewicz J

• Akademia Rolnicza, al.Mickiewicza 21, 31-120 Kraków

autor

Witkowicz R

• Akademia Rolnicza, al.Mickiewicza 21, 31-120 Kraków

Bibliografia

• Appel R.S.W. 1991. The linseed market in the United Kingdom. Aspcets Appl. Biol. No 28: 1-6.
• Budzyński W., Szempliński W. 1999. Pszenica. W: Szczegółowa Uprawa Roślin.t I: 71-129. praca zbiorowa pod redakcją Z. Jasińskiej i A. Koteckiego. Wyd. AWA Wrocław.
• Aufhammer W., Wägner W., Kaul H.-P., Kühler E. 2000. Strahlungsnutzung durch Bestände ölreicher Körnerfruchtarten-Winterraps, öllein und Sonnenblume im Vergleich. J. Agron. Crop Sei. 184: 277-286
• Casa R., Russell G., Lo Cascio B., Rossini F. 1999. Environmental effects on linseed (Linum usitatissimum L.) yield and growth of flax at different stand densities. Eur. J. Agron. 11: 267-278.
• Curzydło J. 1986. Akumulacja metali ciężkich w roślinach uprawianych w rejonie strefy ochronnej kombinatu Huty im. Lenina. Zesz. Nauk. AGH, 1031, Sozologia i Sozotechnika 21: 141-154.
• Curzydlo J. 1988. Zawartość metali ciężkich w glebach i roślinach uprawnych w rejonie kombinatu metalurgicznego Huty im. Lenina. Acta Agr. et Silv., ser. Agr. 27: 119-130.
• Diepenbrock W., Porksen N. 1992. Phenotypic plasticity and yield components of linseed (Linum usitatissimum L.) in response to spacing and N-nutrition. J. Agron. Crop Sei., 169: 46-60.
• Gambuś H., Borowiec F., Gambuś F., Zając T. 1999. Zdrowotne aspekty chleba z dodatkiem nasion lnu oleistego. Żywność 4 (21): 185-194.
• Gorlach E. 1991. Zawartość pierwiastków śladowych w roślinach pastewnych jako miernik ich wartości. Zesz. Nauk. AR w Krakowie, 262, Sesja Nauk. z. 34: 13-22.
• Grant C.A., Dribnenki J. C. P., Bailey L. D. 1999. A comparison of the yield response of solin (cv. Linola 947) and flax (cvs. McGregor and Vimy) to applications of nitrogen, phosphorus, and Provide (Pénicillium bilaji). Can. J. Plant Sei. 79: 527-533.
• Grzebisz W., Baraniecki A. 1986. Wpływ wieloletniego nawożenia na sklad chemiczny nasion lnu oleistego. Rocz. AR w Poznaniu. CLXXI: 9-14.
• Grzebisz W., Diatta J.B., Barłóg P. 1998a. Ekstrakcja metali ciężkich przez rośliny włókniste z gleb zanieczyszczonych emisjami huty miedzi. Cz. I. Konopie siewne. Zesz. Probl. PNR., 460: 685-695.
• Grzebisz W., Potarzycki J., Cieśla L. 1998b. Ekstrakcja metali ciężkich przez rośliny włókniste z gleb zanieczyszczonych emisjami huty miedzi. Cz. II. Len. Zesz. Probl. PNR., 460: 697-708.
• Hassan F.U., Leitch M.H. 2000. Influence of seeding on contents and uptake of N, Pand K in linseed (Linum usitatissimum L.). J. Agron. Crop Sei. 185: 193-199.
• Hocking P. J. 1995. Effects of nitrogen supply on the growth, yields components and distribution of nitrogen in Linola. J. Plant Nutr. 18: 257-275.
• Hojden B . 1994. Lecznicze i użytkowe zalety lnu. Wiadomości Zielarskie 9 : 7-8.
• Kabata-Pendias A., Motowicka-Terelak T., Piotrowska M., Terelak H., Witek T. 1993. Ocena stopnia zanieczyszczenia gleb i roślin metalami ciężkimi i siarką. Ramowe wytyczne dla rolnictwa. Puławy, P. (53), IUNG, 1-20.
• Kurchański M. 1982. Uprawa lnu włóknistego. PWRiL, Warszawa, ss. 156.
• Łabuda S., Mazur J. 1992. Skład pierwiastkowy roślin uprawnych w fazie kwitnienia. Postępy Nauk Rol. nr 5-6/92: 69-79.
• Muśnicki Cz. 1999. Rośliny kapustne ( krzyżowe ). W: Szczegółowa Uprawa Roślin t. II: 377-453. praca zbiorowa pod redakcją Z. Jasińskiej i A. Koteckiego. Wyd. AWA Wrocław.
• Ostrowska A., Gawliński S., Szczubiałka Z. 1991. Metody analizy i oceny właściwości gleb i roślin. Katalog. Wyd. IOS, Warszawa, ss.334.
• Pawelec T. 1998. Uprawa lnu na ziemiach polskich. Postępy Nauk Rol. nr 6/98 : 51-64.
• Sawicka-Kapusta K., Swiergosz R., Zając K.P., Koczańska W. 1990.Ocena skażenia rejonu olkuskiego na podstawie badań roślinności użytków rolnych. Zesz. Nauk. AGH, 1368, Sozologia i Sozotechnika 32 : 183-200.
• Stand J., Ondrej M., Smirous P. 1996. Olejny len. Nove Směry v pěstováni a využiti. Metod. Pro Zemed. Praxi. Ustav Zemed. a Potrav. Inf. Praha. Nr 7. ss. 32.
• Stanisz A. 1998. Przystępny kurs statystyki. StatSoft Polska Sp z o.o., Kraków.
• Stevenson F.C., Johnston A.M., Beckie H.J., Brandt S.A., Townley- Smith L. 1998. Cattle manure as a nutrient source for barley and oilseed crops in zero and conventional tillage systems. Can. J. Plant Sei. 78 : 409-416.
• Wałkowski T., Lądek A., Piotrowska A. 1998. Len oleisty. IHARPoznań ss. 36.
• Zając T., Borowiec F., Micek P. 2001. Porównanie produktywności, składu chemicznego i profilu kwasów tłuszczowych żółtych i brązowych nasion lnu oleistego. Rośliny Oleiste, t. XXII z. 2: 441-453.