Wpływ fertygacji kroplowej oraz okrywy foliowej w uprawie dyni olbrzymiej odmiany 'Amazonka' na występowanie owadów

• Autorzy: Lamparski R. , Rolbiecki R. , Piesik D. , Weltrowska-Medzinska B.

Warianty tytułu

EN

Influence of fertigation and plastic covering in cultivation of winter squash 'Amazonka' on the insect occurence

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badano występowanie owadów fitofagicznych i pożytecznych zasiedlających dynię olbrzymią ‘Amazonka’, uprawianą w warunkach zróżnicowanej fertygacji kroplowej azotem oraz okrywy foliowej. Doświadczenia entomologiczne przeprowadzono w latach 2006–2007. Pluskwiaki równoskrzydłe, pluskwiaki różnoskrzydłe i przylżeńce stanowiły najliczniejszą grupę, która zasiedlała dynię olbrzymią ‘Amazonka’. Najwięcej owadów o kłująco-ssącym aparacie gębowym występowało, gdy fertygację stosowano raz w tygodniu. Najmniej natomiast w kombinacjach w których stosowano nawożenie posypowe z nawadnianiem kroplowym. Uszkadzające rośliny dyni owady zaliczane do Homoptera reprezentowane były przez kilka rodzin, jak: skoczkowate, szydlakowate i mszycowate. Najliczniejszym przedstawicielem Cicadellidae był skoczek ziemniaczak – Empoasca pteridis Dahlbom. Skoczek sześciorek – Macrosteles laevis Ribaut oraz skoczek czarnoplamek – Eupteryx atropunctata Goeze wystąpiły w mniejszym nasileniu. Owady pożyteczne stanowiły kilka procent całości oznaczonej entomofauny i były to dziubałkowate – Anthocoridae, dziewięciorkowate – Aelothripidae i zażartkowate –- Nabidae. Stosowanie w uprawie polowej dyni olbrzymiej ‘Amazonka’ zróżnicowanej fertygacji kroplowej azotem i okrywy foliowej wpływało na liczebność fitofagicznych pluskwiaków różnoskrzydłych z rodziny tasznikowatych: zmienika lucernowca – Lygus rugulipennis Popp. i wysmułka paskorogiego – Trigonotylus coelestialium Kirk. Wymienione dwa gatunki tasznikowatych chętniej żerowały na roślinach bez czarnej okrywy foliowej. Stosowanie w uprawie dyni okrywy foliowej powodowało zatrzymywanie wody w glebie, nie dopuszczało do rozwoju chwastów oraz prowadziło do zmniejszenia wilgotności w łanie roślin uprawnych.

EN

Beneficial and phytophagous insects of winter squash ‘Amazonka’ cultivated under various fertigation regimes and plastic cover were investigated. The entomological experiments were conducted in 2006 and 2007. The largest group of insects were Homoptera, Heteroptera and Thysanoptera. Number of these insects was significantly larger on plants with fertigation conducted once a week. The least of all insects were in combinations with topdressing nitrogen fertilization and drip irrigation. Homoptera were represented by: Cicadellidae, Delphacidae and Aphididae. From Cicadellidae the most abundant was Empoasca pteridis Dahlbom. Macrosteles laevis Ribaut and Eupteryx atropunctata Goeze were significantly less numerous. Beneficial insects appeared as less abundant in comparison to pest insects and were represented by Aelothripidae, Anthocoridae, and Nabidae families. The usage of fertigation and plastic covering in open field cultivation of winter squash ‘Amazonka’, affected on numerous of phytophagous insects such as: Lygus rugulipennis Popp. and Trigonotylus coelestialium Kirk. The two species mentioned above willingly raven on the plants from the black plastic covered plots. The usage of the black plastic covering in open field cultivation of squash, influenced on accumulation of water in the soil, reduced of weed infestation and decreased humidity in plant canopy.

Słowa kluczowe

PL

warzywa dyniowate; dynia olbrzymia; uprawa polowa; fertygacja kroplowa; nawozenie azotem; okrywanie folia; folia czarna; odmiany roslin; dynia Amazonka; owady zasiedlajace; Homoptera; pluskwiaki rownoskrzydle; Heteroptera; pluskwiaki roznoskrzydle; Thysanoptera; przylzence; wystepowanie

• Wydawca: -
• Czasopismo: Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
• Rocznik: 2009
• Numer: 06
• Opis fizyczny: s.219-228,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Lamparski R.

• Katedra Entomologii Stosowanej, Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy w Bydgoszczy, ul.Ks.A.Kordeckiego 20, 85-225 Bydgoszcz

autor

Rolbiecki R.

autor

Piesik D.

autor

Weltrowska-Medzinska B.

Bibliografia

• Bilewicz-Pawińska T. Ecological analysis of Heteroptera communities in cultivated fields. Ecol. Pol. A, 13 (29), 1965, s. 593–639.
• Bunger I., Liebig H.P., Zebitz C.P.W. The biological control of the Cottonleafhopper Empoasca decipiens Paoli (Homoptera: Cicadellidea) in greenhouse grown cucumbers (Cucumis sativusL.). Gesunde Pflanzen 54 (3/4), 2002, s. 105–110.
• Ciepielewska D., Kordan B. Pluskwiaki różnoskrzydłe (Heteroptera) występujące na koniczynie czerwonej w okolicach Olsztyna. Pol. Pismo Entomol. 60 (3-4), 1990, s. 251–260.
• Cmoluchowa A. Klucze do oznaczania owadów Polski. Część XVIII. Pluskwiaki różnoskrzydłe – Heteroptera, Zeszyt 7. Nabidae, Reduviidae i Phymatidae. Wyd. PWN Warszawa- Wrocław, 1978, s. 43.
• Ebadah I.M.A. Population fluctuations and diurnal activity of the leafhopper, Empoasca decipiens on some summer crops in Kalubia Governorate. Egypt. Bull. Faculty Agric., Cairo University53, 2002, s. 653–-670.
• Gajc-Wolska J. Ocena nowych polskich odmian kawona w uprawie polowej. Fol. Hort. Ann. 13 (1), 2001, s. 241–249.
• Gajc-Wolska J., Skąpski H. Ocena nowych polskich odmian papryki słodkiej w uprawie polowej. Fol. Hort. 13 (1), 2001, s. 257–266.
• Korcz A. Szkodliwe pluskwiaki z rzędu różnoskrzydłych (Heteroptera). W: Diagnostyka szkodników roślin i ich wrogów naturalnych. I. Boczek J. (red.). Wyd. SGGW Warszawa, 1994,s. 233–292.
• Lamparski R., Piesik D., Rolbiecki R. Owady zasiedlające dynię makaronową uprawianą w warunkach nawodnień kroplowych. Prog. Plant Prot. 47 (1), 2007, s. 276–279.
• Lamparski R., Piesik D., Rolbiecki R. Występowanie owadów zasiedlających rośliny kabaczka ‘White Bush’ uprawianego w warunkach nawadniania kroplowego na glebie lekkiej. Zesz.Prob. Post. Nauk Roln. 527, 2008, s. 179–184.
• Mazur S., Wiech K. Ochrona warzyw. Wyd. Działkowiec, Warszawa, 2003, s. 111.
• Nowacka W. Uproszczony klucz do oznaczania wybranych gatunków piewików (Auchenorrhyncha) występujących na uprawach polowych. W: „Diagnostyka szkodników roślin i ich wrogównaturalnych. II”. Boczek J. (red.). Wyd. SGGW Warszawa, 1996, s. 385.
• Pankanik-Franczyk M., Bilewicz-Pawińska T. Drapieżne owady (Chrysopidae, Coccinellidae, Nabidae, Anthocoridae, Syrphidae) w śródpolnych zbiorowiskach trawiastych. Wiad. Entomol.19 (1), 2000, s. 29–36.
• Paradowska R., Korcz A. Szkodliwe pluskwiaki różnoskrzydłe występujące na bobiku. Ochr. Rośl. 10, 2000, s. 25.
• Robak J., Wiech K. Choroby i szkodniki warzyw. Wyd. Plantpress, Kraków, 1998, s. 352.
• Rolbiecki R., Rolbiecki St. Efekty mikronawodnień w uprawie dyni olbrzymiej 'Amazonka' na glebie bardzo lekkiej. Folia Univer. Agric. Stetinensis 239, Agricultura 95, 2004, s. 341–346.
• Zawirska I. Wciornastki (Thysanoptera). W: „Diagnostyka szkodników roślin i ich wrogów naturalnych. I”. Boczek J. (red.). Wyd. SGGW Warszawa, 1994, s. 327.