Obce gatunki korników (Coleoptera, Curculionidae, Scolytinae) w faunie Polski i potencjalne zagrożenia dla drzewostanów

• Autorzy: Mokrzycki T.

Warianty tytułu

EN

Alien species of bark beetles (Coleoptera, Curculionidae, Scolytinae) in the Polish fauna and potential risks to forest stands

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Korniki: drzewotocz japoński - Xylosandrus germanus (Bldf.), drwalniczek – Xyleborinus attenuatus (Bldf.), drwalnik – Trypodendron laeve i Gnathotrichus materiarius (Fitch) Egg. (Coleoptera, Curculionidae, Scolytinae) to obce gatunki w faunie Polski. Drzewotocz japoński Xylosandrus germanus jest też gatunkiem inwazyjnym, który znany jest z 11 stanowisk w prawie całym kraju. Liczebność tego gatunku na znanych stanowiskach szybko wzrasta. Drzewotocz jest ekstremalnym polifagiem i rozwija się w drewnie ponad 200 gatunków drzew i krzewów. W Europie zasiedla zwykle martwe drzewa. Jednak może być bardzo niebezpieczny, ponieważ atakuje także zdrowe drzewa, więc może stać się poważnym szkodnikiem w Środkowej Europie. W Polsce najczęściej spotykany jest w zdrowym drewnie buka, dębu, jesionu, olszy, wiązu i sosny, ale prawdopodobnie zasiedla inne drzewa. Pozostałe gatunki mają mniejsze znaczenie.

EN

Alien species of bark beetles (Coleoptera, Curculionidae, Scolytinae) in the Polish fauna and potential risks to forest stands. Bark beetles: Xylosandrus germanus (Bldf.), Xyleborinus attenuatus (Bldf.), Trypodendron laeve and Gnathotrichus materiarius (Fitch) Egg. (Coleoptera, Curculionidae, Scolytinae) are alien species in Polish fauna. Xylosandrus germanus is also invasive species, which is known from the eleven localities most of the country. The number this species on well-known localities is increasing rapidly. X. germanus is extremely polyphagous and develops in the wood over 200 species of trees and shrubs. In Europe it usually infests dead trees. However it is considered as a very dangerous because it attacks also healthy trees, so it may become a serious pest in Central Europe. In Poland, the most common in healthy wood of beech, oak, ash, alder, elm and pine trees, but probably inhabits a diff erent trees. Other species are less important.

Słowa kluczowe

PL

lesnictwo; entomologia lesna; owady; korniki; Scolytinae; gatunki obce; wystepowanie; zagrozenia drzewostanow; Polska

• Wydawca: -
• Czasopismo: Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej
• Rocznik: 2016
• Tom: 18
• Numer: 1[46]
• Opis fizyczny: s.105-111,rys.,bibliogr.

Twórcy

autor

Mokrzycki T.

• Katedra Ochrony Lasu i Ekologii, Wydział Leśny, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Warszawa

Bibliografia

• Balachowsky A. 1949. Coléoptères Scolytides. Faune de France 50: 1-320.
• Bruge H. 1995. Xylosandrus germanus (Blandford, 1894) (Belg. sp. nov.) (Coleoptera Scolytidae). Bulletin et Annales de la Société Royale Belge d’Entomologie 131(2): 249-264.
• Bury J., Mazepa J. 2015. Nowe stanowisko drzewotocza japońskiego Xylosandrus germanus (Blandford, 1894) (Coleoptera: Curculionidae,Scolytinae) w zachodniej Polsce. Wiadomości Entomologiczne 34 (4): 74-75.
• Bussler H., Schmidt. O. 2008. Trypodendron laeve Eggers, 1939 – Ein wenig bekannter Nutzholzborkenkäfer. Forstschutz Aktuell: 11-13.
• CABI. 2014. Xylosandrus germanus. Invasive Species Compendium. Wallingford, UK: CAB International. www.cabi.org/isc.
• Dole S.A., Cognato A.I. 2010. Phylogenetic Revision of Xylosandrus Reitter (Coleoptera: Curculionidae: Scolytinae: Xyleborina). Proceedings of the California Academy of Science Series 4, 61: 451-545.
• Grodzki W., Mokrzycki T. 2014. Drzewotocz japoński - Xylosandrus germanus (Bldf.) i inne nowe gatunki korników w faunie Polski - występowanie i potencjalne zagrożenia dla drzewostanów. Biblioteczka Leśniczego 364: 1-15.
• Groschke F. 1953. Der «schwarze Nutzholzborkenkäfer», Xylosandrus germanus Blandf., ein neuer Schädling in Deutschland. Zeitschrift für Angewandte Entomologie, 34: 297-302.
• Hoebeke E. R., Rabagila R. J. 2007. First reported occurrence of Xyleborinus alni (Coleoptera: Curculionidae: Scolytinae) in the eastern United States, with notes on its recognition and tree hosts. Proceedings of the Entomological Society of Washington, 109: 240-248.
• Humble, L., Allen E.A. 2006. Forest biosecurity: alien invasive species and vectored organisms. Can. J. Plant Pathol., 28: 256-269.
• Kirkendall L. R., Faccoli M. 2010. Bark beetles and pinhole borers (Curculionidae, Scolytinae, Platypodinae) alien to Europe. ZooKeys 56: 227-251.
• Knížek M. 2009. Faunistic records from the Czech Republic – 272. Klapalekiana 45: 22.
• Maksymov J. K. 1987. Erstmaliger Massenbefall des schwarzen Nutzholzborkenkäfer Xylosandrus germanus Blandf., in der Schweiz. Schweizerische Zeitschrift für Forstwesen 138: 215-227.
• Martikainen P. 2000. Flight period and ecology of Trypodendron proximum (Niijima) (Col., Scolytidae) in Finnland. Journal of Applied Entomology 124: 57-62.
• Mokrzycki T., Grodzki W. 2014. Drzewotocz japoński Xylosandrus germanus (Bldf.) (Coleoptera: Curculionidae, Scolytinae) w Polsce. Sylwan 158 (8): 590-594.
• Papis M., Mokrzycki T. 2015. Chrząszcze saproksyliczne (Coleoptera) obszaru ochrony ścisłej Bukowa Góra w Roztoczańskim Parku Narodowym. Leśne Prace Badawcze 76 (3): 229-239.
• Postner M. 1974. Scolytidae (= Ipidae), Borkenkäfer. In: Die Forstschädlinge Europas, vol 2. Ed. by W. Schwenke. Hamburg, Verlag Paul Parey: 334-482.
• Weber B. C., McPherson J. E. 1983. Life history of the ambrosia beetle Xylosandrus germanus (Coleoptera: Scolytidae). Annals of the Entomological Society of America 76: 455-462.
• Witkowski R., Góral J., Nowik K., Rogowski G., Skałecka K., Mazur A. 2016. Gnathotrichus materiarius (Fitch, 1858) (Coleoptera: Curculionidae, Scolytnae) - new species of beetle in the Polish fauna. Acta Sci. Pol. Silv. Colendar. Ratio Ind. Lignar., 15(1): 43-47.
• Witkowski R., Załuska M.T., Buchholz L., Mazur A. 2015. Nowe dane o występowaniu Trypodendron laeve Eggers, 1939 (Coleoptera, Curculionidae, Scolytinae) w Polsce. Acta Sci. Pol. Silv. Colendar. Rat. Ind. Lignar. 14(1): 81-86.
• Wood S. L., Bright D. E. 1992. A catalog of Scolytidae and Platypodidae (Coleoptera), Part 2. Taxonomic Index A – B. Great Basin Naturalist Memoirs 13: 1-1553.