Wpływ przewidywanej zmiany klimatu na zapotrzebowanie ziemniaka późnego na wodę

• Autorzy: Labedzki L. , Bak B. , Liszewska M.

Warianty tytułu

EN

Impact of climate change on water demand of late potato

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Praca zawiera analizę wpływu prognozowanej zmiany klimatu na zapotrzebowanie na wodę ziemniaka późnego w latach 2021–2050 oraz 2071–2100. Dane meteorologiczne zostały pozyskane z modelu regionalnego RM5.1, z warunkami brzegowymi z modelu globalnego ARPEGE dla scenariusza emisji SRES: A1B. Okresem referencyjnym były lata 1971–2000. Miarą zapotrzebowania wody przez daną roślinę uprawną dla wydania określonego plonu jest ewapotranspiracja potencjalna tej rośliny. Obliczono ją przy użyciu metody Penmana-Monteitha i współczynników roślinnych. Wpływ zmian klimatu na ewapotranspirację potencjalną ziemniaka późnego na obszarze Polski oceniano na pięciu stacjach meteorologicznych, reprezentatywnych dla regionów agroklimatycznych: Olsztyn, Bydgoszcz, Warszawa, Wrocław, Kraków. W wieloleciach 2021–2050 i 2071–2100 zwiększy się zapotrzebowanie na wodę w uprawie ziemniaka późnego. W wieloleciu 2021-2050 są spodziewane kilkuprocentowe wzrosty (do 7%), natomiast w latach 2071-2100 prognozowany wzrost będzie jeszcze większy (do 18%). Największy wzrost zapotrzebowania nastąpi w regionie południowo-zachodnim i środkowo-wschodnim, a najmniejszy w południu-wschodnim. Przewidywane zmiany klimatyczne i związany z nimi wzrost zapotrzebowania na wodę przez rośliny, powinny spowodować zwiększenie powierzchni nawadnianej i wzrost zapotrzebowania na wodę do nawodnień.

EN

The paper presents the analysis of the impact of predicted climate change on water demand of late potato in 2021–2050 and 2071–2100. Meteorological data were simulated with the regional model RM5.1 with boundary conditions from the global model ARPEGE for the scenario SRES: A1B. Reference period was 1971–2000. The measure of crop water demand is potential evapotranspiration. It was calculated using the Penman-Monteith method and crop factors. The impact of climate change on potential evapotranspiration of late potato was evaluated in Poland at the five meteorological stations representative for agroclimatic regions: Olsztyn, Bydgoszcz, Warszawa, Wrocław, Kraków. Water demand of late potato will increase of up to 7% in 2021-2050 and of up to 18% in 2071-2100. Increase will be the biggest in the south-west and central- east regions and the smallest in south-east region. Predicted climate change and increased crop water demand should result in increase of irrigated area and irrigation water requirements.

Słowa kluczowe

PL

agrometeorologia; zmiany klimatyczne; scenariusze zmian klimatu; prognozowanie; oddzialywanie na rosliny; rosliny okopowe; ziemniaki pozne; potrzeby wodne; ewapotranspiracja potencjalna

• Wydawca: -
• Czasopismo: Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
• Rocznik: 2013
• Numer: 2/I
• Opis fizyczny: s.155-165,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Labedzki L.

• Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach, Kujawsko-Pomorski Ośrodek Badawczy w Bydgoszczy, ul.Glinki 60, 85-174 Bydgoszcz

autor

Bak B.

• Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach, Kujawsko-Pomorski Ośrodek Badawczy w Bydgoszczy, ul.Glinki 60, 85-174 Bydgoszcz

autor

Liszewska M.

• Uniwersytet Warszawski, Interdyscyplinarne Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego, ul.Pawińskiego 5A, 02-106 Warszawa

Bibliografia

• Alcamo, J., J.M. Moreno J.M., Nováky B., Hindi M., Corobov R., Devoy R.J.N., Giannakopoulos C., Martin E., Olesn J.E., Shvidenko A. Europe. Climate Change 2007: Impacts, Adaptationand Vulnerability. Contribution of Working Group II to the Fourth Assessment Reportof the Intergovernmental Panel on Climate Change. M.L. Parry, O.F. Canziani, J.P. Palutikof,P.J. van der Linden and C.E. Hanson (eds.), Cambridge University Press, Cambridge,UK, 2007, s. 541-580.
• Allen R.G., Pereira L.S, Raes D., Smith M. Crop evapotranspiration. Guidelines for computing crop water requirements. FAO Irrigation and Drainage Paper. No. 56, 1998, 300 ss.
• Doorenbos J., Kassam A.H. Yield response to water. FAO Irrigation and Drainage Paper. No. 33, 1979, 176 ss.
• Doorenbos J., Pruitt W.O. Guidelines for predicting crop water requirements. FAO Irrigation and Drainage Paper. No. 52, 1977, 156 ss.
• Döll P. Impact of climate change and variability on irrigation requirements: a global perspective. Climatic Change, 54, 2002, s. 269-293.
• EEA. Impacts of Europe's changing climate - 2008 indicator-based assessment. Joint EEA-JRCWHO report. Report No 4/2008, 2008.
• IPCC. The Fourth Assessment Report of the IPCC (AR4). Intergovernmental Panel on Climate Change. 2007.
• Jaworski J. Oddziaływanie przewidywanych zmian klimatu na parowanie terenowe i inne składniki obiegu wody w zlewni. W: Parowanie w cyklu hydrologicznym zlewni rzecznych. Warszawa:Polskie Towarzystwo Geofizyczne, 2004, 422 ss.
• Kundzewicz Z. Scenariusze zmian klimatu. W: Czy Polsce grożą katastrofy klimatyczne?. Komitet Prognoz „Polska 200 Plus”, Polski Komitet Międzynarodowego Programu „Zmiany GlobalneGeosfery i biofery” przy Prezydium PAN, Warszawa, 2003, s. 14-31.
• Kundzewicz Z. Projekcje zmian klimatu – ekstrema hydrometeorologiczne. I Polska Konferencja ADAGIO, Poznań 24 kwietnia 2007.
• Łabędzki L. Susze rolnicze - zarys problematyki oraz metody monitorowania i klasyfikacji. Woda Środowisko Obszary Wiejskie. Rozprawy Naukowe i Monografie, 17, 2006, 107 ss.
• Łabędzki L. Expected development of irrigation in Poland in the context of climate change. Journal Water Land Develop., 13b, 2009, s. 17–29.
• Łabędzki L., Bąk B. Opracowanie podstaw adaptacji polskiego rolnictwa wobec zmian klimatu. Etap II. Rolnicze zasoby wodne i ich użytkowanie dla przeciwdziałania skutkom zmiany
• klimatu w rolnictwie. Opracowanie wykonane dla Instytutu Ochrony Środowiska – Państwowego Instytutu Badawczego w Warszawie. Maszyn., 2012, 31 ss.
• Łabędzki L., Bąk B., Kanecka-Geszke E., Kasperska-Wołowicz W., Smarzyńska K. Związek między suszą meteorologiczną i rolniczą w różnych regionach agroklimatycznych Polski.Woda Środowisko Obszary Wiejskie. Rozprawy Naukowe i Monografie, 25, 2008, 137 ss.
• Łabędzki L., Kanecka-Geszke E., Bąk B., Słowińska S. Estimating reference evapotranspiration using the FAO Penman-Monteith method for climatic conditions of Poland. W: Evapotranspiration.Pr. zbior. Red. L. Łabędzki. Rijeka. InTech., 2011, s. 275-294.
• Olesen J.E., Bindi M. Consequences of climate change for European agricultural productivity,land use and policy. Eur. J. Agron., 16, 2002, s. 239-262.
• Ostrowski J., Łabędzki L., Kowalik W., Kanecka-Geszke E., Kasperska-Wołowicz W., Smarzyńska K., Tusiński E. Atlas niedoborów wodnych roślin uprawnych i użytków zielonychw Polsce. Falenty: Wydaw IMUZ, 2008, 19 ss. + 32 mapy.
• Parry M.L. (ed.). Assessment of potential effects and adaptation for climate change in Europe: The Europe ACACIA Project. Jackson Environmental Institute, University of East Anglia,Norwich United Kingdom, 2000, 324 ss.
• Randall, D.A., Wood R.A., Bony S., Colman R., Fichefet T., Fyfe J., Kattsov V., Pitman A., Shukla J., Srinivasan J., Stouffer R.J., Sumi A., Taylor K.E. Climate models and theirevaluation. W: Climate Change 2007: The Physical Science Basis. Contribution of Working
• Group I to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change. Solomon, S., D. Qin, M. Manning, Z. Chen, M. Marquis, K.B. Averyt, M.Tignorand H.L. Miller (eds.). Cambridge University Press, Cambridge, UK, New York, USA.2007.
• Roguski W., Sarnacka S., Drupka S. Instrukcja wyznaczania potrzeb i niedoborów wodnych roślin uprawnych i użytków zielonych. Mater. Instr. nr 66. Falenty: IMUZ, 1988, 43 ss. + zał.
• Rojek M. Rozkład czasowy i przestrzenny klimatycznych i rolniczo-klimatycznych bilansów wodnych na terenie Polski. Zesz. Nauk. AR Wroc., 62, 1987, 67 ss.
• Rojek M. Ocena ilościowa parowania terenowego wybranych roślin na podstawie współczynników roślinnych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol., 390, 1990, s. 77-90.
• Somorowska U. Dynamika glebowych zasobów wodnych w Polsce współcześnie i w przyszłości. Przeg. Geofiz., 2, 2008, s. 155–165.