Definicja lasu w ujęciu krajowym i międzynarodowym oraz jej znaczenie dla wielkości i zmian powierzchni lasów w Polsce

• Autorzy: Jablonski M.

Warianty tytułu

EN

National and international definition of forest and its importance for the forest area in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Sustainable forest management, the leading topic in forest and environmental policy since the 1990s, has required an appropriate tools for both clarification of general principles and measurement of its progress. Many of indicators developed for these purpose are based on forest area. However, definitions of forest are not compatible, especially on national and worldwide scale. Definition of forest applied by FAO refers to crown cover and land use, while definition adopted for reporting under Kyoto Protocol refers only to the occurrence of trees. Polish Act on Forest applies the destination of land use as a determinant of forest. Paper analyses the process of forest area assessment in Poland for the purpose of national as well as FAO and UNFCCC reporting. Natural expansion of trees on abandoned agriculture land, still classified as the agriculture areas in cadastral system, was recognized as the biggest challenge of forest area assessment in Poland. Although natural succession is described by many authors, the total area subjected to this process is unknown. According to the FAO and Kyoto Protocol rules such areas should be reported as forests. As a consequence, forest area in Poland could be at least a few hundred thousand hectares higher than reported in the last assessments basing only on cadastral system. The proper classification of forests not recorded in the cadastral system would also be important challenge, otherwise between forest area on country and international level will be a huge discrepancy. But, there are some areas classified as a forest in Poland, which probably should not be included within FAO and Kyoto reporting. However, the most important topic concerns the possibility of identification of afforested areas, submitted under article 3.3. of Kyoto Protocol, basing on forest area changes between 1989 and 2012. One should recognise if afforested area is not overestimated using such approach, as a result of modification of forest definition in Poland in 1991. Additional question concerns the forest lands included into cadastral system after 1990, but afforested or resulting from natural succession occurring before that time, which currently are reported as afforestation under article 3.3. of Kyoto Protocol.

Słowa kluczowe

PL

lesnictwo; lasy; tereny lesne; powierzchnia lasow; definicje; Polska; Organizacja Narodow Zjednoczonych; Protokol z Kioto

• Wydawca: -
• Czasopismo: Sylwan
• Rocznik: 2015
• Tom: 159
• Numer: 06
• Opis fizyczny: s.469-482,rys.,bibliogr.

Twórcy

autor

Jablonski M.

• Zakład Zarządzania Zasobami Leśnymi, Instytut Badawczy Leśnictwa, Sękocin Stary, ul.Braci Leśnej 3, 05-090 Raszyn

Bibliografia

• Barbati A., Corona P., Salvati L., Gasparella L. 2013. Natural forest expansion into suburban countryside: Gained ground for a green infrastructure? Urban Forestry & Urban Greening 12: 36−43.
• Baycheva T., Inhaizer H., Lier M., Prins K., Wolfslehner B. 2013. Implementing Criteria and Indicators for Sustainable Forest Management in Europe. EFI.
• Bomanowska A., Kiedrzyński M. 2011. Changing land use in recent decades and its impact on plant cover in agricultural and forest landscapes in Poland. Folia Biologica et Oecologica 7: 5−26.
• Bowen M. E., McAlpine C. A., House A. P. N., Smith G. C. 2007. Regrowth forests on abandoned agricultural land: A review of their habitat values for recovering forest fauna. Biological Conservation 140: 273−296.
• Brzeziecki B. 2008. Podejście ekosystemowe i półnaturalna hodowla lasu (w kontekście zasady wielofunkcyjności lasu). Studia i Materiały CEPL 19: 41−54.
• Brzeziecki B., Buraczyk W. 2010. Sukcesja na gruntach porolnych. Postępy Techniki w Leśnictwie 110: 13−17.
• Bucała A., Starkel L. 2012. Wpływ gwałtownych i powolnych zmian użytkowania ziemi na przekształcenia środowiska polskich Karpat. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy 29: 111−117.
• Bürgi M., Gimmi U., Stuber M. 2013. Assessing traditional knowledge on forest uses to understand forest ecosystem dynamics. For. Ecol. Manage. 289: 115−122.
• Centralny Opis Taksacyjny Systemu Informatycznego Lasów Państwowych. 2012. SILP, Warszawa.
• Cienciala E., Henžlík V., Zatloukal V. 2006. Assessment of carbon stock change in forests – adopting IPCC
• LULUCF Good Practice Guidance in the Czech Republic. Lesn. Čas. – Forestry Journal 52 (1−2): 17−28.
• Cienciala E., Tomppo E., Snorrason A., Broadmeadow M., Colin A., Dunger K., Exnerova Z., Lasserre B., Petersson H., Priwitzer T., Sanchez G., Stahl G. 2008. Preparing emission reporting from forests: use of National Forest Inventories in European countries. Silva Fennica 42 (1): 73−88.
• Ciurzycki W. 2004a. Struktura przestrzenna naturalnych odnowień świerkowych na górnoreglowych polanach popasterskich w Tatrach Polskich. Sylwan 148 (7): 20−30.
• Ciurzycki W. 2004b. Wtórna sukcesja lasu na polanach górskich wyłączonych z gospodarki pasterskiej. Sylwan 148 (11): 59−66.
• Common Reporting Format. Annex I Party GHG Inventory Submissions. Poland. 2014. http://unfccc.int/national_reports/annex_i_ghg_inventories/national_inventories_submissions/items/8108.php
• Decision 16/CMP.1. Land use, land−use change and forestry. Report of the conference of the Parties serving as the meeting of the Parties to the Kyoto Protocol on its first session, held at Montreal from 28 November to 10 December 2005. 2006. FCCC/KP/CMP/2005/8/Add.3: 3−9.
• Decision 2/CMP.7. Land use, land−use change and forestry. Report of the Conference of the Parties serving as the meeting of the Parties to the Kyoto Protocol on its seventh session, held in Durban from 28 November to 11 December 2011. 2012. FCCC/KP/CMP/2011/10/Add.1: 11−21.
• Farrell E. P., Führer E., Ryan D., Andersson F., Hüttl R., Piussi P. 2000. European forest ecosystems: building the future on the legacy of the past. For. Ecol. Manage. 132: 5−20.
• Forest Resources Assessment. 2012. FAO Working Paper 180.
• Frączek M., Zborowska M. 2010. Wtórna sukcesja leśna na terenie dawnej wsi Świerzowa Ruska w Magurskim Parku Narodowym. Roczniki Bieszczadzkie 18: 112−128.
• Gellrich M., Baur P., Koch B., Zimmermann N. E. 2006. Agricultural land abandonment and natural forest re−growth in the Swiss mountains: A spatially explicit economic analysis. Agriculture, Ecosystems and Environment 118: 93−108.
• Gil W., Głaz J., Michalak R. 2002. The Place of Continuous Cover Forestry among the Silvicultural Systems in Poland. W: Gadow K., Nagel J., Saborowski, J. [red.]. 2002. Continuous Cover Forestry. Book Series Managing Forest Ecosystems 4: 335−348.
• Global Forest Resources Assessment 2010. 2010. FAO Forestry Paper 163.
• Global Forest Resources Assessment Update 2005: Terms and Definitions. 2004. FAO. Forest Resources Assessment Programme. Working Paper 83.
• Global Forest Resources Assessment. Guidelines for Country Reporting to FRA 2010. 2008. FAO. Forest Resources Assessment Programme. Working Paper 143.
• Gołos P., Kwiecień R., Głaz J., Kaliszewski A. 2006. Analiza prywatnych gospodarstw rolno−leśnych i leśnych w Polsce – projekt sieci gospodarstw testowych. Maszynopis IBL. <http://www.mos.gov.pl/g2/big/2009_04/ca71c5c051ad8f3b567923169fd6d693.pdf>
• Improved Pan−European Indicators for Sustainable Forest Management as Adopted by the MCPFE Expert Level Meeting. 2002. 7−8 October 2002. Venna, Austria.
• Instrukcja urządzania lasu. 2012. CILP, Warszawa.
• Jabłoński M. 2010. Global Forest Resources Assessment. Country Report – Poland. FRA 166.
• Jabłoński M. 2011. Wielkoobszarowa Inwentaryzacja Stanu Lasu – źródło informacji dla potrzeb monitorowania stanu lasów i gospodarki leśnej w procesach międzynarodowych, stan obecny i perspektywy rozwoju. Postępy Techniki w Leśnictwie 113: 33−39.
• Jabłoński M. 2013. Konsekwencje wykorzystania drewna na cele energetyczne w świetle realizacji polityki klimatycznej. W: Gołos P., Kaliszewski A. [red.]. Biomasa leśna na cele energetyczne. Instytut Badawczy Leśnictwa, Sękocin Stary. 47−58.
• Joint FOREST EUROPE/UNECE/FAO Questionnaire on Pan−European Indicators for Sustainable Forest Management. Quantitative indicators collected through UNECE/FAO, Geneva. 2013. United Nations, Geneva.
• Kowalkowski A., Jóźwiak M. 2002. Rola zintegrowanego monitoringu środowiska przyrodniczego w systemie zrównoważonego zarządzania ekosystemami. Regionalny Monitoring Środowiska Przyrodniczego 3: 9−15.
• Leśnictwo 1995. Informacje i opracowania statystyczne. 1995. GUS, Warszawa.
• Leśnictwo 2011. Informacje i opracowania statystyczne. 2011. GUS, Warszawa.
• Leśnictwo 2013. Informacje i opracowania statystyczne. 2013. GUS, Warszawa.
• Leśnictwo w 1989 r. Materiały i opracowania statystyczne. 1990. GUS, Warszawa.
• Leśnictwo w 1990 r. Materiały i opracowania statystyczne. 1991. GUS, Warszawa
• Lund H. G. 2002. When Is a Forest Not a Forest? Journal of Forestry 100 (8): 21−28.
• Mathys L., Ginzler C., Zimmermann N.E., Brassel P., Wildi O. 2006. Sensitivity assessment on continuous landscape variables to classify a discrete forest area. For. Ecol. Manage. 229: 111−119.
• Michalak R., Jabłoński M. 2007. Lasy w mechanizmach Protokołu z Kioto z uwzględnieniem roli polskiej gospodarki leśnej. Postępy Techniki w Leśnictwie 98: 15−20.
• Michalak R., Zajączkowski G., Jabłoński M. 2005. Global Forest Resources Assessment. Country Report – Poland. FRA 065.
• Michalik S. 1990a. Sukcesja roślinności na polanie reglowej w Gorczańskim Parku Narodowym w okresie 20 lat w wyniku zaprzestania wypasu. Prądnik. Prace Muz. Szafera 2: 137−148.
• Michalik S. 1990b. Sukcesja wtórna i problemy aktywnej ochrony biocenoz półnaturalnych w parkach narodowych i rezerwatach przyrody. Prądnik. Prace Muz. Szafera 2: 175−198.
• Ochrona środowiska 2013. Informacje i opracowania statystyczne. 2013. GUS, Warszawa.
• Paschalis P. 1992. Zasady światowego ekorozwoju. Sylwan 136 (11): 5−9.
• Paschalis−Jakubowicz P. 2009. Forests, forestry and space management in climate change scenarios. Folia Forestalia Polonica A 51 (1): 29−32.
• Paschalis−Jakubowicz P. 2011. Teoretyczne podstawy i realizacja idei zrównoważonego rozwoju w leśnictwie. Problemy ekorozwoju – Problems of sustainable development. 6 (2): 101−106.
• Paschalis−Jakubowicz. 2010a. Analiza wybranych czynników w procesach globalizacyjnych i ich wpływ na kierunki zmian w światowym leśnictwie. I. Założenia metodyczne. Sylwan 154 (1): 3−14.
• Paschalis−Jakubowicz. 2010b. Analiza wybranych czynników w procesach globalizacyjnych i ich wpływ na kierunki zmian w światowym leśnictwie. II. Zasoby leśne oraz funkcje pełnione przez lasy w skali globalnej. Sylwan 154 (2): 75−87.
• Paschalis−Jakubowicz. 2010c. Analiza wybranych czynników w procesach globalizacyjnych i ich wpływ na kierunki zmian w światowym leśnictwie. III. Rola, miejsce oraz znaczenie lasów i leśnictwa w ujęciu globalnym. Sylwan 154 (3): 149−159.
• Paschalis−Jakubowicz. 2010d. Przyczyny możliwych ograniczeń w udostępnianiu lasu społeczeństwom wynikające z regulacji unijnych. Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo−Leśnej 24 (1): 11−19.
• Penman J., Gytarsky M., Hiraishi T., Krug T., Kruger D., Pipatti R., Buendia L., Miwa K., Ngara K, Tanabe K., Wagneret F. [red.]. 2003. IPCC Good Practice Guidance for Land Use, Land−Use Change and Forestry. IGES. Japan.
• Płotkowski L. 2008. Ekonomiczne aspekty oceny funkcji lasu, czyli gospodarka leśna w koncepcji zrównoważonego rozwoju. Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo−Leśnej 19 (3): 252−272.
• Poland’s National Inventory Report 2011. Greenhouse Gas Inventory for 1988−2009. Submission under the UN Framework Convention on Climate Change and its Kyoto Protocol. 2011. KOBiZE, Warszawa.
• Poland’s National Inventory Report 2012. Greenhouse Gas Inventory for 1988−2010. Submission under the UN Framework Convention on Climate Change and its Kyoto Protocol. 2012. KOBiZE, Warszawa.
• Poland’s National Inventory Report 2014. Greenhouse Gas Inventory for 1988−2012. Submission under the UN Framework Convention on Climate Change and its Kyoto Protocol. 2014. KOBiZE, Warszawa.
• Report on the Determination of Poland’s Assigned Amount under the Kyoto Protocol to the United Nations Framework Convention on Climate Change. 2006. Republic of Poland.
• Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 29 listopada 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ewidencji gruntów i budynków. 2013. Dz. U. poz. 1551.
• Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 19 marca 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Zalesianie gruntów rolnych oraz zalesianie gruntów innych niż. rolne” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007−2013. 2009. Dz. U. nr 48, poz. 390.
• Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 31 maja 2010 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania „Zalesianie gruntów rolnych oraz zalesianie gruntów innych niż rolne” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007−2013. 2010. Dz. U. nr 94, poz. 608.
• Rozporządzenie Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków. 2001. Dz. U. nr 38, poz. 454.
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia sierpnia 2014 r. w sprawie programu badań statystycznych statystyki publicznej na rok 2015. 2014. Dz. U. poz. 1330.
• Rykowski K. 2006. O leśnictwie trwałym i zrównoważonym. W poszukiwaniu definicji i miar. CILP, Warszawa.
• Solon 2004. Ocena zrównoważonego krajobrazu – w poszukiwaniu nowych wskaźników. W: Kistowski M. [red]: Studia ekologiczno−krajobrazowe w programowaniu rozwoju zrównoważonego. Przegląd polskich doświadczeń u progu integracji z Unią Europejską. Problemy Ekologii Krajobrazu 3: 49−58.
• Specification of National Reporting Tables for FRA 2010. 2007. FAO. Forest Resources Assessment Programme. Working Paper 135.
• Sprawozdanie o lasach Skarbu Państwa za rok 2013. L−01. 2014a. GUS, Warszawa.
• Sprawozdanie o lasach stanowiących własność osób fizycznych i prawnych (bez Skarbu Państwa) za rok 2013. L−03. 2014b. GUS, Warszawa.
• State of Europe’s Forests 2011. Status and Trends in Sustainable Forest Management in Europe. 2011. FOREST EUROPE, UNECE and FAO. Liaison Unit, Oslo.
• Statystyka gminy: leśnictwo i ochrona środowiska za 2013 r. SG−01. 2014. GUS, Warszawa.
• Stępień E. 1995. Idea trwałości lasu – nowe treści, problem realizacji. Sylwan 139 (12): 5−11.
• Supplementary information under the Kyoto Protocol. Annex I Party GHG Inventory Submissions. Poland.
• 2014. http://unfccc.int/national_reports/annex_i_ghg_inventories/national_inventories_submissions/items/8108.php
• Szwagrzyk J. 2004. Sukcesja leśna na gruntach porolnych; stan obecny, prognozy i wątpliwości. Sylwan 148 (4): 53−59.
• Tasser E., Walde J., Tappeiner U., Teutsch A., Noggler W. 2006. Land−use changes and natural reforestation in the Eastern Central Alps. Agriculture, Ecosystems and Environment 118: 115−129.
• The Breakout group (BOG) on Forest. 2005. Forest definitions and policy issues met on 3 and 4 May at the meeting „Land−use Related Choices under the Kyoto Protocol, Selecting Activities under Kyoto Protocol Article 3.4” 2−4 May 2005. Graz, Austria.
• Tokarczyk N. 2013. Renaturalizacja górnoreglowych polan gorczańskich. Sylwan 157 (2): 113−121.
• Tomppo E., Gschwantner T., Lawrence M., McRoberts R. E. [red.]. 2010. National Forest Inventories. Pathways for Common Reporting. Springer, New York.
• Truszkiewicz Z. 2010. Orzecznictwo Sądu Najwyższego w sprawach dotyczących stosunków rolnych. Przegląd Prawa Rolnego 6 (1): 241−251.
• Ustawa z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg krajowych. 2003. Dz. U. nr 80, poz. 721 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 28 września 1991 roku o lasach. 1991. Dz. U. nr 101, poz. 444 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 8 czerwca 2001 r. o przeznaczeniu gruntów rolnych do zalesień. 2001. Dz. U. nr. 73, poz. 764 z późn. zm.
• Verchot L. V., Zomer R., Van Straaten O., Muys B. 2007. Implications of country−level decisions on the specification of crown cover in the definition of forests for land area eligible for afforestation and reforestation activities in the CDM. Climatic Change 81: 415−430.
• Vidal C., Lanz A., Tomppo E., Schadauer K., Gschwantner T., di Cosmo L., Robert N. 2008. Establishing Forest Inventory Reference Definitions for Forest and Growing Stock: a Study towards Common Reporting. Silva Fennica 42 (2): 247−266.
• Vitousek P. M., Mooney H. A., Lubchenco J., Melillo J. M. 1997. Human Domination of Earth’s Ecosystems. Science 277: 494−499.
• Wielka Encyklopedia Powszechna. 1965. T. 6. PWN, Warszawa.
• Wijewardana D. 2008. Criteria and indicators for sustainable forest management: The road travelled and the way ahead. Ecological Indicators 8: 115−122.
• Wójcik R. 1996. Sukcesja wtórna na gruntach porolnych. Sylwan 140 (8): 63−68.
• Wyrok Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z 28 stycznia 2009 r. 2009. IV CSK 353/08.
• Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Warszawie z dnia 18 maja 2011 r. 2011. IV SA/Wa540/11.
• Zasady hodowli lasu. 2012. CILP, Warszawa.