Czas trwania snu a nadwaga i otyłość

• Autorzy: Jarosz M. , Sajor I.

Warianty tytułu

EN

Relationship between duration of sleep and the prevalence of overweight and obesity

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wstęp. W świetle narastającej epidemii otyłości i jej powikłań, kluczowego znaczenia profilaktycznego i terapeutycznego nabiera identyfikacja czynników wpływających na masę ciała. Kilka opublikowanych w ostatnim czasie prac wskazuje na związek pomiędzy masą ciała a czasem trwania snu. Nie wyjaśniono mechanizmu, poprzez który zbyt mała ilość snu lub jego nadmiar mogą zwiększać ryzyko nadwagi i otyłości. Cel pracy. Ustalenie, czy istnieje zależność pomiędzy występowaniem nadmiernej masy ciała i otyłości brzusznej a czasem trwania snu. Materiał i metody. Do badania zakwalifikowano 378 osób (217 kobiet i 161 mężczyzn), u których wykonano pomiary antropometryczne (masa ciała, wzrost, obwód talii) i zebrano wywiad chorobowy oraz dane dotyczące zwyczajowego czasu trwania snu w czasie doby. U 257 osób wykonano dodatkowo badanie składu ciała, oceniające poziom podstawowej przemiany materii (PPM) i zawartość tłuszczu w organizmie. Zgromadzone dane poddano analizie statystycznej przy pomocy programu Statistica 10, przyjmując poziom istotności p ≤ 0,05. Przyjęto następujące kryteria czasu trwania snu badanych: „śpiący krótko" tj. ≤ 6 godzin snu na dobę, „śpiący normalnie" tj. 7-8 godzin na dobę oraz „śpiący długo" tj. ≥ 9 godzin na dobę. Wyniki. Badanie wykazało, że zarówno u mężczyzn „śpiących krótko", jak i u „śpiących długo" średnie masy ciała, obwodu talii oraz zawartości tłuszczu w organizmie były znamiennie wyższe w porównaniu z mężczyznami „śpiącymi normalnie". Porównanie średnich wartości wskaźnika BMI w odniesieniu do czasu trwania snu w czasie doby nie wykazało istotnych statystycznie różnic, wskazuje jednak na istnienie trendu do wyższych wartości BMI zarówno u badanych z deficytem, jak i dużą ilością snu (p = 0,055). U mężczyzn, którzy zwyczajowo śpią ≥ 9 godzin na dobę zdecydowanie częściej występowała choroba niedokrwienna serca w porównaniu z osobami śpiącymi 7-8 godzin oraz ≤ 6 godzin (p = 0,016). W grupie kobiet nie stwierdzono istotnych statystycznie zależności pomiędzy czasem trwania snu a analizowanymi czynnikami. Wnioski. Nieprawidłowa ilość snu (zarówno niedobór, jak i nadmiar) może być związana z częstszym występowaniem nadwagi i otyłości brzusznej u mężczyzn. Ponadto zbyt długi sen może współistnieć z chorobą niedokrwienną serca u mężczyzn. Istnieje potrzeba kontynuacji badań w tym zakresie.

EN

Introduction. Identification of factors that modulate body mass becomes vital preventive and therapeutic objective in view of emerging epidemic of obesity and related complications. Several recently published studies revealed association between body mass and the duration of sleep. However, the mechanism by which shortage or excess of sleep might increase the risk of overweight and obesity still is not understood. Objective. To analyze potential relationship between the prevalence of overweight and abdominal obesity and sleep duration. Material and methods. The study included 378 individuals (217 women and 161 men). Anthropometric measurements (body mass, body height, and waist circumference) were determined in all participants; furthermore, their medical histories were analyzed along with the data on daily duration of sleep. Moreover, body composition was determined in 257 participants in order to assess basal metabolic rate and body fat mass. The results were subjected to statistical analysis carried out with Statistica 10 package (p ≤ 0.05). Depending on the duration of sleep, the participants were classified as "short sleepers" (≤ 6 hours of sleep per day), "normal sleepers" (7-8 hours), and "long sleepers" (≥ 9 hours). Results. Both short and long sleeping males were characterized by significantly higher average body mass, waist circumference and body fat mass as compared to "normal sleepers". Although there was no significant association between average BMI and the duration sleep, both shorter and longer sleeping individuals showed a tendency to higher BMI values (p = 0.055). The prevalence of ischemic heart disease in males who used to sleep ≥ 9 hours per day was significantly higher than in individuals sleeping 7-8 hours or ≤ 6 hours per day (p = 0.016). No similar association was documented in women.

Słowa kluczowe

PL

choroby czlowieka; nadwaga; otylosc; masa ciala; sen; czas trwania snu; otylosc brzuszna; mezczyzni; niedobor snu; nadmiar snu; choroby metaboliczne

• Wydawca: -
• Czasopismo: Żywienie Człowieka i Metabolizm
• Rocznik: 2011
• Tom: 38
• Numer: 5
• Opis fizyczny: s.313-325,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Jarosz M.

• Zakład Żywienia i Dietetyki z Kliniką Chorób Metabolicznych i Gastroenterologii, Instytut Żywności i Żywienia w Warszawie, Warszawa

autor

Sajor I.

Bibliografia

• 1. Jarosz M.: Epidemia otyłości — zagrożenie zdrowotne i cywilizacyjne dla świata, Nowa Klin., 2010, 15, 5, 5016-5020.
• 2. Word Heath Organization. Facts sheet, 311, 2011, http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs311/en/index.html data wejścia 31.10.2011.
• 3. Zdrojewski T., Babińska Z., Bandosz R, i wsp.: Związek nadwagi i otyłości z podwyższonymi wartościami ciśnienia tętniczego w badaniach reprezentatywnych grup dorosłych Polaków w 1997 i 2002 roku (NATPOL II, NATPOL III), Med. Metabol., 2002, 6, supl. 4, 32
• 4. Biela U., Pająk A., Kaczmarczyk-Chałas K. i wsp., Częstość występowania nadwagi i otyłości u kobiet i mężczyzn w wieku 20-74 lat. Wyniki programu WOBASZ. Kardiol. Pol., 2005, 63, Supl. IV, S632-S635.
• 5. Peeters A., Barendregt J.J., Willekens E, et al.: Obesity in adulthood and its consequences for life expectancy: a life-table analysis. Ann. Intern. Med., 2003, 138, 24-32
• 6. Van Cauter E., Knutson K.L.: Sleep and the epidemic of obesity in children and adults. Eur. J. Endocrinol., 2008, 159, 59-66
• 7. Hasler G., Buysse D., Klaghofer R., et al.: The association between short sleep duration and obesity in young adults: a 13-years prospective study, Sleep 2004, 27, 661-666
• 8. Gangwisch J.E., Malaspina D., Boden-Albala B., et al.: Inadequate sleep as a risk factor for obesity: analyses of the NHANES I. Sleep 2005, 28, 10, 1289-1296
• 9. Marshall N.S., Glozier N., Grunstein R.R.: Is sleep duration releted to obesity? A critical rewiev of the epidemiological evidence. Sleep Med. Rev., 2008, 12, 4, 289-98
• 10. Center of Diseases Control and Prevention http://www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/mm5708a8.htm data wejścia, 31.10.2011.
• 11. Benedict C., Hallschmid M., Lassen A., et all.: Acute sleep deprivation reduces energy expenditure in healthy men. Am. J. Clin. Nutr., 2011, 93, 6, 1229-1236.
• 12. Schmid S.M., Hallschmid M., Jauch-Chara K., et al.: A single night of sleep deprivation increases ghrelin levels and feelings of hunger in normal-weight healthy men. J. Sleep. Res., 2008, 17, 331-334
• 13. Patel S.R., Hu F.B., Short sleep duration and weight gain: a systematic review, Obesity (Silver Spring), 2008, 16(3), 643-653
• 14. Carter P.J., Taylor B.J., Williams S.M., et al.: Longitudinal analysis of sleep in relation to BMI and body fat in children: the FLAME study. Br. Med. J., 2011, 342, d2712
• 15. Chaput J.P., Despres J.P. Bouchard C., et al.: Short sleep duration is associated with reduced leptin levels and increased adiposity: result from the Quebec Family Study. Obesity 2007, 15, 1, 253-261
• 16. Alvarez G.G., Ayas N.T.: The impact of daily sleep duration on health: a review of the literature. Prog. Cardio- vasc. Nurs., 2004, 19, 2, 56-59.
• 17. Knutson K.L.: Sleep duration and cardiometa- bolic risk: a review of the epidemiologic evidence. Best Pract. Res. Clin. Endocrinol. Metab., 2010, 24, 5, 731-743.
• 18. Chaput J.P., Despres J.P., Bouchard C., et al.: Association of sleep duration with type 2 diabetes and impaired glucose tolerance. Diabetologia. 2007, 50, 2298-2304
• 19. Grandner M.A., Patel N.P.: From sleep duration to mortality: implications of meta-analysis and future directions. J. Sleep Res., 2009, 18, 2, 145-147.
• 20. Shankar A., Syamala S., Kalidindi S.: Insufficient rest or sleep and its relation to cardiovascular disease, diabetes and obesity in a national, multiethnic sample. PLoS One, 2010, 5, 11, el4189, 1-8
• 21. Sabanayagam C., ShankarA.: Sleep duration and cardiovascular disease: results from the National Health Interview Survey. Sleep. 2010, 33, 8, 1037-1042
• 22. Belgardt B.F., Briining J.C., CNS leptin and insulin action in the control of energy homeostasis. Ann. N.Y. Acad. Sci., 2010, 1212, 97-113
• 23. Morselli L., Leproult R., Balbo M., et al.: Role of sleep duration in the regulation of glucose metabolism and appetite, Best Pract. Res. Clin. Endocrinol. Metab., 2010, 24, 5, 687-702.
• 24. Meier U., Gressner A.M.: Endocrine regulation of energy metabolism: review of pathobio- chemical and clinical chemical aspects of leptin, ghrelin, adiponectin, and resistin. Clin. Chem., 2004, 50, 9, 1511-1525
• 25. Taheri S., Lin L., Austtin D., et al.: Short sleep duration is associated with reduced leptin, elevated ghrelin, and increased body mass index. PLoS Med., 2004, 1, 3, e62, 210-217.
• 26. Leproult R., Van Cauter E.: Role of sleep and sleep loss in hormonal release and metabolism. Endocr. Dev., 2010, 17, 11-21.
• 27. Gogga P., Karbowska J., Meissner W. i wsp.: Rola leptyny w regulacji metabolizmu lipidów i węglowodanów. Postę. Hig. Med. Dosw., (online), 2011, 65, 255-262
• 28. Cummings D.E.: Grelin and the short-time and long-term regulation of appetite and body weight. Physiol. Behav., 2006, 89, 71-84
• 29. Adams C.E., Greenway F.L., Brantley P.J.: Lifestyle factors and ghrelin: critical review and implications for weight loss maintenance. Obes. Rev., 2011, 12, 5, 211-218.
• 30. Hayes A.L., Xu F, Babineau D. et al.: Sleep duration and circulating adipokine levels. Sleep 2011, 34(2), 147-152.
• 31. Meerlo R, Sgoifo A., Suchecki D.: Restricted and disrupted sleep: effects on autonomic function, neuroendocrine stress systems and stress responsivity. Sleep Med. Rev., 2008, 12, 3, 197-210.