Ocena skażeń pierwiastkami toksycznymi zwierząt łownych w Polsce w latach 2001-2012

• Autorzy: Szkoda J. , Zmudzki J. , Nawrocka A. , Kmiecik M.

Warianty tytułu

EN

Assessment of toxic elements contamination of game animals in Poland in 2001-2012

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The aim of this study was to assess the degree of contamination of boar, roe deer and red deer (muscle, liver) tissue with toxic elements in the last 12 years and to determine the causes of risks for game meat consumers. The tissues collected from wild game, including 571 wild boars, 305 roe deer and 420 red deer were examined for lead, cadmium, mercury and arsenic content. Determining the content of lead, cadmium, mercury and arsenic was conducted using several techniques of atomic absorption spectrometry. The procedures used in metal determinations were elaborated and validated, and are regularly checked in intralaboratory and interlaboratory comparisons. It was stated that lead constitutes the most serious toxicological problem within the group of analyzed metals. The average concentration of this element over 12 years in the muscles of boar, roe and deer was respectively: 0.280 mg/kg, 0.224 mg/kg and 0.152 mg/kg. The average values for liver reached a much lower level and were as follows: 0.107 mg/kg, 0.111 mg/kg and 0.136 mg/kg. Such a reversal of the relationship between the size of the concentration in the muscles and organs indicates that the source of lead contamination in game animals is primarily a secondary pollution from gunshot wounds rather than an environmental one. The percentage of muscle samples tested in 2001-2012 with values above a tolerable limit of lead was about 10%, and the highest number of samples was found in 2001 and 2002. A significant proportion of samples with high levels of lead pose a particular threat to human health even in low consumption of game animal meat. The observed concentration levels of cadmium, mercury and arsenic in the examined tissues of wild game indicate that they are mainly associated with environmental pollution.

Słowa kluczowe

PL

zwierzeta lowne; dziki; sarny; jelenie; tkanki zwierzece; miesnie; watroba; pierwiastki toksyczne; metale ciezkie; olow; kadm; rtec; arsen; zawartosc metali ciezkich; dziczyzna; monitoring; Polska; lata 2001-2012

• Wydawca: -
• Czasopismo: Medycyna Weterynaryjna
• Rocznik: 2013
• Tom: 69
• Numer: 09
• Opis fizyczny: s.555-559,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Szkoda J.

• Zakład Farmakologii i Toksykologii, Państwowy Instytut Weterynaryjny - Państwowy Instytut Badawczy w Puławach, Al.Partyzantów 57, 24-100 Puławy

autor

Zmudzki J.

• Zakład Farmakologii i Toksykologii, Państwowy Instytut Weterynaryjny - Państwowy Instytut Badawczy w Puławach, Al.Partyzantów 57, 24-100 Puławy

autor

Nawrocka A.

• Zakład Farmakologii i Toksykologii, Państwowy Instytut Weterynaryjny - Państwowy Instytut Badawczy w Puławach, Al.Partyzantów 57, 24-100 Puławy

autor

Kmiecik M.

• Zakład Farmakologii i Toksykologii, Państwowy Instytut Weterynaryjny - Państwowy Instytut Badawczy w Puławach, Al.Partyzantów 57, 24-100 Puławy

Bibliografia

• 1.Dobrowolska A., Melosik M.: Bullet-derived lead in tissues of the wild boar (Sus scrofa) and red deer (Cervus elaphus). Eur. J. Wild. Res. 2008, 54, 231-235.
• 2.EFSA Panel on Contaminants in the Food Chain (CONTAM); Scientific Opinion on Lead in Food. EFSA Journal 2010, 8, 1570.
• 3.García M. H. D. M., Moreno D. H., Rodríguez F. S., Beceiro A. L., Álvarez L. E. F., López M. P.: Sex- and age-dependent accumulation of heavy metals (Cd, Pb and Zn) in liver, kidney and muscle of roe deer (Capreolus capreolus) from NW Spain. J. Environ. Sci. Health A Tox. Hazard Subst. Environ. Eng. 2011, 46, 109-116.
• 4.Pacyna E. G., Pacyna J. M, Fudala J., Strzelecka-Jastrząb E., Hlawiczka S., Panasiuk D., Nitter S., Pregger T., Pfeiffer H., Friedrich R.: Current and future emissions of selected heavy metals to the atmosphere from antropogenic sources in Europe. Atmos. Environ. 2007, 41, 8557-8566.
• 5.Reglero M. M., Monsalve-Gonsález L., Taggart M. A., Mateo R.: Tranfer of metals to plants and red deer in an old lead mining area in Spain. Sci. Total Environ. 2008, 406, 287-297.
• 6.Rozporządzenie Komisji (UE) nr 420/2011 z dnia 29 kwietnia 2011 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1881/2006 ustalające najwyższe dopuszczalne poziomy niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych (Dz. U. UE, L 111 z 30.4.2011).
• 7.Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1881/2006 z dnia 19 grudnia 2006 ustalające najwyższe dopuszczalne poziomy niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych (Dz. U. UE, L 364/5 z 20.12.2006).
• 8.Rozporządzenie Komisji (WE) nr 629/2008 z dnia 2 lipca 2008 ustalające najwyższe dopuszczalne poziomy niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych. (Dz. U. UE, L 173/6 z 3.7.2008).
• 9.Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 22 grudnia 2010 r. w sprawie krajowych laboratoriów referencyjnych (Dz. U. RP Nr 112, poz. 744, 2010).
• 10.Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 28 lipca 2006 r. w sprawie sposobu postępowania z substancjami niedozwolonymi, pozostałościami chemicznymi, biologicznymi, produktami leczniczymi i skażeniami promieniotwórczymi u zwierząt i w produktach pochodzenia zwierzęcego (Dz. U. RP Nr 1147, poz. 1067, 2006).
• 11.Rozporządzenie (WE) Parlamentu Europejskiego i Rady nr 853/2004 z dnia 29 kwietna 2004 ustanawiające szczególne przepisy dotyczące higieny w odniesieniu do żywności pochodzenia zwierzęcego (Dz. U. WE, L 139 z 30.04.2004).
• 12.Rozporządzenie (WE) Parlamentu Europejskiego i Rady nr 854/2004 z dnia 29 kwietna 2004 ustanawiające szczególne przepisy dotyczące organizacji urzędowych kontroli w odniesieniu do produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do spożycia przez ludzi (Dz. U. WE, L 139 z 30.04.2004).
• 13.Szkoda J., Nawrocka A., Kmiecik M., Żmudzki J.: Badania kontrolne pierwiastków toksycznych w żywności pochodzenia zwierzęcego. Ochrona Środ. Zasobów Natur. 2011, 48, 475-484.
• 14.Szkoda J., Żmudzki J.: Determination of arsenic in biological material by hydride generation atomic absorption spectrometry method. Bull. Vet. Inst. Pulawy 2006, 50, 269-272.
• 15.Szkoda J., Żmudzki J.: Determination of lead and cadmium in biological material by graphite furnace atomic absorption spectrometry method. Bull. Vet. Inst. Pulawy 2005, 49, 89-92.
• 16.Szkoda J., Żmudzki J.: Determination of total mercury in biological material by atomic absorption spectrometry method. Bull. Vet. Inst. Pulawy 2006, 50, 363-366.
• 17.Szkoda J., Żmudzki J.: Pierwiastki toksyczne w tkankach zwierząt łownych - ocena zagrożeń środowiskowych. Obieg pierwiastków w przyrodzie. Monografia, tom II, IOŚ Warszawa 2003, 366-371.
• 18.Szkoda J., Żmudzki J., Nawrocka A., Kmiecik M.: Ocena zawartości pierwiastków toksycznych w żywności pochodzenia zwierzęcego. Pam. Puławski 2010, 151, 355-362.
• 19.Żmudzki J.: Kontrola pozostałości chemicznych w tkankach zwierząt i żywności - ważny element w ochronie zdrowia publicznego. Post. Nauk Roln. Zesz. Nauk. PAN 2008, 333, 49-59.