Specjacja fosforu w leśnych glebach glejobielicowych terasy nadzalewowej Słupi

• Autorzy: Jonczak J. , Sztabkowski K.

Warianty tytułu

EN

Phosphorus fractionation in forest Gleyic Podzols of the supra-flood terrace of the Slupia River

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The studies focused on phosphorus speciation in Gleyic Podzols of the supra−flood terrace of the Słupia River, south from Słupsk (N Poland). The content and within profile distribution of phosphorus were considered in the context of parent material origin and the influence of podsolization, high groundwater level, forest vegetation and vicinity of the town. Four soil profiles representing Gleyic Albic Ortsteinic Podzols and Umbric Gleyic Albic Ortsteinic Podzols developed from aeolian sand were described. Samples were taken from distinguished horizons and physical and chemical properties were analyzed using standard procedures. Sequential extraction of phosphorus was performed by the method of Hedley et al. [1982]. The soils were characterized by strong acidic reaction, high abundance of organic matter and low degree of mineral substrates weathering. Profile distribution of free iron oxides was typical for Podzols. The content of total phosphorus in parent materials varied from 142.2 to 365.0 mg/kg, whereas in solum from 103.0 to 1035.6 mg/kg, reaching the highest values in B horizons and the lowest in E horizons. The noted concentration was high as compared to the soils of the same type within the area of Poland. Increased phosphorus concentration can be caused by the influence of high groundwater level and vicinity of the town, as a source of biogenic substances. The predominance of residual fraction in solum evidences young age of the studied soils, which is confirmed also by the results of thermoluminescence dating. Profile distribution patterns of total phosphorus and its fractions reflects the influence of groundwater, vegetation and soil−forming processes in turnover of this element. The results confirm also strong linkage between iron and phosphorus in the soils.

Słowa kluczowe

PL

lesnictwo; gleboznawstwo lesne; gleby lesne; gleby glejobielicowe; fosfor; zawartosc fosforu; frakcje fosforu; rozmieszczenie profilowe; terasa nadzalewowa

• Wydawca: -
• Czasopismo: Sylwan
• Rocznik: 2017
• Tom: 161
• Numer: 09
• Opis fizyczny: s.772-780,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Jonczak J.

• Katedra Nauk o Środowisku Glebowym, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, ul.Nowoursynowska 159, 02-776 Warszawa

autor

Sztabkowski K.

• Instytut Badawczy Leśnictwa, Sękocin Stary, ul.Braci Leśnej 3, 05-090 Raszyn

Bibliografia

• Achat D. L., Bakker M. R., Augusto L., Derrien D., Gallegos N., Lashchinskiy N., Milin S., Nikitich P., Raudina T., Rusalimova O., Zeller B., Barsukov P. 2013. Phosphorus status of soils from contrasting forested ecosystems in southwestern Siberia: effects of microbiological and physicochemical properties. Biogeosciences 10: 733-752.
• Alexander T. G., Robertson J. A. 1968. Inorganic phosphorus forms in some Alberta soils as related to soil development, parent material and available phosphorus. Canadian Journal of Soil Science 48: 289-295.
• Augusto L., Bonnaud P., Ranger J. 1998. Impact of forest tree species on soil acidification. Forest Ecology and Management 105: 67-78.
• Brożek S., Zwydak M. 2010. Atlas gleb leśnych Polski. CILP, Warszawa.
• Czępińska-Kamińska D. 1992. Wpływ procesów glebotwórczych na rozmieszczenie mineralnych związków fosforu w glebach. Wyd. SGGW, Warszawa.
• Darke A. K., Walbridge M. R. 2000. Al and Fe biogeochemistry in a floodplain forest: Implications for P retention. Biogeochemistry 51: 1-32.
• Devau N., Le Cadre E., Hinsinger P., Jaillard B., Gérard F. 2009. Soil pH controls the environmental availability of phosphorus: Experimental and mechanistic modelling approaches. Applied Geochemistry 24: 2163-2174.
• Florek W. 1989. Osady dna doliny Słupi i ich wiek radiowęglowy. Zeszyty Naukowe AGH. Geologia 15 (1-2): 73-102.
• Hedley M. J., Stewart J. W. B., Cauhan B. S. 1982. Changes in inorganic and organic soil phosphorus fractions induced by cultivation practices and laboratory incubations. Soil Science Society of American Journal 46: 970-976.
• Jonczak J. 2011. Struktura, dynamika i właściwości opadu roślinnego w 110-letnim drzewostanie bukowym z domieszką sosny i świerka. Sylwan 155 (11): 760-768.
• Jonczak J. 2014. Rozkład liści buka w 120-letnim drzewostanie na obszarze Pomorza Środkowego. Sylwan 158 (8): 621-629.
• Jonczak J., Olejniczak M., Parzych A., Sobisz Z. 2016. Dynamics, structure and chemistry of litterfall in headwater riparian forest on the area of Middle Pomerania. Journal of Elementology 21 (2): 381-392.
• Jonczak J., Olszak I., Łazarczyk A. 2013. Geneza, ewolucja i właściwości gleb niższej terasy nadzalewowej Słupi w południowej części Słupska. W: Jonczak J., Florek W. [red.]. Środowisko glebotwórcze i gleby dolin rzecznych. Wydawnictwo Naukowe Bogucki, Poznań. 57-66.
• Jonczak J., Parzych A., Sobisz Z. 2015. Decomposition of four tree species leaf litters in headwater riparian forest. Baltic Forestry 21 (1): 133-143.
• Jonczak J., Šimanský V., Polláková N. 2015. Zawartość i profilowe rozmieszczenie frakcji fosforu w uprawnych i leśnych czarnoziemach z poziomem cambic. Sylwan 159 (11): 931-939.
• Kirschenstein M., Baranowski D. 2008. Wahania roczne i tendencje zmian opadów atmosferycznych i temperatury w Słupsku. Dokumentacja Geograficzna 37: 76-82.
• Klasyfikacja uziarnienia gleb i utworów mineralnych – PTG 2008. 2009. Roczniki Gleboznawcze 60 (2): 5-17.
• Kodama H., Schnitzer M. 1979. Effect of fulvic acid on the crystallization of Fe(III) oxides. Geoderma 19: 279-291.
• Lair G. J., Zehetner F., Khan Z. K., Gerzabek M. H. 2009. Phosphorus sorption-desorption in alluvial soils of a young weathering sequence at the Danube River. Geoderma 149: 39-44.
• Lauer F., Pätzold S., Gerlach R., Protze J., Willbold S., Amelung W. 2013. Phosphorus status in archaeological arable topsoil relicts – Is it possible to reconstruct conditions for prehistoric agriculture in Germany? Geoderma 207-208: 111-120.
• Łachacz A., Szymkiewicz-Dąbrowska D. 2008. Phosphate retention in semi-hydrogenic forest soils. Polish Journal of Soil Science 41 (1): 23-33.
• Mehra O., Jackson J. 1960. Iron oxide removal from soils and clays by a dithionite-citrate system buffered with sodium bicarbonate. Clay and Clays Minerals 5: 317-327.
• Missong A., Bol R., Willbold S., Siemens J., Klumpp E. 2016. Phosphorus forms in forest soil colloids as revealed by liquid-state 31P-NMR. Journal of Plant Nutrition and Soil Science 179: 159-167.
• O’Halloran I. P., Steward J. W. B., Kachnoski R. G. 1987. Influence of texture and management practices on the forms and distribution of soil phosphorus. Canadian Journal of Soil Science 67: 147-163.
• Okołowicz M., Czępińska-Kamińska D., Janowska E., Konecka-Betley K. 2003. Rozmieszczenie fosforu w glebach rezerwatu biosfery „Puszcza Kampinoska”. Roczniki Gleboznawcze 54 (3): 39-48.
• Pakuła K., Kalembasa D. 2008. Frakcje fosforu w leśnych glebach płowych Niziny Południowopodlaskiej. Roczniki Gleboznawcze 59 (1): 161-166.
• Parzych A., Jonczak J., Sobisz Z. 2016. Zmiany składu chemicznego wód w strumieniach śródleśnej niszy źródliskowej w dolinie Kamiennej (Pomorze Środkowe). Sylwan 160 (10): 871-880.
• Parzych A., Jonczak J., Sobisz Z. 2017. Bioaccumulation of macronutrients in the herbaceous plants of mid-forest spring niches. Baltic Forestry 23 (2): 384-393.
• Pokojska U. 1979. Geochemiczne badania nad procesem bielicowania. Część III. Fosfor w procesie bielicowania. Roczniki Gleboznawcze 30 (2): 153-161.
• Sah R. N., Mikkelsen D. S. 1986. Sorption and bioavailability of phosphorus during the drainage period of flooded-drained soils. Plant and Soil 92: 265-278.
• Sapek A. 2007. Przyczyny zwiększania się zasobów fosforu w glebach Polski. Roczniki Gleboznawcze 58 (3/4): 110-118.
• Sharpley A. N. 1995. Soil phosphorus dynamics: agronomic and environmental impacts. Ecological Engineering 5: 261-279.
• Systematyka gleb Polski. 2011. Roczniki Gleboznawcze – Soil Science Annual 62 (3): 1-193.
• Turner B. L., Condron L. M., Richardson S. J., Peltzer D. A., Allison V. J. 2007. Soil organic phosphorus transformations during pedogenesis. Ecosystems 10: 1166-1188.
• Vincent A. G., Schleucher J., Gröbner G., Vestergren J., Persson P., Jansson M., Giesler R. 2012. Changes in organic phosphorus composition in boreal forest humus soils: the role of iron and aluminium. Biogeochemistry 108: 485-499.
• Walker T. W., Syers J. K. 1976. The fate of phosphorus during pedogenesis. Geoderma 15: 1-19.
• Wang H. D., Harris W. G., Yuan T. L. 1991. Noncrystalline phosphates in Florida phosphatic soils. Soil Science Society of America Journal 55: 665-669.
• World Reference Base for soil resources 2014. 2014. World Soil Resources Report 106. FAO, Rome.
• Xiao X. I., Anderson D. W., Bettany J. R. 1991. The effect of pedogenetic processes on the distribution of phosphorus, calcium and magnesium in Gray Luvisols. Canadian Journal of Soil Science 7l: 397-410.