Wpływ kęp starodrzewu na temperaturę gleby i natężenie światła na zrębach

• Autorzy: Slawski M. , Kowalczyk K.

Warianty tytułu

EN

Influence of residual forest patches on the soil temperature and light intensity on cut areas

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy porównano wyniki pomiarów temperatury gleby i natężenia światła na powierzchni zrębowej, kępach starodrzewu o wielkości od 6 do 19 arów i dojrzałym drzewostanie sosnowym wykonane w okresie od listopada do maja. Wykazano, że pozostawiane na zrębach zupełnych fragmenty starego lasu wyraźnie modyfi kują warunki mikroklimatyczne zrębu. W listopadzie i grudniu gleba na kępach była istotnie cieplejsza niż na otwartej powierzchni zrębu. W marcu temperatury wyrównały się, natomiast w kwietniu i maju gleba kęp była wyraźnie chłodniejsza niż na powierzchni otwartej i była zbliżona do temperatury panującej w dojrzałym drzewostanie. Największe natężenie światła odnotowano na powierzchni otwartej a najniższe w dojrzałym drzewostanie. Wartość tego parametru w obrębie kęp przyjmowała wartości pośrednie. Wyraźnie silniejszy wpływ na warunki mikroklimatyczne miały kępy większe niż 12 arów.

EN

Infl uence of residual forest patches on the soil temperature and light intensity on cut areas. The study compared the results of measurements of soil temperature and light intensity on the retention forests ranging in size from 6 to 19 acres and mature pine stand, measurements were made during the period from November to May. It has been shown that patches of old forest left on cut areas modify microclimate conditions. In November and December, the soil was signifi cantly warmer than the on the open area of a cut. In March, the temperature leveled out, while in April and May soil of residual forests was signifi cantly cooler than the surface of the cut area and was close to the ambient temperature in the mature stand. The greatest intensity of light was observed in the cut area and the lowest in the mature stand. On the patches of old forest, this parameter reached intermediate values. Clearly stronger impact on the climate conditions was observed on patches larger than 12 acres.

Słowa kluczowe

PL

lesnictwo; zreby; wyspy starodrzewu; mikroklimat; temperatura gleb; natezenie swiatla

• Wydawca: -
• Czasopismo: Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej
• Rocznik: 2016
• Tom: 18
• Numer: 1[46]
• Opis fizyczny: s.163-172,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Slawski M.

• Katedra Ochrony Lasu i Ekologii, Wydział Leśny, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Warszawa

autor

Kowalczyk K.

• Nadleśnictwo Ostrołęka

Bibliografia

• Baker S. C., Halpern, C. B., Wardlaw T. J., Crawford, R. L., Bigley R. E., Edgar G. J, Evans S. A., Franklin J. F., Jordan G. J., Karpievich Y., Spies T. A. Thomson R. J. 2015. Short-and long-term benefi ts for forest biodiversity of retaining unlogged patches in harvested areas. Forest Ecology and Management, 353, 187-195.
• Baker T. P., Jordan, G. J., Steel, E. A., Fountain-Jones, N. M., Wardlaw, T. J., Baker, S. C. 2014. Microclimate through space and time: Microclimatic variation at the edge of regeneration forests over daily, yearly and decadal time scales. Forest Ecology and Management, 334, 174-184.
• Baker S. C., Spies T. A., Wardlaw T. J., Balmer J., Franklin J. F., Jordan G. J. 2013. The harvested side of edges: eff ect of retained forests on the re-establishment of biodiversity in adjacent harvested areas. Forest Ecology and Management, 302, 107-121.
• Beese W. J., Bryant A. A. 1999. Eff ect of alternative silvicultural systems on vegetation and bird communities in coastal montane forests of British Columbia, Canada. Forest Ecology and Management, 115(2), 231-242.
• Chen J., Franklin J. F., Spies T. A. 1995. Growing-season microclimatic gradients from clearcut edges into old-growth Douglas-fi r forests. Ecological Applications, 5(1), 74-86.
• Chojnacka-Ozga L., Ozga W. 1999. Warunki termiczne w strefi e przejściowej miedzy lasem i terenem otwartym. Sylwan, 6 (143), 11-17.
• Franklin J. F. 1989. Toward a new forestry. American Forests, 95(11/12), 37-44.
• Franklin J. F., Berg D. R., Thornburgh D. A., Tappeiner J. C. II. 1997. Alternative silvicultural approaches to timber harvesting: variable retention harvest systems. Creating a Forestry for the 21st Century, 111-139.
• Gustafsson L., Baker S. C., Bauhus J., Beese W. J., Brodie A., Kouki J.,Lindenmayer D. B., Lohmus A., Pastur G. M., Messier C., Neyland M., Palik B., Sverdrup-Thygeson A., Volney W. J. A., Wayne A., Franklin J. F. 2012. Retention forestry to maintain multifunctional forests: a world perspective. BioScience, 62(7), 633-645.
• Grimbacher P. S., Catterall, C. P., Kitching, R. L. 2006. Beetle species’ responses suggest that microclimate mediates fragmentation eff ects in tropical Australian rainforest. Austral Ecology, 31(4), 458-470.
• Hannerz M., Hånel, B. 1997. Eff ects on the fl ora in Norway spruce forests following clearcutting and shelterwood cutting. Forest Ecology and Management, 90(1), 29-49.
• Lindenmayer D. B., Franklin, J. F. 2002. Conserving forest biodiversity: a comprehensive multiscaled approach. Island Press.
• Lindenmayer D. B., Laurance W. F., Franklin J. F. 2012. Global decline in large old trees. Science, 338(6112), 1305-1306.
• Matlack G.R., 1993. Microenvironment variation within and among forest Edge sites in the eastern United States. Biology Conservation. 66, 185–194.
• Nelson C. R., Halpern C. B. 2005. Short-term eff ects of timber harvest and forest edges on ground-layer mosses and liverworts. Canadian Journal of Botany, 83(6), 610-620.
• Ożga W. 2001. Warunki termiczne i anemometryczne w strefi e granicznej między łąką i lasem. Prz. Nauk. Wydz. IiKŚ, 21, 105-106.
• Riutta T., Slade E. M., Bebber D. P., Taylor M. E., Malhi Y., Riordan, P, Macdonald D. W., Morecroft, M. D. 2012. Experimental evidence for the interacting eff ects of forest edge, moisture and soil macrofauna on leaf litter decomposition. Soil Biology and Biochemistry, 49, 124-131.
• Skłodowski J. 1999. Znaczenie wielkości biogrupy pozostawionej na zrębie w ochronie gatunkowej na przykładzie biegaczowatych Col. Carabidae Katedra Ochrony Lasu i Ekologii Warszawa Fundacja „Rozwój SGGW”.
• Sławska M. 2000. Możliwości wykorzystania fauny glebowej do oceny efektywności zabiegów gospodarczych. Sylwan 144 (3), 93-109.
• Sławski M. 2006. Co możemy zyskać pozostawiając wyspy starodrzewu na zrębach zupełnych. Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej. R 8, Z.1 (11): 45-55.
• Tomanek J. 1972. Meteorologia i klimatologia dla leśników. Warszawa, PWRiL.
• Uliczka H., Angelstam P. 2000. Assessing conservation values of forest stands based on specialised lichens and birds. Biological Conservation, 95(3), 343-351.
• Zarządzenie nr 11 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych w sprawie doskonalenia gospodarki leśnej na podstawach ekologicznych 1995.