Działalność Henryka Leliwy-Roycewicza w zakresie wojskowości, sportu i organizacji jeździectwa w Polsce

• Autorzy: Urban R.

Warianty tytułu

EN

Activities of Henryk Leliwa-Roycewicz in the field of military, sportsand horse riding organizations in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Henryk Roycewicz nie należy do postaci powszechnie znanych. Jego nazwisko trudno odnaleźć na kartach podręczników do historii Polski, nie ma go także w większości popularnych ency-klopedii. Kim więc był? Polakiem, pochodzącym z rodziny o tradycjach patriotycznych, ale uro-dzonym w czasach prześladowań w zaborze rosyjskim. Żołnierzem pierwszej wojny światowej, kawalerzystą Drugiej Rzeczypospolitej, sportowcem, jeźdźcem niemal doskonałym, medalistą olimpijskim, trenerem jeździectwa. Roycewicz był także żołnierzem kampanii wrześniowej, póź-niej Armii Krajowej, działaczem konspiracji, w końcu powstańcem warszawskim – dowódcą Ba-talionu „Kiliński”. Za dwa ostatnie „przewinienia” zapłacił wysoką cenę – oskarżeniem o zdradę ojczyzny, wyrokiem skazującym i sześcioletnim pobytem w stalinowskim więzieniu. Po zwolnie-niu i rehabilitacji, wrócił do jeździectwa i pozostał mu wierny niemal do końca życia. Mimo że zmarł ponad ćwierć wieku temu, nadal żyje we wspomnieniach starszego pokolenia jeźdźców, a przede wszystkim swoich towarzyszy broni, ich rodzin, środowisk kombatanckich, dla których jeszcze za życia stał się legendą. Celem artykułu było przedstawienie wybitnej postaci żołnierza-patrioty, sportowca-olimpijczyka, działacza sportowego.

EN

Henryk Roycewicz was not a well-known figure. His name would be difficult to find on the pages of textbooks for the history of Poland, he was also not included in the most popular encyclopedias. Who was he then? A Pole coming from a family with patriotic traditions, but born in times of persecution in the Russian partition. A soldier of the First World War, a cavalryman of the Second Republic, an athlete, an almost perfect rider, an Olympic medalist, a riding coach. Roycewicz was also a soldier of the September Campaign, then the Home Army, an activist of the underground, and finally a Warsaw insurgent – commander of the “Kiliński” Battalion. For the last two “offenses” he paid a high price – accusations of treason, sentence and a six-year stay in the Stalinist prison. After his release and rehabilitation, he returned to horse riding and remained faithful to it almost until the end of his life. Although he died more than a quarter of a century ago, he still lives in the memories of the older generation of riders, and above all his comrades-in- arms, their families, war veterans, for whom he has become a legend during his lifetime. The aim of the article was to present an outstanding figure of a soldier-patriot, sportsman-Olympian, sports activist.

Słowa kluczowe

PL

Leliwa-Roycewicz Henryk biografia; biografie; sport; jezdziectwo; kawaleria; igrzyska olimpijskie; dzialalnosc sportowa

• Wydawca: -
• Czasopismo: Sport i Turystyka. Środkowoeuropejskie Czasopismo Naukowe
• Rocznik: 2018
• Tom: 01
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.27-48,fot.,bibliogr.

Twórcy

autor

Urban R.

• Wydział Kultury Fizycznej i Promocji Zdrowia, Uniwersytet Szczeciński, Szczecin

Bibliografia

• Centralne Archiwum Wojskowe
• Akta Personalne, sygn. 3834
• Dziennik Rozkazów, sygn. I.340.40/8
• „Przegląd Sportowy”, Warszawa 1988–1989.
• „Koń Polski”, Warszawa 1990.
• „Przegląd Kawalerii i Broni Pancernej”, Londyn 1990.
• Błasiński J., Z dziejów kawalerii II Rzeczypospolitej. Losy 25 Pułku Ułanów Wielkopolskich, Bellona, Warszawa 1999.
• Chmielewski Z., Rotmistrz Henryk Leliwa-Roycewicz i jego żołnierze, Klub Media, Warszawa 2018.
• Duński W., Konno po sławę. Leksykon jeździectwa polskiego, Polski Związek Jeździecki, Warszawa 2012.
• Duński W., Od Paryża 1924 do Sydney 2000. Polscy medaliści olimpijscy i paraolimpijscy. Encyklopedia ilustrowana, [b.m.r.w.].
• Głuszek Z., Leksykon polskich olimpijczyków 1924–1998, Polskie Wydawnictwo Sportowe „Sprint”, Warszawa 1999.
• Leliwa-Roycewicz H., Batalion AK „Kiliński” w Powstaniu Warszawskim, nakładem Polskiej Fundacji Kulturalnej, Londyn 1978.
• Łoza S. (red.), Czy wiesz, kto to jest?, Wydawnictwo Głównej Księgarnii Wojskowej, Warszawa 1938.
• Petrozolin-Skowrońska B., Encyklopedia Warszawy, PWN, Warszawa 1994.
• Rafalski L., Olimpijczycy spod Tatr, Powiatowe Centrum Kultury w Nowym Targu, Nowy Targ 2013.
• Tuszyński B. i Kurzyński H., Leksykon olimpijczyków polskich. Od Chamonix i Paryża do Soczi 1924–2014, PKOl, Warszawa 2014.
• Tuszyński B., Księga sportowców polskich ofiar II wojny światowej 1939–1945, Wydawnictwo J.M. Miedzianowskiego i K.A. Wasilewskiego, Warszawa 1999.
• Urban R., Jeźdźcy-olimpijczycy Drugiej Rzeczypospolitej, Polskie Towarzystwo Naukowe Kultury Fizycznej, Gorzów Wlkp. 2012.
• Urban R., Rozwój gry w polo w Polsce w środowisku wojskowym w okresie międzywojennym, [w:] K. Zalasińska, P. Zalasiński, Polo w Polsce 1911–2011, Lettra-Graphic, Kraków 2011.
• Wryk R., Olimpijczycy Drugiej Rzeczypospolitej, Wydawnictwo Nauka i Innowacje, Poznań 2015.
• Wryk R., Sport olimpijski w Polsce 1919–1939. Biogramy olimpijczyków, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2006.
• Urban R., Rozwój sportu jeździeckiego w Polsce w latach 1918–1939, maszynopis pracy doktorskiej, AWF Poznań, 2003.
• Zegar W., Pułkownik Henryk Roycewicz (1898–1990), maszynopis w posiadaniu autorki.
• Chmielewski Z., Rotmistrz Henryk Leliwa-Roycewicz i jego żołnierze, Stowarzyszenie Tenisowo-Narciarski Klub Dziennikarzy MEDIA, Warszawa 2018.

Identyfikatory

DOI

10.16926/sit.2018.01.12