Ocena wartości energetycznej i odżywczej posiłków w wybranym przedszkolu we Wrocławiu

• Autorzy: Orkusz A. , Hapanowicz K.

Warianty tytułu

EN

Assessment of the energy and nutritional values of meals in selected kindergarten in Wroclaw

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Odpowiednio zbilansowana całodzienna racja pokarmowa, zapewniająca organizmowi odpowiednią ilość energii i składników odżywczych, jest niezwykle ważna w okresie wczesnodziecięcym ze względu na intensywny rozwój fizyczny i umysłowy dziecka. Żywienie przedszkolne powinno realizować 75% całodziennej racji pokarmowej. Celem pracy była ocena wartości energetycznej i odżywczej posiłków przygotowywanych w wybranym przedszkolu we Wrocławiu na podstawie teoretycznej analizy jadłospisów z zastosowaniem programu komputerowego Dietetyk 2. Wyznaczono wartość energetyczną oraz zawartość podstawowych składników odżywczych (białka, tłuszczów i węglowodanów), witamin antyoksydacyjnych (A i C) oraz wybranych składników mineralnych (Ca i Fe) dla 40 całodziennych jadłospisów przedszkolnych z czterech pór roku: wiosny, lata, jesieni i zimy. Średnia wartość energetyczna racji była prawidłowa wiosną, latem i zimą. Jesienią przekraczała normy. Wykazano, że dieta dzieci charakteryzowała się małą podażą wapnia wiosną i latem. Nadmiary spożycia stwierdzono w przypadku witamin A, C oraz żelaza.

EN

An adequately balanced daily food rations providing the organism with a sufficient amount of energy and nutrients, is particularly important in early childhood due to the child’s intensive physical and intellectual development. Kindergarten`s meals should realise 75% of recommended daily allowances. The aim of this study was the energetic and nutritional evaluation of meals served in the chosen kindergarten in Wrocław based on theoretical analysis of the menus using the Dietician 2 computer program. Energetic value, content of basic nutrients (protein, fats and carbohydrates), anti-oxidative vitamins (A and C) and selected mineral ingredients (Ca and Fe) was calculated for forty kindergarten menus of four seasons: spring, summer, autumn and winter. The average caloric value of a food rations was at a correct level in spring, summer, autumn and winter. Exceeds standards in autumn. It has been shown that children diet is marked by a low content of calcium in spring and summer. Excessice consumption was found for vitamins A and C and iron.

Słowa kluczowe

PL

zywienie czlowieka; dzieci przedszkolne; przedszkola; Wroclaw; posilki; wartosc odzywcza; jadlospisy

• Wydawca: -
• Czasopismo: Nauki Inżynierskie i Technologie
• Rocznik: 2016
• Numer: 4(23)
• Opis fizyczny: s.85-94,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Orkusz A.

• Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, Wrocław

autor

Hapanowicz K.

• Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, Wrocław

Bibliografia

• Charkiewicz A., Poniatowski B., Karpińska M., Korecki J., Jamiołowski J., Szpak A., 2011, Zawartość wapnia i żelaza w oraz ich główne źródła w diecie mężczyzn w okresie 21-letniej obserwacji, Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, 3, s. 420-427.
• Charzewska J., Weker H., 2006, Ogólnopolskie badanie nad zawartością wapnia i witaminy D w dietach dzieci w wieku 4 lat, Pediatr. Współcz. Gastroenterologia. Hepatologia i Żywienie Dziecka, 8(2), s. 107-109.
• Cichocka A., 2011, Przykładowe jadłospisy na 10 dni dla dzieci w wieku 4-6 lat; śniadanie – obiad – podwieczorek (~ 1050 kcal, 75% dziennego zapotrzebowania), [w:] Jadłospisy dla dzieci w wieku przedszkolnym (śniadania, obiady, podwieczorki) opracowane zgodnie z zasadami prawidłowego żywienia, red. J. Charzewska, Wyd. IŻŻ, Warszawa, s. 131-157.
• Czech A., Kęska A., 2007, Zawartość składników pokarmowych w racjach przedszkolnych w okresie wiosennym i jesiennym, Żywienie Człowieka i Metabolizm, XXXIV, s. 561-571.
• Delimaris J., 2013, Adverse effects associated with protein intake above the recommended dietary allowance for adults, International Scholarly Research Notices Nutrition, vol. 2013, ID 126929, s. 1-6.
• Dymkowska-Malesa M., Skibniewska K.A., 2011, Udział posiłków przedszkolnych w pokryciu zapotrzebowania na podstawowe składniki odżywcze i energię, Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, 44, 3, s. 374-379.
• Dymkowska-Malesa M., Szparaga A., 2013, Ocena spożycia wybranych witamin i składników mineralnych w przedszkolnych racjach pokarmowych dzieci z terenu Koszalina, Nowa Pediatria, 3, s. 106-110.
• Frąckiewicz J., Ring-Andrzejczuk K., Gronowska-Senger A., 2011, Zawartość energii i wybranych składników w racjach pokarmowych przedszkoli z rejonu warszawskiego, Roczniki Państwowego Zakładu Higieny, 62, 2, s. 181-185.
• Gawęcki J., Galiński G., Konieczka M., Kufel M., 2005, Ilościowa i jakościowa ocena spożycia tłuszczów i węglowodanów przez dzieci przedszkolne z różnych środowisk i regionów, Nowiny Lekarskie, 74, 4, s. 393-395.
• Grajeta H., Ilow R., Prescha A., Regulska-Ilow B., Biernat J., 2003, Ocena wartości energetycznej i odżywczej posiłków przedszkolnych, Roczniki Państwowego Zakładu Higieny, 54, 4, s. 417-425.
• Jarosz M., 2012, Normy żywienia dla populacji polskiej – nowelizacja, Wyd. Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa.
• Jędrzejczak R., 2004, Żelazo i mangan w żywności, Roczniki Państwowego Zakładu Higieny, 55, suplement, s. 13-20.
• Klemarczyk W., Strucińska M., Weker H., Więch M., 2005, Ocena sposobu żywienia dzieci w przedszkolu wegetariańskim, Pediatria Współczesna. Gastroenterologia. Hepatologia i Żywienie Dziecka, 7, 3, s. 243-246.
• Kłos A., Bertrand J., 1999, Żywienie dzieci w wybranych przedszkolach wojskowych na terenie Warszawy, Lekarz Wojskowy, 5, 6, s. 275-279.
• Kowieska A., Biel W., Chalaba A., 2009, Charakterystyka żywienia dzieci w wieku przedszkolnym, Żywienie Człowieka i Metabolizm, 36, 1, s. 179-184.
• Kozioł-Kozakowska A., Schlegel-Zawadzka M., 2007, Jakościowa ocena jadłospisów przedszkolnych w regionie Krakowa, Żywienie Człowieka i Metabolizm, XXXIV, 1-2, s. 133-138.
• Kozłowska-Wojciechowska M., Makarewicz-Wujec M., 2005, Badanie preferencji żywieniowych dzieci w wieku przedszkolnym, Roczniki Państwowego Zakładu Higieny, 2 (56), s. 165-169.
• Kunachowicz H., Nadolna I., Przygoda B., Iwanow K., 2005, Tabele składu i wartości odżywczej żywności, Wyd. PZWL, Warszawa.
• Kwiecień M., Winiarska-Mieczan A., Danek-Majewska A., Kiczorowska B., Olcha M., 2015, Ocena wartości odżywczej przedszkolnych racji pokarmowych ze szczególnym uwzględnieniem składników mineralnych, Problemy Higieny i Epidemiologii, 96, 4, s. 742-745.
• Leszczyńska T., Sikora E., Kręcina K., Pysz K., 2007, Udział posiłków przedszkolnych w całkowitym pokryciu zapotrzebowania na energię i składniki odżywcze na przykładzie wybranej stołówki, Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 6(55), s. 327-334.
• Magnussen C.G., Niinikoski H., Juonala M., Kivimäki M., Rönnemaa T., Viikari J.S.A., Simell O., Raitakari O.T., 2012, When and how to start prevention of atherosclerosis? Lessons from the cardiovascular risk in the young finns study and the special turku coronary risk factor intervention project, Pediatric Nephrology, 27, 9, s. 1441-1452.
• Merkiel S., Chalcarz W., 2016, Preschool diets in children from Piła, Poland, require urgent intervention as implied by high risk of nutrient inadequacies, Journal of Health, Population and Nutrition, 35, 11, s. 1-13.
• Orkusz A., Włodarczyk A., 2014, Ocena żywienia dzieci w wieku przedszkolnym na podstawie jadłospisów, Nauki Inżynierskie i Technologie, 1 (12), s. 72-81.
• Orkusz A., Olech A., 2014, Ocena wartości odżywczej posiłków przedszkolnych, Nauki Inżynierskie i Technologie, 2(13), s. 77-87.
• Peckenpaugh N.J., 2011, Podstawy żywienia i dietoterapia, red. wyd. polskiego, D. Gajewska. Wyd. Elsevier Urban & Partner, Wrocław, s. 88-93.
• Penniston K.L., Tanumihardjo S.A., 2006, The acute and chronic toxic effects of vitamin A., The American Journal of Clinical Nutrition, vol. 83, 2, s. 191-201.
• Rogalska-Niedźwiedź M., Charzewska J., Chabros E., Chwojnowska Z., Wajszczyk Z., Zachrewicz E., 2008, Sposób żywienia dzieci czteroletnich ze wsi na tle dzieci z miast, Problemy Higieny i Epidemiologii, 89, 1, s. 80-84.
• Routtinen S., Karjalainen S., Pienihäkkinen K., Lagström H., Niinikoski H., Salminen M., 2004, Sucrose intake since infancy and dental health in 10-year-old children, Caries Research, 38, s. 142-148.
• Sawicki A., Dębiński A., Nowicka G., 2008, Gęstość mineralna kręgosłupa lędźwiowego a aktualne spożycie wapnia u kobiet po menopauzie, Żywienie Człowieka i Metabolizm, XXXV, 2, s. 129-138.
• Sochacka-Tatara E., Jacek R., Sowa A., Musiał A., 2008, Ocena sposobu żywienia dzieci w wieku przedszkolnym, Problemy Higieny i Epidemiologii, 89, 3, s. 389-394.
• Starbała B., Bawa S., Wojciechowska M., Weker H., 2009, Wartość energetyczna diety oraz spożycie makroskładników pokarmowych przez otyłe i normosteniczne dzieci uczęszczające do przedszkola, Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, 42, 3, s. 747-753.
• Tsai C.J., Leitzmann M.F., Willett W.C., Giovannucci E.L., 2007, Heme and non-heme iron consumption and risk of gallstone disease in men, The American Journal of Clinical Nutrition, vol. 85, 2, s. 518-522.
• Turlejska H., Pelzner U., Szponar L., Konecka-Matyjek E., 2006, Zasady racjonalnego żywienia – zalecane racje pokarmowe dla wybranych grup ludności w zakładach żywienia zbiorowego, Wyd. Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr Sp. zo.o., Gdańsk.

Identyfikatory

DOI

10.15611/nit.2016.4.06