PL
W pracy przedstawiono prosty aparat laboratoryjny wykorzystujący technikę osmozy odwróconej, przewidziany do zagęszczania wiosennego soku brzozowego. Wyznaczono punkt pracy urządzenia i przetestowano go na syntetycznym soku drzewnym. Dokonano trójetapowego zagęszczenia pięciu próbek soku naturalnego przy jednoczesnym monitorowaniu procesu. Uzyskano ponad trzykrotne zagęszczenie soku, co dało produkt finalny zawierający 3,7% suchej masy. Objętościowe natężenie przepływu usuwanej wody wahało się od około 30 ml/min dla soków naturalnych do 4 ml/min dla próbek najbardziej stężonych. Czas trwania procesu w pierwszym etapie zagęszczania wynosił około 25 minut w przeliczeniu na litr soku naturalnego. Przedstawione rozwiązanie techniczne ma bardzo korzystny stosunek możliwości, które oferuje, do ceny. Obszernie zostało przedyskutowane potencjalne znaczenie uzyskanego produktu. Może być on przeznaczony do bezpośredniego spożycia lub stać się podstawą do dalszego wzbogacania i tworzenia napojów. Osmoza odwrócona jest techniką, która nie degraduje przetwarzanego surowca i pozwala zachować jego naturalny charakter. Dzięki temu jest atrakcyjną metodą, umożliwiającą wzbogacenie zagęszczanych próbek.
EN
In the current work simple reverse osmosis laboratory apparatus for the concentration of the spring birch tree sap is presented. The apparatus has been tested with the synthetic tree sap at the selected operating point. Five samples of the natural saps have been subjected to three-stage concentration process and, at the same time, the parameters of the process have been monitored. Over three fold concentration increase was achieved and the final product has 3.7% of a dry mass. The volumetric flow rate of the removed water ranged from about 30 ml/min for the natural birch saps to 4 ml/min for the concentrated samples. Time of the concentration in the first stage of the process recalculated for one liter of the natural sap was around 25 minutes. The presented device has very beneficial performance-to-cost ratio. The potential usage of the obtained product have been discussed in great detail. It is intended for direct human consumption or could be further enriched and processed. The reversed osmosis is non-degrading technique and protect the natural character of the product. Consequently, it is attractive method for the concentration of the sensitive samples.