Klimatyczne uwarunkowania produkcji biomasy ziemniaka w Polsce Centralnej

• Autorzy: Mazurczyk W. , Wierzbicka A. , Lutomirska B.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Plon produkowany podczas optymalnych warunków wegetacji, tzn. bez chorób i szkodników oraz przy optymalnym odżywieniu i zaopatrzeniu roślin w wodę, nazywa się plonem potencjalnym. Plon potencjalny (Yp) został obliczony dla wielu odmian ziemniaka uprawianych w doświadczeniach polowych w Jadwisinie w latach 1974-2002 według metody Van der Zaaga. Oszacowano również straty suchej masy bulw spowodowane niedoborem i nadmiarem wody w okresie wegetacji. W obliczeniach tych przyjęto założenie, iż potencjalny przyrost plonu w danym dniu wegetacji tracony jest z powodu: 1. niedoboru wody (d), jeśli w glebie brak jest wody dla pokrycia bieżących potrzeb ewapotranspiracji; 2. nadmiaru wody (r) jeśli kilmat uzany został za bardzo mokry, chrakteryzujący się wartościami współczynnika Chomicza powyżej 5. Wartości Yp zostały porównane z plonami rzeczywistymi otrzymanymi w doświadczeniach polowych w Jadwisinie (Ya) oraz plonami statystycznymi dla Polski Centralnej (Yas). Średnia ważona wartość Yp dla Polski Centralnej została oszacowana jako 14,9 t·ha⁻¹ suchej masy bulw z zakresem między 9,7 a 19,7 oraz współczynnikiem zmienności 11%. Przeciętna wartość ułamka Ya/Yp wynosiła 0,49, przyjmując wartości w poszczególnych latach między 0,16 a 0,92. Średnia wartość ułamka Yas/Yp określającego wykorzystanie potencjału plonowania w praktyce rolniczej była o około połowę mniejsza w tym samym okresie badań. Przeciętne straty suchej masy bulw, spowodowane niedoborem i nadmiarem wody, zostały oszacowane jako 3,7 t·ha⁻¹ dla odmian bardzo wczesnych i wczesnych oraz około 5,5 t·ha⁻¹ dla pozostałych odmian.

EN

The yield produced under the optimal growing conditions of vegetation i.e. the absence of factors diminishing the biomass production are called potential yield (Yp). The values of potential yields were calculated according to Van der Zaag method modified by Mazurczyk for many potato cultivars grown each year (1974-2003) at the Experimental Station in Jadwisin near Warsaw (52°29’N; 23°3’E). Water-limited yields (Ywl) were assessed according to Mazurczyk method for all the above mentioned years as well. They were calculated with the assumption that the potential yield of a given day of vegetation is lost because of: 1. water shortage (d), when there was no soil water for covering the evapotranspiration demands; 2. excess of water (r), when climate was very wet according to agrometeorological Chomicz coefficient. Yp values were compared to actual yields obtained in the field experiments (Ya) and to statistical yields for Central Poland (Yas). The results demonstrated that the weighted mean value of Yp for Central Poland was evaluated as 14.9 t·ha⁻¹ tuber dry matter (DM) ranging from 9.7 to 19.7; and variation coefficient amounting to 11%. The average perennial ratio of Ya/Yp (field experiments) was 0.49 varying from 0.16 to 0.92. The mean value of Yas/Yp in commercial production (Central Poland) was smaller by about 50% during the same period. The losses of tuber biomass caused by water shortage and excess were assessed as about 3.7 t·ha⁻¹ DM for very early and early cultivars and about 5.5 t·ha⁻¹ DM for the others.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
• Rocznik: 2004
• Tom: 500
• Opis fizyczny: s.219-224,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Mazurczyk W.

• Zakład Agronomii Ziemniaka, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Oddział w Jadwisinie

autor

Wierzbicka A.

• Zakład Agronomii Ziemniaka, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Oddział w Jadwisinie

autor

Lutomirska B.

• Zakład Agronomii Ziemniaka, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, Oddział w Jadwisinie

Bibliografia

• Faber A. 2002. Środowiskowe uwarunkowania produkcji roślinnej w Polsce i Europie według symulacji. Pam. Puł. 130: 137-151.
• MacKerron D.K.L. 1985. A simple model of potato growth and yield. Part II. Validation and external sensitivity. Agric. For. Meteorol. 34: 285-300.
• Mazurczyk W. 1996. Wyznaczanie potencjału produkcji biomasy oraz kwantyfikacja wybranych czynników kształtujących plon ziemniaka. Fragm. Agron. 13: 5-39.
• Mazurczyk W. 1991. Osiągalne i rzeczywiste plony ziemniaka. III. Fragm. Agron. 8: 31-38.
• Mazurczyk W. 1990. Potencjalne i rzeczywiste plony ziemniaka. II. Porównanie potencjalnych i rzeczywistych plonów polskich odmian ziemniaka. Fragm. Agron. 7: 18-28.
• Słomka J. 1989. Photosynthetically active insolation in vegetation periods in Poland. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 369: 251-253.
• Zaag Van Der D.E. 1984. Reliability and significance of a simple method of estimating the potential yield of potato crop. Potato Res. 27: 51-73.