Zbiorowiska roślinne ściernisk w południowo-wschodniej Polsce. Cz.III. Zbiorowiska górskich kompleksów glebowo-rolniczych

• Autorzy: Traba C.

Warianty tytułu

EN

The stubble-field plant communities in South-Eastern Poland. P.III. Plant communities of mountain agricultural utility complexes

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Na kompleksach górskich pohidniowo-wschodniej Polski wyróżniono dwa główne typy zbiorowisk ścierniskowych: z Setaria glauca i z Veronica persica. I. Zbiorowisko z Setaria glauca, obfitujące w gatunki acydofilne, zaliczono do związku Panico-Setarion. Najczęściej występowało ono na glebach brunatnych kwaśnych (ciepłe, południowe stoki). 1. Wariant typowy, najbardziej oligotroficzny, był ubogi flory stycznie (średnio 28,3 gatunki w 1 zdjęciu). 2. Wariant z Aplianes arvensis był równie ubogi jak poprzedni (średnio 28,1 gatunków w 1 zdjęciu). Częściej niż w wariancie typowym występowały w nim gatunki o większych wymaganiach glebowych. II. Zbiorowisko z Veronica persica, charakteryzujące się obecnością licznych roślin o dużych wymaganiach siedliskowych, zaliczono do związku Eu-Polygono-Chenopodion. Występowało ono na glebach brunatnych wyługowanych i właściwych oraz na madach o składzie mechanicznym pyłów, glin i iłów. 1. Wariant z Aphanes arvensis, bogaty florystycznie (średnio w 1 zdjęciu 36,4 gatunki) miał charakter przejściowy, bowiem obok chwastów o małych wymaganiach glebowych, występowały w nim gatunki neutrofiłne. 2. Wariant typowy był również bogaty w gatunki (średnio w 1 zdjęciu 35,4). Obok roślin wymagających gleby sprawnej, zasobnej w azot i inne makropierwiastki, rosły w nich chwasty o dużych wymaganiach co do odczynu gleby. 3. Wariant z Geranium dissectum wyróżniał się występowaniem obok siebie roślin acydofilnych i kalcyfilnych. a. Podwariant typowy - średnio 31,7 gatunków na 1 zdjęcie, występował w siedliskach nieco zaso- bniejszych w fosfor i potas niż podwariant następny, b. Podwariant z Lathyrus tuberosus - średnio 35,2 gatunki w 1 zdjęciu był bogatszy od typowego w niektóre rośliny ze związku Caucalidion. 4. Wariant z Aethusa cynapium wyróżniały gatunki bazofilne ze związku Caucalidion, ale inne niż w wariancie poprzednim. Natomiast nielicznie rosły w nim chwasty acydofilne. a. Podwariant typowy był najbogatszy florystycznie ze wszystkich prezentowanych zbiorowisk, bowiem średnia liczba gatunków w 1 zdjęciu wynosiła 38,5. b. Podwariant z Tussilago farfara (średnia liczba gatunków w 1 zdjęciu 34,0) występował w siedliskach mniej kwaśnych i bogatszych w fosfor niż podwariant typowy. Wyróżnione fitocenozy wyróżniano najczęściej w terenie wzniesionym od 300 do 500 m n.p.m. Wyjątek stanowił wariant z Geranium dissectum zbiorowiska z Veronica persica, który sięgał wyżej (od 450 do 650 m n.p.m.). Wariant ten najbardziej przypominał górski zespół Geranio-Silenetum galicae (Kornaś, 1968).

EN

In the Part I and II the stubble-field plant communities of lowlands agricultural utility complexes in South-Eastern Poland were introdused. The Part III contains a description of such communities occurring in mountain complexes. In the years 1972-1975, since August till September, 95 phytosociological records were taken on the area elevated from 300 to 650 m over the sea level, embracing the Carpathian Foreland and the Low Carpathian region. The research was conducted upon the typical, acid and leached brown soils, as well as on clay, dusty clay and silt alluvial soils belonging to three mountain complexes: wheat, cereal and oat-potatoes. The following communities were specified: I. Setaria glauca community, divided into two variants: 1) typical; 2) with Aphanes arvensis\ II. Veronica pérsica community, divided into four variants: 1) with Aphanes arvensis; 2) typical, 3) with Geranium dissectum, 4) with Aethusa cynapium. The variant with Geranium dissectum, belonging to the community with Veronica pérsica, was considered as having the most mountain character.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Agrobotanica
• Rocznik: 1991
• Tom: 44
• Numer: 1-2
• Opis fizyczny: s.137-169,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Traba C.

• Instytut Nauk Rolniczych w Zamościu, Akademia Rolnicza w Lublinie, Szczebrzeska 102, 22-400 Zamość

Bibliografia

• Ciepał R.,Magiera A., Klama H., 1983. Materiały do flory roślin naczyniowych i zespoły chwastów
• segetalnych doliny Danielki w Beskidzie Żywieckim. Prace Nauk. Uniw. Śląskiego, 541: 184-194. Dubiel E., Trzcińska-Tacik H., 1984. Dolina Wierzbanówki 4: zbiorowiska roślinne pól uprawnych. Zesz. Nauk. UJ. Prace Botaniczne, 12: 69-95.
• Grodzińska K., 1961. Zespoły łąkowe i polne wzniesienia Gubałowskiego. Fragm. Florist. Geobot., 7(2): 357-418.
• Grodzińska K„ 1973. Zbiorowiska chwastów polnych Pienińskiego Pasa Skalkowskiego. Fragm. Florist. Geobot., 19(12): 151-173.
• Kornaś J., 1968. Zespoły roślinne Gorców. II. Zespoły synantropijne. Fragm. Florist. Geobot., 14 (1): 83- 124.
• Kornaś J., 1972. Rozmieszczenie i ekologia rozsiewania się chwastów w zespołach polnych w Gorcach. Acta Agrobot. 25(1): 5-67.
• Nowiński M., 1965. Chwasty segetalne Żegiestowa i okolic w Beskidzie Sądeckim. PTPN, Pr. Kom. Nauk Rol. i Kom. Nauk Leś. 19(1): 119-149.
• Oczoś Z., Partyka A., 1 971. Rolnicza przydatność gleb Polski. Województwo rzeszowskie, IUNG, Puławy.
• Rostański K., Ciepał R., Kwapisz Z., 1983. Zbiorowiska segetalne gminy Brenna w Beskidzie Śląskim. Prace Nauk. Uniw. Śląskiego, 541: 163-183.
• Stuchlikowa B., 1972. Zbiorowiska synantropijne pasma Policy w Karpatach Zachodnich. Fragm. Florist. Geobot., 18(2): 199-214.
• Szafer W., Kulczyński S., Pawłowski B., 1967. Rośliny polskie. PWN. ss. 960.
• Trąba Cz., 1980. Zachwaszczenie ściernisk na różnych jednostkach glebowych południowo-wschodniej Polski. Praca dokt., AR Lublin. Maszynopis: 1-82.
• Pawłowski F., Trąba Cz.,Wójcik Z., 1991. Zbiorowiska roślinne ściernisk na nizinnych kompleksach glebowo-rolniczych południowo-wschodniej Polski. Cz. I. Zbiorowiska ze związku Panico-Setarion. Acta Abrobot., Vol. 44 (1,2):87-l 11.
• Trąba Cz., Wójcik Z. , 1 991. Zbiorowiska roślinne ściernisk na nizinnych kompleksach glebowo-rolniczych południowo-wschodniej Polski. Cz. II. Zbiorowiska ze związku Eu-Polygono-Chcnopodion. Acta Abrobot., Vol. 44 (1,2): 00-00.
• Wesołowski M., 1979. Skład gatunkowy i liczba nasion chwastów w glebach południowo-wschodniej Polski. Cz. II. Gleby terenów górskich. Annales Univ. Mariae Curie - Skłodowska, Sectio E, 34 (4): 37-47.
• Wójcik Z., 1973. Plant communities of root-crop fileds in lowlands and highlands of Poland: floristic, ecologic and regional differentation. Fedd. Repert 84: 573-588.
• Wójcik Z., 1977. Charakterystyka siedlisk polnych na Pogórzu Beskidu Niskiego metodami biologicznymi. Prace geograf. PAN, 121:7-11.
• Wójcik Z., 1980. Plant communities of Mazovian cultivated fields. Part III. Root-crop communities. Pol. Ecol. Stud. 6(3): 545-569.
• Wójcik Z., 1980. Zbiorowiska roślinne pól zbożowych Polski i ich zróżnicowanie regionalne. Sprawozdanie roczne Instytutu Geografii PAN (Msc).
• Zalecenia Nawozowe, 1985. Liczby graniczne do wyceny zawartości w glebach makro i mikroelementów. IUNG. Seria P (29): 1-34.