Wybrane aspekty ochrony lasu przed zwierzyną

• Autorzy: Balik B. , Moskalik T. , Sadowski J. , Zastocki D.

Warianty tytułu

EN

Selected aspects of forest protection from game

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Obserwowany w Polsce wzrost liczebności zwierzyny grubej, której głównym miejscem bytowania są ekosystemy leśne, dostarczające pokarmu i schronienia powoduje określone konsekw encje przyrodnicze i gospodarcze. W niektórych rejonach kraju liczebność zwierząt kopytnych jest tak duża, że może to zagrażać trwałości lasów. Zdaniem wielu leśników zwierzyna stanowi główną barierę dla osiągania celów hodowlanych. Stosowane powszechnie sposoby zapobiegania uszkodzeniom, polegające głównie na mechanicznej (przede wszystkim grodzenia) i chemicznej ochronie upraw i młodników przed jeleniowatymi oraz obniżaniu lokalnego zagęszczenia zwierzyny poprzez odstrzał, nie rozwiązały problemu. Uszkodzenia drzewostanów w ostatnich pięciu latach systematycznie się zwiększają. Najbardziej zagrożone są młodniki i uprawy. Wydatki Państwowego Gospodarstwa Leśnego LP na ochronę lasu przed zwierzyną sięgnęły 150 mln złotych w 2012 roku. Obecnie ogranicza się cięcia rębnią zupełną na rzecz rębni złożonych. Coraz częściej powraca się do idei lasu naturalnego. Presja zwierzyny na środowisko leśne wymusza szukania dróg rozwiązania problemu. Istnieje potrzeba zaakceptowania przez gospodarkę leśną obecności zwierzyny w lesie jako naturalnego komponentu układu ekologicznego i ustalenie celów hodowlanych oraz takie zagospodarowanie lasu, które pozwoliłoby uniknąć koncentracji uszkodzeń a ich poziom uczyniło jednym z czynników naturalnej presji selekcyjnej, możliwy do przyjęcia od strony ekonomicznej.

EN

Selected aspects of forest protection from game. Observed in Poland, the growth in number of big game, whose main habitat is forest ecosystems, providing food and shelter, causes various natural and economic consequences. In some parts of the country the abundance of ungulates is so large that it can endanger the sustainability of forests. According to many foresters game is a major barrier to achieving the objectives of breeding. Commonly used methods of preventing damage, consisting mainly of mechanical (mainly fencing) and chemical crop protection and thickets before cervids and lowering the density of the local wildlife through hunting, did not solve the problem. Damage to forests in the past fi ve years, steadily increase. Most at risk are greenwoods and crops. Expenditure of the State Frests to protect the forest against animals reached 150 million in 2012. Currently limited are the total forest cuttings in favor of forest complex cutting. Increasingly, the idea of natural forest returns. The pressure of animals on the forest environment forces to search ways to solve the problem. There is a need to accept the forestry presence of animals in the forest as a natural component of the ecological and establish breeding purposes and such forest management, which would avoid damage to the concentration and their level has made one of the factors of natural selection pressure, acceptable from the economic point of view.

Słowa kluczowe

PL

lesnictwo; lasy; zwierzeta lowne; szkody w lesie; ochrona lasu; ochrona przed zwierzyna

• Wydawca: -
• Czasopismo: Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej
• Rocznik: 2016
• Tom: 18
• Numer: 1[46]
• Opis fizyczny: s.181-191,rys.,bibliogr.

Twórcy

autor

Balik B.

• Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych, Warszawa

autor

Moskalik T.

• Katedra Użytkowania Lasu, Wydział Leśny, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Warszawa

autor

Sadowski J.

• Katedra Użytkowania Lasu, Wydział Leśny, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Warszawa

autor

Zastocki D.

• Katedra Użytkowania Lasu, Wydział Leśny, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Warszawa

Bibliografia

• Błaszczyk J. 2012. Alternatywne metody ochrony lasu przed zwierzyna. Post. Tech. Leś., nr 117. s. 51-55.
• Drozdowski S., Bolibok L., Buraczyk W., Wiśniowski P.: Wpływ terminu sadzenia i sposobu zabezpieczenia przed zwierzyną płową na wzrost upraw dębowych na gruntach porolnych. Sylwan 2011, R. 155, nr 9, s. 610-62.
• Dzięciołowski R. 1970. Badania nad wartością odżywczą roślin stanowiących naturalny żer jeleni. Prace IBL, 380: 159-175.
• Dzięciołowski R. 1971. Sytuacja trofi czna populacji jeleni w zależności od warunków środowiskowych. Prace IBL, 403: 6-36.
• Filipek Z. 2013. Szkody od zwierzyny - problem narasta. Głos lasu. nr. 10. s. 13-15.
• GUS. 2013. Leśnictwo. Warszawa. s. 79-164.
• Instrukcja Ochrony Lasu. 2012. Generalna Dyrekcja Lasów Państwowych. Warszawa.
• Jensen A. M., Götmark F., Löf M. 2012. Shrubs protect oak seedlings against ungulate browsing in temperate broadleaved forests of conservation interest: A fi eld experiment. Forest Ecology and Management, Volume 266, s. 187-193
• Jezierski W. 1996. Powstawanie szkód łowieckich w świetle teorii ekologii. Sylwan, 1. 1 s. 105 - 112.
• Jędrzejewska B., Jędrzejewski W., Bunevich A. N., Miłkowski L., Krasiński Z. A. 1997. Factors shaping population densites and increase of ungulates in Białowieża Primeval Forest (Poland and Belarus) in the 19 th and 20 th centuries. Acta Theriologica 42. 399-451.
• Jędrzejewska B., Okarma H., Jędrzejewski W., Miłkowski L. 1994. Eff ects of exploatation and protection on forest structure, ungulate density and wolf predation in Białowieża Primeval Forest, Poland. Journal of Applied Ecology 31.s. 664-676. )
• Książek M. 2006. Dokarmiać czy nie? Echa Leśne, 12.
• Mikoś J. 2012. Gospodarka łowiecka w kontekście gospodarki leśnej w perspektywie 2030 roku (I). Las a zwierzyna. Las Pol. nr 21. s. 10-11.
• Miścicki S. 1998. Metody szacowania szkód i uszkodzeń wyrządzonych przez zwierzynę w lasach. Sylwan, 4.
• Nasiadka P. 2008. Metody inwentaryzowania szkód wyrządzanych w lesie przez zwierzynę. s. 17-22.
• Nasiadka P., Lipski S. 2006. Sezonowa dynamika zgryzania i jego wpływ na wzrost sadzonek gatunków liściastych w pierwszym roku po założeniu uprawy. Sylwan, 5.
• Okarma H., Tomek A. 2008. Łowiectwo. Szkody powodowane przez zwierzęta. Wydawnictwo Edukacyjno - Naukowe H2O. Wyd. I. Kraków. s. 358-360.
• Partyka T. 1990. Zasady szacowania szkód, wyceny strat i odszkodowań łowieckich. Pr. IBL Seria B 1990, 10.
• Perrins C.M., Overall, R. 2001. Eff ect of increasing numbers of deer on bird populations in Wytham Woods, central England. Forestry, 74(3): 299-309.
• Perz B., Sobalak T. 2004. Ogradzanie upraw leśnych. Las Polski nr 19. s. 18-19.
• Perz B., Sobalak T. 2005. Następstwa wygradzania upraw leśnych. Las Polski, 6.
• Piskonowicz H., Sobalak T. 2007. Szkody powodowane przez zwierzynę, aspekt praktyczny. Forum Leśne. Człowiek Las Drewno. Poznań. s.13-25.
• Pudełko M. 2005. Zwierzyna czy las - problem wciąż aktualny. Las Polski nr. 10. s. 18-19.
• Pudełko M. 2007. Problem szkód od zwierzyny w aspekcie ekologicznym. Forum Leśne. Człowiek Las Drewno. Poznań. s. 7-12.
• Putman, R.J. 1996. Ungulates in temperate forest ecosystems: perspectives and recommendations for future research. Forest Ecology and Management, 88: 205-214
• Reimoser, F; Armstrong, A. and Suchant, R. 1999. Measuring forest damage of ungulates: what should be considered. Forest Ecology and Management, 120: 47-58.
• Szukiel E. 2001. Ochrona drzew przed roślinożernymi ssakami. Centrum Informacyjne Lasów Państwowych. Warszawa. s. 1-106.
• Ustawa „Prawo Łowieckie” z dnia 13 października 1995 r. (Dz.U. 2009, nr 223 poz. 1777).
• Zając S. 1974. Granica istotności szkód wyrządzanych przez zwierzynę płową w lasach. Sylwan, 12: 26-32.
• Zając S. 1976. Kryterium ekonomicznej oceny szkód wyrządzanych przez zwierzynę płową w lasach. Sylwan, 5: 51-55.
• Zasady Hodowli Lasu. 2012.Generalna Dyrekcja Lasów Państwowych. Warszawa.