Prophylaxis of Lyme borreliosis and rural residents’ awareness

• Autorzy: Dankiewicz K. , Tokarska-Rodak M. , Weiner M.

Warianty tytułu

PL

Profilaktyka boreliozy z Lyme w świadomości mieszkańców obszarów wiejskich

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Background. The study aimed to evaluate the scope and level of rural residents’ knowledge on the prevention of Lyme borreliosis and how this knowledge is used by residents of some selected rural areas of Lublin Province. Material and methods. A survey methodology was conducted with a sample of respondents of the Firlej and Kock communes (Lubartów County) and Borki commune (Radzyń Podlaski County). The study group involved 100 rural residents aged 18-67 years (mean 43; SD 0.14). Results. Among rural residents participating in the study, 35% are engaged in agriculture, and 61% have backyard gardens. 14% of the respondents have experienced a single tick bite, while 26% multiple bites. Out of those respondents who have experienced tick bites, only 12.5% have undergone diagnostic tests for the presence of Lyme borreliosis. The reported bite sites were found mostly in the lower limb (55%), stomach (40%), upper limb (30%), and the observed symptoms included first of all: muscle pain (50%), headache (37.5%), impaired concentration (20%), fever (17.5%), bone and joint pain (12.5%). A total of 30% farmers and rural residents consider their knowledge on the prevention of tick-borne diseases as minimal. Conclusions. It is necessary to undertake educational activities that would not only contribute to an increase in the level of knowledge of countryside residents on the prevention of tick-borne diseases but also lead to taking appropriate measures when bites occur.

PL

Wprowadzenie. Celem badań była ocena zakresu i poziomu wiedzy na temat profilaktyki boreliozy z L yme i powszechności jej stosowania wśród mieszkańców wybranych obszarów wiejskich z terenu województwa lubelskiego. Materiał i metody. Badania ankietowe przeprowadzono wśród mieszkańców gminy Firlej i Kock (powiat lubartowski) oraz gminy Borki (powiat radzyński). Grupę badaną stanowiło 100 mieszkańców obszarów wiejskich, w wieku 18-67 lat (śr. 43; SD 0,14). Wyniki. Wśród mieszkańców wsi biorących udział w badaniu 35% zajmuje się rolnictwem, a 61% posiada przydomowy ogródek. Jednokrotnego pokłucia przez kleszcze doświadczyło 14% respondentów, zaś wielokrotnego 26%. Spośród osób pokłutych przez kleszcze tylko 12,5% wykonywało badania diagnostyczne w kierunku boreliozy z L yme. Najczęściej badani informowali o ukłuciach w obrębie kończyny dolnej (55%), brzucha (40%), kończyny górnej (30%), a obserwowane objawy to bóle mięśni (50%) i bóle głowy (37,5%), osłabienie koncentracji (20%), gorączka (17,5%), bóle kostno-stawowe (12,5%). Łącznie 30% rolników i mieszkańców terenów wiejskich ocenia swoją wiedzę zakresie profilaktyki chorób odkleszczowych jako minimalną. Wnioski. Konieczne jest podjęcie działań edukacyjnych, które przyczynią się do zwiększenia poziomu wiedzy mieszkańców wsi w zakresie zasad profilaktyki chorób odkleszczowych i podejmowania odpowiednich czynności w sytuacjach, kiedy dojdzie do pokłucia przez kleszcze.

Słowa kluczowe

EN

human disease; prophylaxis; Lyme borreliosis; rural resident; awareness

• Wydawca: -
• Czasopismo: Health Problems of Civilization
• Rocznik: 2018
• Tom: 12
• Numer: 1
• Opis fizyczny: p.1-6,ref.

Twórcy

autor

Dankiewicz K.

• Department of Public Health, Institute of Health Sciences, Pope John Paul II State School of Higher Education in Biala Podlaska, Biala Podlaska, Poland

autor

Tokarska-Rodak M.

• Department of Public Health, Institute of Health Sciences, Pope John Paul II State School of Higher Education in Biala Podlaska, Sidorska 102, 21-500 Biala Podlaska, Poland

autor

Weiner M.

• Department of Public Health, Institute of Health Sciences, Pope John Paul II State School of Higher Education in Biala Podlaska, Biala Podlaska, Poland

Bibliografia

• 1. Richard S, Oppliger A. Zoonotic occupational diseases in forestry workers – Lyme borreliosis, tularemia and leptospirosis in Europe. Ann Agric Environ Med. 2015; 22: 43–50. https://doi.org/10.5604/12321966.1141368.
• 2. Tylewska-Wierzbanowska S, Chmielewski T. Zoonozy przenoszone przez kleszcze na terenie Polski. Post Mikrobiol. 2010; 49: 191-197 (in Polish).
• 3. Fiecek B, Chmielewski T, Tylewska-Wierzbanowska S. Zakażenia Bartonella spp. ze szczególnym uwzględnieniem chorób oczu. Post Mikrobiol. 2012; 51: 47-53 (in Polish).
• 4. Szekeres S, Coipan EC, Rigó K, Majorom G, Jahfari S, Sprong H, et al. Eco-epidemiology of Borrelia miyamotoi and Lyme borreliosis spirochetes in a popular hunting and recreational forest area in Hungary Szekeres et al. Parasites & Vectors. 2015; 8: 309, https://doi.org/10.1186/s13071-015-0922-2.
• 5. Cisak E, Wójcik-Fatla A, Stojek N, Chmielewska-Badora J, Zwoliński J, Buczek A, et al. Prevalence of Borrelia burgdorferi genospecies in Ixodes ricinus ticks from Lublin region (eastern Poland). Ann Agric Environ Med. 2006; 13: 301-6.
• 6. Cisak E, Chmielewska-Badora J, Wójcik-Fatla A, Zwoliński J. Badania w kierunku Borrelia burgdorferi, Anaplasma phagocytophilum, Babesia microti i wirusa kleszczowego zapalenia mózgu w kleszczach z terenów Lubelszczyzny. Przegl Epidemiol 2008; 62: suppl. 170 (in Polish).
• 7. Wójcik-Fatla A, Szymańska J, Buczek A. Choroby przenoszone przez kleszcze. Część II. Patogeny Borrelia burgdorferi, Anaplasma phagocytophilum, Babesia microti. Zdr Publ. 2009; 119: 217-222 (in Polish).
• 8. Stanek G, Sterle F. Lyme borreliosis. Lancet 2003; 362: 1639–1647. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(03)14798-8.
• 9. Czarkowski MP, Cielebąk E, Staszewska-Jakubik E, Kondej B. Choroby zakaźne i zatrucia w Polsce w 2015 roku. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego, Państwowy Zakład Higieny, Zakład Epidemiologii. [cited 2016 Dec 13]; Available from: http://wwwold.pzh.gov.pl/oldpage/epimeld/2015/Ch_2015.pdf (in Polish).
• 10. Czarkowski MP, Cielebąk E, Kondej B, Staszewska E. Choroby zakaźne i zatrucia w Polsce w 2012 roku. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego, Państwowy Zakład Higieny, Zakład Epidemiologii. [cited 2016 Dec 13]; Available from: http://wwwold.pzh.gov.pl/oldpage/epimeld/2012/Ch_2012.pdf (in Polish).
• 11. Czarkowski MP, Cielebąk E, Kondej B, Staszewska E. Choroby zakaźne i zatrucia w Polsce w 2013 roku. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego, Państwowy Zakład Higieny, Zakład Epidemiologii. [cited 2016 Dec 13]; Available from: http://wwwold.pzh.gov.pl/oldpage/epimeld/2013/Ch_2013.pdf (in Polish).
• 12. Czarkowski MP, Cielebąk E, Staszewska-Jakubik E, Kondej B. Choroby zakaźne i zatrucia w Polsce w 2014 roku. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego, Państwowy Zakład Higieny, Zakład Epidemiologii. [cited 2016 Dec 13]; Available from: http://wwwold.pzh.gov.pl/oldpage/epimeld/2014/Ch_2014.pdf (in Polish).
• 13. Tokarska-Rodak M, Plewik D, Kozioł-Montewka M, Szepeluk A, Paszkiewicz J. Ryzyko zakażenia zawodowego Borrelia burgdorferi u pracowników leśnictwa i rolników. Med Pr. 2014; 65(1): 109-117 (in Polish).
• 14. Chmielewska-Badora J, Moniuszko A, Żukiewicz-Sobczak W, Zwoliński J, Piątek J, Pancewicz S. Serological survey in persons occupationally expose to tick-borne pathogens in casus of co-infection with Borrelia burgdorferi, Anaplasma phagocytophilum, Bartonella spp. and Babesia microti. Ann Agric Environ Med. 2012; 19(2): 271-274.
• 15. Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. [cited 2016 Oct 11]; Available from: http://www.krus.gov.pl/zadania-krus/prewencja/choroby-zawodowe-rolnikow/statystyka-chorob-zawodowych/zestawieniechorob-zawodowych-w-latach-2007-2011-powodujacych-wyplate-odszkodowan-oraz-liczba-wyplaconychjednorazowych-odszkodowan-z-tytulu-uszczerbku-na-zdrowiu-wskutek-choroby-zawodowej-na-tleliczby-ubezpieczonych-rolnikow/ (in Polish).
• 16. Cisak E, Chmielewska-Badora J, Zwoliński J, Dutkiewicz J, Patorska-Mach E. Ocena częstości zakażeń wirusem kleszczowego zapalenia mózgu i krętkami Borrelia burgdorferi wśród rolników indywidualnych na terenie Lubelszczyzny. Med Pr. 2003; 54(2): 139-144 (in Polish).
• 17. Deutz A, Fuchs K, Nowotny N, Auer H, Schuller W, Stünzner D, et al. Sero-epidemiological studies of zoonotic infections in hunters-comparative analysis with veterinarians, farmers and abattoir workers. Wien Klin Wochenschr. 2003; 115: Suppl 3, 61-7.
• 18. Bartosik K, Kubrak T, Sitarz M, Święcicka M, Buczek A. Stopień zagrożenia mieszkańców południowowschodniej Polski kleszczami i chorobami odkleszczowymi. Wiad Parazytol. 2004; 50(2): 249-252 (in Polish).
• 19. Tokarska-Rodak M, Kozioł-Montewka M, Plewik D, Szepeluk A, Paszkiewicz J, Pańczuk A. Ocena poziomu przeciwciał przeciwko specyficznym białkom antygenowym Borrelia burgdorferi s.l. u osób zawodowo narażonych na pokłucie przez kleszcze w północno wschodnim rejonie województwa lubelskiego. Człowiek i Z drowie 2013; VII(2): 19-25 (in Polish).
• 20. Pańczuk A, Kozioł-Montewka M, Tokarska-Rodak M. Analiza porównawcza wskaźników epidemiologicznych zakażeń kleszczy w Europie w aspekcie epidemiologii Boreliozy z L yme. Med Biol Sci. 2007; 21(4): 21-26 (in Polish).
• 21. Tijsse-Klasen E, Pandak N, Hengeveld P, Takumi K, Koopmans MPG, Sprong H. Ability to cause erythema migrans differs between Borrelia burgdorferi sensu lato isolates. Parasit Vectors. 2013; 6: 23. https://doi.org/10.1186/1756-3305-6-23.
• 22. Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, Wypadki przy pracy i choroby zawodowe rolników oraz działania prewencyjne KRUS w 2014 roku. [cited 2016 Dec 13]; Available from: http://www.krus.gov.pl/fileadmin/moje_dokumenty/obrazki/broszury_prewencja/2015/Wypadki_przy_pracy_2015_vp4.pdf (in Polish).
• 23. Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, Wypadki przy pracy i choroby zawodowe rolników oraz działania prewencyjne KRUS w 2015roku [cited 2016 Dec 13]; Available from: http://www.krus.gov.pl/fileadmin/moje_dokumenty/dokumenty/prewencja/statystyki/2016/Raport-prewencyjny-2015.pdf (in Polish).
• 24. Król N, Kiera D, Rydzanicz K. Profilaktyka chorób odkleszczowych na Dolnym Śląsku. In: Szczęśniak E., editor. Środowisko Dolnego Śląska oczami przyrodników. Wrocław: ISBN: 978-83-939243-0-1; 2014. p. 56-66 (in Polish).
• 25. Cisak E, Zwoliński J, Chmielewska-Badora J, Dutkiewicz J, Wójcik-Fatla A, Zając V. Analysis of the state of knowledge and awareness in the area of tick-borne diseases prophylaxis in the population at occupational risk. Zdr Publ. 2011; 121(1): 47-51.
• 26. Pańczuk A, Kozioł-Montewka M, Tokarska-Rodak M. Wiedza na temat boreliozy oraz podejmowanie działań profilaktycznych wśród studentów Państwowej Szkoły Wyższej w Białej Podlaskiej. In: Tokarska-Rodak M, Markert R., editors. Społeczne, środowiskowe i biologiczne zagrożenia zdrowia a kształtowanie zachowań prozdrowotnych. Biała Podlaska: Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej; 2014. p. 155-165 (in Polish).
• 27. Pańczuk A, Kozioł-Montewka M, Tokarska-Rodak M. Borelioza w świadomości młodzieży wiejskiej. In Nazaruk S, Nowak M., editors. Dziecko wiejskie wyzwaniem współczesnej edukacji. Biała Podlaska: Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej; 2009. p. 161-168 (in Polish).
• 28. Nejezchlebová H, Kiera D, Kolsk A, Olesn P. Students’ attitudes to tick risks. Ann Agric Environ Med. 2016; 23(3): 437–441. https://doi.org/10.5604/12321966.1219183.
• 29. Woś H. Borelioza, choroba przenoszona przez kleszcze, Pediatria Polska 2010; 85(4): 371-374 (in Polish).
• 30. Bartosik K, Kubrak T, Olszewski T, Jung M, Buczek A. Prevention of tick bites and protection against tickborne diseases in South-Eastern Poland. Ann Agric Environ Med. 2008; 15: 181–185.
• 31. Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, Borelioza i kleszczowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. [cited 2016 Oct 11]; Available from: http://www.krus.gov.pl/fileadmin/moje_dokumenty/obrazki/broszury_prewencja/2014/Krus_broszura_borelioza_NET_mini.pdf (in Polish).

Identyfikatory

DOI

10.5114/hpc.2017.69028