Morphological diversity of pollen from selected species of the genus Taraxacum, according to their ploidal level

• Autorzy: Marciniuk J , Rudzzinska-Langwald A

Warianty tytułu

PL

Zroznicowanie morfologiczne pylku wybranych gatunkow rodzaju Taraxacum w zaleznosci od poziomu ploidalnosci

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The study of the morphology of pollen concerned eight species of the genus Taraxacum. Seven types were chosen with a different number of chromosomes belonging to the section Palustria: Taraxacum paucilobum 2n = 3x = 24, T. subdolum 2n = 3x =24, T. subpolonicum 2n =3x = 24, T. vindobonense 2n = 4x = 32, T. trilobifolium 2n = 4x = 32, T. mendax 2n = 5x = 40, T. portentosum 2n =? and one type from the section Obliqua – T. platyglossum 2n =?. Pollen from all the examined species was observed by SEM microscopy. A distinct relation exists between the morphology of pollen and the way of reproduction. Pollen of triploidal species, being compulsory apomicts, is characterized by a great variability of the size and a high percentage of deformed pollen grains. Tetraploids, being optional apomicts, produce regular pollen with a relatively even size. The regular type of pollen in pentaploidal Taraxacum mendax and in species with an unknown number of chromosomes (Taraxacum portentosum and T. platyglossum) suggests that these taxa are optional apomicts.

PL

Studia nad morfologią pyłku przeprowadzono dla ośmiu gatunków rodzaju Taraxacum. Wybrano siedem gatunków o zróżnicowanej liczbie chromosomów należących do sekcji Palustria: Taraxacum paucilobum 2n = 3x = 24, T. subdolum 2n = 3x =24, T. subpolonicum 2n =3x = 24, T. vindobonense 2n = 4x = 32, T. trilobifolium 2n = 4x = 32, T. mendax 2n = 5x = 40, T. portentosum 2n = ? oraz jeden gatunek z sekcji Obliqua – T. platyglossum 2n = ?. Pyłek wszystkich gatunków obserwowano w skaningowym mikroskopie elektronowym SEM. Istnieje wyraźna zależność pomiędzy morfologią pyłku a sposobem rozmnażania. Pyłek gatunków triploidalnych, będących obligatoryjnymi apomiktami charakteryzuje się dużą zmiennością wielkości oraz wysokim odsetkiem ziaren zdeformowanych. Tetraploidy będące apomiktami fakultatywnymi wytwarzają pyłek regularny, o stosunkowo wyrównanej wielkości. Regularny typ pyłku u pentaploidalnego Taraxacum mendax oraz u gatunków o nieznanej liczbie chromosomów (Taraxacum portentosum i T. platyglossum) pozwala przypuszczać, że taksony te są apomiktami fakultatywnymi.

Słowa kluczowe

EN

ploidal level; plant; Taraxacum; chromosome number; pollen morphology; Taraxacum mendax; morphological diversity

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Agrobotanica
• Rocznik: 2008
• Tom: 61
• Numer: 1
• Opis fizyczny: p.65-69,fig.,ref.

Twórcy

autor

Marciniuk J

• University of Podlasie, Prusa 12, 08-110 Siedlce, Poland

autor

Rudzzinska-Langwald A

• University of Podlasie, Prusa 12, 08-110 Siedlce, Poland

Bibliografia

• Demianowicz Z. 1979. Nektarowanie i wydajność miodowa Taraxacum officinale Web. / Nectar secretion and honey yield of Taraxacum offi cinale Web. Pszczel. Zesz. Nauk. 23: 97-103.
• Dąbrowska J. 1971. Wielkość komórek szparkowych i pyłku u czterech gatunków Achillea L. / The size of stomata guard cells and of pollen grains in four Achillea L. species. Herba Pol. 17: 13-30.
• Doll R. 1973. Revision der sect. Erythrosperma Dahlst. emend. Lindb. f. der Gattung Taraxacum Zinn. Feddes Repertorium, 83(9-10): 673-740.
• Dudman A. A., Richards A. J. 1997. Dandelions of Great Britain and Ireland. Botanical Society of the British Isles, London 9.
• Głowacki Z. 2004. Morfologia i taksonomia rodzaju Taraxacum (Asteraceae). / Morphology and taxonomy of the genus Taraxacum (Asteraceae). Fragm. Flor. Geobot. Polonica Suppl. 6: 59-64.
• Kirschner J., Štĕpánek J. 1996. Modes of speciation and evolution of the sections in Taraxacum. Folia Geobot. Phytotax. 31: 415-426.
• Kirschner J., Štĕpánek J. 1997. A nomenclatural checklist of supraspecific names in Taraxacum. Taxon, 46: 87-98.
• Kirschner J., Štĕpánek J. 2004. New sections in Taraxacum. Folia Geobot. 39: 259-274.
• Kościńska-Pająk M. 2006. Biologia rozmnażania apomiktycznych gatunków Chondrilla juncea L., Chondrilla brevirostris L. i Taraxacum alatum Lindb. z uwzględnieniem badań ultrastrukturalnych i immunocytochemicznych. / Biology of reproduction of apomictic species Chondrilla juncea L., Chondrilla brevirostris L. and Taraxacum alatum Lindb. including ultrastructural and immunocytochemical studies. Krakowska Oficyna Naukowa TEKST, pp.104.
• Małecka J. 1964. Multinucleate pollen grains in Taraxacum serotinum. Acta Biol. Cracov. Ser. Bot. 7: 107-116.
• Małecka J. 1965. Embryological studies in Taraxacum palustre. Acta Biol. Cracov. Ser. Bot. 8: 224-235.
• Małecka J. 1967. Processes of intraspecifi c differentiation in the genus Taraxacum. Genetica Polonica, 8: 185-188.
• Małecka J. 1973. Problems of the mode of reproduction in microspecies of Taraxacum section Palustria Dahlstedt. Acta Biol. Cracov. Ser. Bot. 16: 38-84.
• Martonfiova L. 2006. Possible pathways of the gene flow in Taraxacum sect. Ruderalia. Folia Geobot. 41: 183-201.
• Mirek Z., Piękoś -Mirkowa H., Zając A., Zając M. 2002. Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Biodiversity of Poland (ed. Z. Mirek) 1. W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Kraków.
• Podbielkowski Z. 1992. Rośliny użytkowe. Wyd. Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa.
• Podbielkowski Z., Sudnik-Wójcikowska B. 2003. Słownik roślin użytkowych. PWRiL, Warszawa.
• Sterk A. A., Den Nijs J. C. M., Kreune K. 1982. Sexual and Agamospermous Taraxacum Species in the Netherlands. Acta Bot. Neerl. 31 (3): 227-237.
• Trávníček B., Marciniuk J., Žíla V. 2007. New localities of Taraxacum species from S Poland (with nine new species for Polish fl ora). Acta Soc. Bot. Pol. 76 (3): 209-224.
• Uhlemann I., Kirschner J., Štĕpánek J. 2004. The genus Taraxacum (Asteraceae) in the Southern Hemisphere. I. The section Antarctica Handel-Mazzetti and notes on dandelions of Australasia. Folia Geobot. 39: 205-220.
• Warakomska Z. 1972. Badania nad wydajnością pyłkową roślin./ Studies on pollen yield of plants. Pszczel. Zesz. Nauk. 16: 63-87.
• Warakomska Z. 2002. Miód i pyłek z mniszka (Taraxacum Zinnem. Web.). / Honey and Pollen of Dandelion (Taraxacum Zinnem. Web.). Ann. UMCS, sect. EEE, 10: 107-112.
• Weryszko-Chmielewska E., Chwil M. 2006. Morfologia prezentera pyłkowego i polimorfiziaren pyłku Taraxacum officinale F. H. Wigg. / The morphology of pollen presenter and polymorphism of pollen grains Taraxacum offi cinale F. H. Wigg. Acta Agrobot. 59 (2): 109-120.