Ocena aktywnosci biologicznej gleby po roslinach regenerujacych monokulture pszenzyta jarego

• Autorzy: Scigalska B
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badania przeprowadzono w 2002 roku w Stacji Doświadczalnej Katedry Ogólnej Uprawy Roli i Roślin w Mydlnikach k. Krakowa. Oznaczano aktywność biologiczną gleby w obiektach po roślinach regenerujących krótkotrwałą monokulturę (4 lata) pszenżyta jarego. Aktywność biologiczną gleby oznaczono metodą sączków ilościowych [KUŹNIAR 1979]. Jest to metoda wskaźnikowa, określająca aktywność celulolityczną gleby wyrażoną w % rozkładu błonnika. Dwuczynnikowe doświadczenie polowe przeprowadzono na glebie kompleksu żytniego dobrego. Pierwszym czynnikiem była głębokość warstwy ornej (0-10, 10-20 i 20-30 cm). Drugim czynnikiem były rośliny testowe: bobik, owies, gorczyca biała i pszenżyto jare w 5-letniej monokulturze - przyjęte za obiekt kontrolny. Stwierdzono, że porównywane rośliny testowe istotnie różnicowały aktywność celulolityczną gleby w stosunku do wieloletniej monokultury pszenżyta jarego. Zanotowano największą aktywność celulolityczną w warstwie gleby 0-30 cm w wypadku obiektów z uprawą bobiku i gorczycy białej. Niższą aktywność celulolityczną obserwowano w obiektach z uprawą owsa i pszenżyta jarego. Wyniki badań wskazują na duży wpływ regenerujący gorczycy białej, co uwidoczniło się we wzroście zawartości azotu w glebie tych obiektów oraz mniejszym spadkiem węgla organicznego w stosunku do pozostałych obiektów doświadczenia.

EN

Studies were conducted in 2002 at Mydliniki Experimental Station, near Kraków. Soil biological activity was tested on the objects after plants regenerating short (4 years) monoculture of spring triticale. Biological activity of soil was determined by quantitative filter method [KUŹNIAR 1979]. It is an indicative method, determining soil cellulolytic activity as percentage of cellulose decomposition. Two-factor field experiment was conducted on soil of good rye complex. The arable layer depth (0-10, 10-20 and 20-30 cm) was the first factor, and the test plants: faba bean, oats, white mustard and spring triticale in 5 year monoculture (control) constituted the second factor. It was found that compared test crops significantly diversified soil celluololytic activity in comparison with many- year monoculture of spring triticale. The highest celulolytic activity in soil layer 0-30 cm was found after growing white mustard and faba bean. Lower celluololytic activity was observed on the objects where oats and spring triticale were cultivated. The results of studies indicated a considerable regenerative effect of white mustard, what was visible in increased nitrogen concentrations and lower decrease of organic carbon in soil of these objects in relation to the other experimental objects.

Słowa kluczowe

PL

pszenzyto jare; rosliny regenerujace; gleby; gorczyca; uprawa roslin; owies; monokultury; aktywnosc biologiczna; bobik; aktywnosc celulolityczna

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2004
• Tom: 501
• Opis fizyczny: s.443-450,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Scigalska B

• Katedra Ogolnej Uprawy Roli i Roslin, Akademia Rolnicza, al.A.Mickiewicza 21, 31-120 Krakow

Bibliografia

• Campbell C.A. 1978. Soil organie carbon, nitrogen and fertility, in: Soil organic matter. Elsevier, New York: 313 ss.
• Dormaar J. 1990. Effect of active roots on the decomposition of soil organic materials. Biol. Fertil. Soils. 10: 121-126.
• Haigler V.H., Weimer P.J. 1991. Biosynthesis and biodegradation of cellulose. Marcel Dekker, New York: 694 ss.
• Janzen H.H. 1987. Soil organic matter characteristics after long-term cropping to various spring wheat rotations. Can. J. Soil. Sci.: 845-856.
• Kuźniar K. 1979. Określenie aktywności biologicznej gleby. PTG, Prace Kom. Nauk III/19, Warszawa: 1-20.
• Lepiarczyk A. 1999. Rośliny regenerujące w płodozmianach zbożowych. Zesz. Nauk. AR Kraków, Rozpr. habilit. 256: 86 ss.
• Łoginow W. 1987. Problems of the ballannce of organie matter and organic fertilization in Polish agriculture. 4th Inter. CIEC Symp. Agriculturalwastemanagenent and enviromantal protection. Braunschweig: 219-223.
• Łoginow W., Andrzejewski J., Wiśniewski W., Kusińska A., Cieścińska B., Karlik B., Janowiak J. 1990. Wpływ monokulturowej uprawy zbóż na przemiany materii organicznej i azotu w glebie, w: Ekologiczne procesy w monokulturowych uprawach zbóż. L. Ryszkowski, J. Karg, J. Pudełko (red.), Wyd. Nauk. UAM w Poznaniu, 111-132.
• Malicki L., Michałowski C. 1994. Problem międzyplonów w świetle doświadczeń. Post. Nauk. Rol·. 4: 3-18.
• Martyniuk S. 1998. Dobre praktyki rolnicze a saprofityczna i fitopatogeniczna mikroflora gleby. Mat. Konf. „Dobre praktyki w produkcji rolniczej”, Puławy 3-4 czerwca, t. II: 351-361.
• Myśków W., Myśków W., Stachyra A., Zięba S., Masiak D. 1996. Aktywność biologiczna gleby jako wskaźnik jej żyzności i urodzajności. Roczn. Glebozn. XLVII 1/2: 89-99.
• Parylak D. 1988. Optymalizacja uprawy pszenżyta ozimego w krótkotrwałej monokulturze na glebie kompleksu żytniego dobrego. Zesz. Nauk. AR we Wrocławiu, Rozpr. habilit. 150: 84 ss.
• Prusinkiewicz Z., Dziedowiec H., Józefkowicz-Kotlarz J. 1990. Rozkład resztek pożniwnych, w: Ekologiczne procesy w monokulturowych uprawach zbóż. L. Ryszkowski, J. Karg, J. Pudełko (red.), Wyd. Nauk. UAM w Poznaniu: 91-111.
• Romek B., Michalcewicz W. 1990. Wpływ monokultury zbożowej na biologiczne i chemiczne właściwości gleby lekkiej. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 331: 113-120.
• Sidorov M.I., Zezukov N.I. 1981. Rol'niegumificirovanych rasostatkov pocvy v zemledelii. Vestnik Selskochazjajstvennoj nauki.: 78-84.
• Stupnicka-Rodzynkiewicz E., Lepiarczyk A. 1992. Wpływ różnych roślin regenerujących na produkcyjność płodozmianów zbożowych. Cz. I. Plonowanie roślin. Acta Agr. et Silv., ser., Agr. XXX: 44-51.
• Ścigalska B., Klima K. 1997. Zależność między aktywnością celulolityczną gleby górskiej i plonowaniem uprawianych roślin. Rocz. Glebozn. XLVIII (1/2): 39-48.
• Ścigalska B. 2001. Plonowanie pszenżyta jarego w zmianowaniu i monokulturze na glebie kompleksu żytniego dobrego. Zesz. Nauk AR Kraków, Rozpr. habilit.: 274: 95 ss.
• Van Der Linden A.M.A., Veen V, Frissel M.J. 1987. Modelling soil organic matter levels after long-term applications of crop residues, and farmyard and green manures. Plant Soil. 80: 21-28.
• Verona O. 1971. Mikrobiologische Gesichtspunkte beim Einpflugen von srtoh in den Boden. Landw. Forsch.: 139-151.
• Zawiślak K. 1975. Aktywność celulolityczna gleby na stoku pod uprawą żyta ozimego i bobiku. Rocz. Glebozn. XXVI (3): 173-183.