Rozmieszczenie ryjówkowatych Soricidae w polskich Tatrach

• Autorzy: Wazna A. , Cichocki J. , Mierczak Z. , Piksa K. , Zwijacz-Kozica T.

Warianty tytułu

EN

Distribution of the Soricidae in the Polish Tatra Mts

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono aktualne dane dotyczące występowania ryjówkowatych w Tatrach polskich i u ich podnóży. W latach 1993–2012 odnotowano na 124 stanowiskach 301 osobników należących do pięciu gatunków ryjówkowatych: ryjówki aksamitnej Sorex araneus, ryjówki malutkiej S. minutus, ryjówki alpejskiej S. alpinus, rzęsorka rzeczka Neomys fodiens i rzęsorka mniejszego N. anomalus. Najpospolitszym gatunkiem była ryjówka aksamitna, którą wykazano na 64 stanowiskach (208 osobników). Znacznie rzadziej stwierdzana była ryjówka malutka (34 stanowiska i 61 osobników) i ryjówka górska (19 osobników w 16 miejscach). Rzęsorek rzeczek (11 osobników) obserwowany był na ośmiu stanowiskach zlokalizowanych w sąsiedztwie górskich potoków. Tylko dwukrotnie u podnóża Tatr, przy wlocie Doliny Strążyskiej (885 m n.p.m.) i na Polanie Zazadniej (910 m) został stwierdzony rzęsorek mniejszy

EN

During a study conducted in 2004–2012 in the Polish Tatra Mts. and adjacent regions, the following five species of shrews were recorded: Sorex araneus, S. minutus, S. alpinus, Neomys fodiens, and N. anomalus. The information gathered concerned 301 shrews at 124 sites. The most abundant was S. araneus (69% of all recorded shrews), followed by S. minutus (20%), S. alpinus (6%), N. fodiens (4%) and N. anomalus (1%). S. araneus represented 70% of all small mammals caught in live traps, S. minutus − 24%, S. alpinus − 4%, and N. fodiens − 2%. Gathering dead individuals found on tracks and paths as well as bone remnants in the caves turned out to be an effcient method that complemented the faunistic data. Thusly collected information constitutes almost half of all the site related data. S. araneus represented 70% of dead shrews, S. minutus − 4%, S. alpinus − 16%, N. anomalus − 7% and N. fodiens − 4%. Among the dead animals 16% constitute individuals that were found in the bottles and canes which precluded them from getting out of the containers thrown away by people. Remains of S. araneus (8 individuals), S. minutus (5 individuals), S. alpinus (2 individuals) were collected from the cave sediments. All of the species were found in the area of lower and upper wooded hills. Common shrew and pygmy shrew were more prevalent in the dwarf mountain pine floor. These were the only two species recorded in the alpine zone. Common shrew was found starting from the foot of the Tatra mountains to the dome of the Kasprowy Wierch and Beskid. The highest sites found were recorded at the Kopa Kondracka (1950 m a.s.l.) and in the Wielka Litworowa Cave (1906 m a.s.l.). Vertical span range of the pygmy shrew was slightly smaller. The highest located sites were recorded in the Małołącka Cave (1873 m a.s.l.) and Lejbusiowa Cave (1813 m a.s.l.). The highest site of the alpine shrew was located at the Green Pond (1680 m a.s.l.). The highest site of the Eurasian water shrew was recorded in the stream below the Green Pond (1660 m a.s.l.). Mediterranean water shrew was recorded only at the Polana Zazadnia (910 m a.s.l.) and outside the Tatra National Park at the inlet of the Strążyska Valley

Słowa kluczowe

PL

ryjowkowate; Soricidae; ryjowka aksamitna; Sorex araneus; ryjowka malutka; Sorex minutus; ryjowka gorska; Sorex alpinus; rzesorek rzeczek; Neomys fodiens; rzesorek mniejszy; Neomys anomalus; rozmieszczenie gatunkow; Tatry Polskie

• Wydawca: -
• Czasopismo: Chrońmy Przyrodę Ojczystą
• Rocznik: 2014
• Tom: 70
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.107-116,rys.,wykr.,fot.,bibliogr.

Twórcy

autor

Wazna A.

• Katedra Zoologii, Uniwersytet Zielonogórski, ul.Prof.Z.Szafrana 1, 65-516 Zielona Góra

autor

Cichocki J.

• Katedra Zoologii, Uniwersytet Zielonogórski, ul.Prof.Z.Szafrana 1, 65-516 Zielona Góra

autor

Mierczak Z.

• Tatrzański Park Narodowy, ul.Kuźnice 1, 34-500 Zakopane

autor

Piksa K.

• Instytut Biologii, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, ul.Podbrzezie 3, 31-054 Kraków

autor

Zwijacz-Kozica T.

• Tatrzański Park Narodowy, ul.Kuźnice 1, 34-500 Zakopane

Bibliografia

• Baláž I., Ambros, M. 2007. Distribution, habitus and reproduction of populations of species Crocidura Herm. a Neomys Kaup (Mammalia: Eulipotyphla) in Slovakia. FPV UKF, Nitra.
• Ciechanowski M., Cichocki J., Ważna A., Piłacińska B. 2012. Small mammal assemblages inhabiting Sphagnum peat bogs in Poland. Biological Lett. 49 (1): 91-111.
• Dudich A, Štollmann A. 1983. Rozśirenie piskora vrchovskeho (Sorex alpinus Schinz 1837, Soricidae, Insectívora) na Slovensku. Biologia 38:181-190.
• Janiga M.,Chovancová B. 1994. Stavovce. W: Voloscuk I. (red.). Tatransky Národny Park. Gradus.
• Kamiński K. 1970. Crocidura leucodon Herman na stoku Giewontu, na wysokości około 1850 m n.p.m. Przegl. Zool. 14 (3): 323-324.
• Karaska D., Kocian A. 1993. Prisperok k poznaniu drobnych zemnych cicavcov slovenskej ćasti Babej hory. Ochrana prirody 13: 365-374.
• Kocyan A. 1862. Zapiski o ssakach tatrzańskich. Spraw. Kom. Fizjograf. 1: 126-129.
• Mirek Z. 1996. Tatry i Tatrzański Park Narodowy - wiadomości ogólne. W: Mirek Z., Głowaciński Z., Klimek K., Piękoś-Mirkowa H. (red.). Przyroda Tatrzańskiego Parku Narodowego. Tatry i Podtatrze. Tom 3. TPN, Kraków-Zakopane: 17-26.
• Mośanský A. 1980. Teriofauna vychodneho Sloveska a katalog mammaliologickych zbierok Vychodoslovenskeho Muzea v Kośiciach, I ćast (Insectovora, Chiroptera). Zbór. Vychodoslov. Müz. v Kośiciach. Prir. Vedy 21: 29-87.
• Okarma H., Bogdanowicz W., Rychlik L., Szurną E. 2011. Atlas ssaków Polski. Chrońmy Przyr. Ojcz. 67(1): 21-26.
• Piękoś-Mirkowa H., Mirek Z. 1996. Zbiorowiska roślinne. W: Mirek Z., Glowaciński Z., Klimek K., Piękoś-Mirkowa H. (red.). Przyroda Tatrzańskiego Parku Narodowego. Tatry i Podtatrze. Tom 3. TPN, Kraków-Zakopane: 237-274.
• Profus P. 1996. Ssaki. W: Mirek Z., Glowaciński Z., Klimek K„ Piękoś-Mirkowa H. (red.). Przyroda Tatrzańskiego Parku Narodowego. Tatry i Podtatrze. Tom 3. TPN, Kraków-Zakopane: 435-454.
• Pucek Z. 1983a. Sorex araneus Linnaeus, 1758. W: Pucek Z., Raczyński J. (red.). Atlas rozmieszczenia ssaków w Polsce. PWN, Warszawa: 51-53.
• Pucek Z. 1983b. Sorex minutus Linnaeus, 1758. W: Pucek Z., Raczyński J. (red.). Atlas rozmieszczenia ssaków w Polsce. PWN, Warszawa: 54-56.
• Pucek Z. 1983c. Sorex alpinus Linnaeus, 1758. W: Pucek Z., Raczyński J. (red.). Atlas rozmieszczenia ssaków w Polsce. PWN, Warszawa: 56-57.
• Pucek Z. 1984. Rząd: Owadożerne - Insectívora. W: Pucek Z. (red.). Klucz do oznaczania ssaków Polski. PWN, Warszawa: 46-85.
• Pucek Z., Pucek M. 1983. Neomys anomalus Cabrera, 1907. W: Pucek Z., Raczyński J. (red.). Atlas rozmieszczenia ssaków w Polsce. PWN, Warszawa: 59-60.
• Rosický B., Kratochvíl J. 1955: Drobni ssavci Tatranského Národniho Parku. Ochr. Prir. 10: 34-47.
• Stanko M., Mošanský L„ Fričová J., 2004. Vyskum fauny drobnych cicavcov (Insectívora, Rodentia) Pienin a Spišskej Magury v rokoch 1999-2003. W: Adamec M., Urban P. (red.). Vyskum a ochrana cicavcov na Slovensku. Bańska Bystrica: 81-92.
• Ważna A., Cichocki J., Cichocki W., Chętnicki W. 2008. Teriofauna Zakopanego - stan poznania i zagrożenia. W: Indykiewicz P., Jerzak L„ Barczak T. (red.). Fauna miast. Ochronić różnorodność biotyczną w miastach. SAR „Pomorze”, Bydgoszcz: 178-185.
• Wołoszyn B. W. 1970. Holoceńska fauna nietoperzy (Chiroptera) z jaskiń tatrzańskich. Folia Quatern. 35: 1-52.
• Woźnica S.A. 1988. Wstępne wyniki badań szczątków kostnych ssaków systemu jaskiniowego Wysoka-Za Siedmioma Progami w Tatrach. Gacek 22 (43): 86-88.
• Zima J., Hrabé V., Štérba O., Schlamp M. 1984. Drobni savci Kotliny Siedmych Prameńov v Belianskych Tatrach. Zbornik prac o TANAP-e 25: 29-46.
• Zwijacz-Kozica T., Zięba F. 2009. Jak nie psy to Yeti. Tatry 4 (30): 40-45.