Mokradła torfowiskowe i ich ochrona

• Autorzy: Kiryluk A.

Warianty tytułu

EN

Peat swamps and their protection

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono pojęcie i klasyfikację mokradeł. Opisano mokradła torfowiskowe, podano ich powierzchnie w Polsce oraz scharakteryzowano ich użytkowanie. Przedstawiono przyrodnicza, rolę mokradeł torfowiskowych oraz opisano zagrożenia i ich ochronę. Stwierdzono, że postępująca degradacja mokradeł torfowiskowych jest skutkiem zaniechania użytkowania lub niewłaściwego użytkowania łąk pobagiennych, eutrofizacji i braku sprawnych systemów gospodarowania wodami w zlewniach i na chronionych obszarach. Stwierdzono, że renaturyzacje tych ekosystemów polegają głównie na zwiększeniu uwodnienia, poprzez spowolnienie lub zatrzymanie odpływu wody.

EN

Concept and classification of wetlands were presented in the paper. Peat swamps were described, their area in Poland was given and utilisation was characterised. Natural role of peat swamps was presented; threats and protection of peat swamps were described. It was stated that progressing degradation of peat swamps is a result of utilisation abondanment or not proper use of peat meadow, nutrient-enrichment and lack of effective system of water management in basins and protection areas. It was proved that re-naturalisation works of those ecosystems lies in moisture increase through water outflow slowing or stopping.

• Wydawca: -
• Czasopismo: Wiadomości Melioracyjne i Łąkarskie
• Rocznik: 2010
• Tom: 53
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.1,15-20,rys.,tab.,fot.,bibliogr.

Twórcy

autor

Kiryluk A.

• Katedra Technologii w Inżynierii i Ochronie Środowiska, Politechnika Białostocka, Białystok

Bibliografia

• BAMBALOV N.: 2000 a. Regularities of peat soils anthropic evolutíon. Acta Agrophysica.Vo1. 26, s. 179-203.
• BRAGG O., LINDSAY R.: 2003. Strategy and Action Plan for Mire and Peatland Conservation in Central Europe. Wetlands International, Wageningen,The Netherlands, ss. 94.
• BANASZUK H.: 2004. Kotlina Biebrzańska i Biebrzański Park Narodowy. Aktualny stan, walory, zagrożenia i potrzeby czynnej ochrony środowiska. Wyd. Ekonomia i Środowisko, ss. 527.
• BANASZUK H., BANASZUK P., BARTOSZUK H., KONDRATIUK P., STEPANIUK M.: 1994. Przyrodnicze skutki zaburzenia stosunków wodnych w rezerwatach torfowiskowych na przykładzie rezerwatu ,, Gorbacz”, Ekonomia i Środowisko, Białystok, 1, s. 115-134.
• BRANDYK T., SZUNIEWICZ J., SZATYŁOWICZ J., CHRZANOWSKI S.: 1996. Gospodarowanie wodą w profilach gleb torfowo-murszowych na tle ich właściwości. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. Z. 432, s..71-90.
• BRANDYK TÍ, SZATYŁOWICZ J., WANIEK E.: 2003. Informacja o międzynarodowym projekcie badawczym EUROPEAT. Wiad. Mel. i Łąk. Nr 4, s. 218-219.
• CHURSK1 Z.: 1993. Rozmieszczenie jezior i obszarów podmokłych. W: Przemiany stosunków wodnych w wyniku procesów naturalnych i antropogenicznych. red. Dynowska, s. 70-77.
• DESROCHERS A., LAVOIE C., S. PELLERIN & M. POULIN.: 2000. Bog conservation: a Canadian perspective. In: Sustaining our peatlands: Proceedings of the 11th International Peat Congress. Québec City, Canada (6-12 August 2000). Volume II. Rochefort, L.& J.-Y. Daigle (eds.). Edmonton (Ab.): Canadian Society of Peat and Peatlands & International Peat Society. pp. 1027-1033.
• DEMBEK W.: 2000. Wybrane aspekty zróżnicowania torfowisk w młodo- i staroglacjalnych krajobrazach Polski wschodniej. IMUZ Falenty, ss. 175.
• DEMBEK W, PIÓRKOWSKI H., RYCHARSKI M.: 2000. Mokradła na tle regionalizacji fizycznogeograficznej Polski. Bibl. Wiad. IMUZ nr 97.
• DEMBEK W., OŚWIT J.: 1992. Rozpoznawanie warunków hydrologicznego zasilania siedlisk mokradłowych. Bibl. Wiad. IMUZ nr 79,s. 15-38.
• EGGELSMANN R.: 1988. Rewetting for protection and renaturatíon/regeneration of peatland fter or without peat winning. Proc. 8. Int. Peat Congr. vol. 3, s. 251-260.
• FERLAND, C.& L. ROCHEFORT.: 1997. Restoration techniques for ombrotrophic peatlands. Canadian journal of Botany, 75: 1110-1118.
• GAWLIK J.: 1994. Wpływ głębokiego i długotrwałego odwodnienia gleb hydrogenicznych na ich fizyczno-wodne właściwości. Wiad. IMUZ, t. 17,z. 2, s. 9-28.
• GOTKIEWICZ J.: 1983. Zróżnicowanie intensywności mineralizacji azotu w glebach organicznych związane z odrębnością warunków siedliskowych. Falenty: IMUZ. Rozpr. Habilit. ss.111.
• HERBICHOWA M.: 1999. Plany ochrony torfowisk wysokich właściwych (typu bałtyckiego) w świetle wiedzy o ich rozwoju i współczesnej szacie roślinnej. Przegl. Przyrod. 10, 1/2, s. 41-48.
• ILNICKI P.: 2002. Torfowisko i torf Wyd. AR Poznań, ss. 606.
• JASNOWSKJ M.: 1978. Znaczenie torfowisk w Polsce i ich ochrona. W: Ochrona i kształtowanie środowiska przyrodniczego. PWN Warszawa, s. 279-315.
• KIRYLUK A.: 2007. Zmiany siedlisk pobagiennych i fitocenoz w dolinie Supraśli. Woda-Środow. Obsz. Wiejs. Rozpr. nauk. i monogr. Nr 20. Wyd. IMUZ Falenty, ss.146. Kanwencja o obszarach wodno-błotnych mających znaczenie międzynarodowe, zwłaszcza jako środowisko życiowe ptactwa wodnego sporządzona w Ramsarze dnia 2 lutego 1971. Dz. U. 1978, nr 7, poz. 24 i 25.
• LAROSE S., PRICE J. & ROCHEFORT L.: 1997. Rewetting of a cutover peatland: hydrological assessment. Wetlands, 17: 416-423.
• MAKSIMOW A.: 1965. Torf i jego użytkowanie w rolnictwie. PWRiL. ss. 396.
• MIODUSZEWSKI W: 2006. Woda w krajobrazie rolniczym. Woda -Środow. Obsz. Wiejs. Rozpr. nauk. i monogr., nr 8. Wyd. IMUZ Falenty, ss. 221.
• MITSCH W, GOSSELNIK J.: 2000. Wetlands. Wyd. 3. New York; Viley & Sons Inc.
• OKRUSZKO H.: 1969. Kierunki i zasady gospodarki na torfowiskach. PWRiL, ss. 167.
• OKRUSZKO H.: 1987. Synteza wyników 25-letniego doświadczenia nad porównaniem sposobów użytkowania gleby torfowej w Zakładzie Doświadczalnym Biebrza. W: Wyniki 25-letniego stałego doświadczenia nad porównaniem wpływu sposobu użytkowania i nawożenia na glebę torfową w zakładzie Doświadczalnym Biebrza. Bibl. Wiad. IMUZ nr 68, s. 225-241.
• OSTROWSKI, ŁABĘDZKI L., KOWALIK W., KANECKA-GESZKE E., KASPERSKA-WOŁOWICZ W, SMARZYŃSKA K., TUSIŃSKI E.: Atlas niedoborów wodnych roślin uprawnych i użytków zielonych w Polsce. Wyd. IMUZ Falenty, ss. 19 + mapy.
• POULIN M., ROCHBFORT L. & DESROCHERS A.: 1999. Conservation of bog plant speries assemblages: assessing the role of natural remnants in mined sites. Applied Vegetation Science, 2: 169-180.
• PAWLACZYK P., HERBICHOWA M., STAŃKO R.: 2005. Ochrona torfowisk bałtyckich. Wydaw. Klub Przyrod. Świebodzin, ss. 190.
• TOBOLSKI K.: 2000. Przewodnik do oznaczania torfów i osadów jeziornych. PWN Warszawa, ss. 508.
• WOŁEJKO L., STAŃKO R., PAWLACZYK P., JERMACZEK A.: 2004. Poradnik ochrony mokradeł w krajobrazie rolniczym. Wydaw. Klubu Przyr.Świebodzin, ss. 141. www.gis-mokradla.
• ŻUREK S.: 2006. Katalog rezerwatów przyrody na torfowiskach Polski. Wyd. Akad. Ŝwiętokrz. Kielce, ss. 288.
• ŻUREK S., TOMASZEWICZ H.: 1996. Badanie bagien. [w:] Gutry-Korycka M. (red.), Werner-Więckowska H. (red.). Przewodnik do hydrograficznych badań terenowych. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa, s. 190-210.

Uwagi

PL

Rekord w opracowaniu