Physical activity in promoting health of the elderly

• Autorzy: Parnicka U.

Warianty tytułu

PL

Aktywność ruchowa w promocji zdrowia osób starszych

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Ageing, as a physiological process in human ontogenesis, is inevitable. However, it can assume a mild form. What can slow down involutionary processes within the limits of optimal human abilities and biological needs is physical activity. In addition, physical activity seems to be of great importance in the treatment and rehabilitation of various injuries and old-age diseases. The primary objective of the paper is to show the health benefits of physical activity in involutionary processes; that is ageing of individual physiological systems and human motor skills. The work bases on available and current literature on the subject which forwards research in this field and draws on the sources relating to this particular issue. Many extensive studies indicate that physical activity is an essential element of health promotion and gerontological prophylaxis. General improvement of health due to physical activity refers to the improvement of cardiovascular and respiratory functions, prevention of degenerative changes in the spine, prevention of civilisation diseases, mental relaxation, pleasure, satisfaction, socialisation, escape from loneliness, counteracting boredom, everyday monotony, as well as spending much time in a valuable way. Properly selected and health stimulation training can enhance the general physical fitness, through better motor functions. Along with an overall increase in life expectancy, there appears a greater need to develop research on the role of physical activity in the elderly. Physical activity in old age is a precious element of a healthy lifestyle, prevention and therapy in many diseases. It reinforces independence till old age, which is vital in coping with stress.

PL

Starzenie się jest fizjologicznym procesem w ontogenezie człowieka. Proces ten jest nieunikniony, jednak można mu nadać łagodny charakter. Szczególnie ważne miejsce w spowalnianiu procesów inwolucyjnych zajmuje aktywność ruchowa mieszcząca się w granicach optymalnych możliwości człowieka i jego biologicznych potrzeb. Poza tym aktywność fizyczna posiada ogromne znaczenie w procesie leczenia i rehabilitacji różnych urazów i chorób wieku starczego. Głównym celem pracy jest ukazanie walorów zdrowotnych aktywności ruchowej na tle procesów inwolucyjnych, tj. starzenia się poszczególnych układów fizjologicznych i zdolności motorycznych człowieka. Praca oparta jest na dostępnej i aktualnej literaturze przedmiotu, ukazującej badania z tego zakresu. Dokonano wyboru badań opierając się na źródłach podporządkowanych tematowi pracy. Wiele obszernych badań wskazuje na to, iż aktywność ruchowa stanowi ważny element promocji zdrowia i profilaktyki gerontologicznej. Ogólna poprawa stanu zdrowia za sprawą aktywności fizycznej dotyczy usprawnienia funkcji układu krążenia i oddychania, zapobiegania zmianom zwyrodnieniowym kręgosłupa, profilaktyki powstawania chorób cywilizacyjnych, odprężenia psychicznego, przyjemności, zadowolenia, socjalizacji, ucieczki przed samotnością, przeciwdziałania nudzie, monotonii dnia codziennego, wypełniania dużych ilości czasu w sposób wartościowy. Odpowiednio dobrany i stymulowany trening zdrowotny sprzyja poprawie ogólnej sprawności fizycznej, poprzez wyższą jakość wszystkich cech motorycznych. Wraz z tendencją do przedłużania się długości życia zwiększają się potrzeby rozwoju badań naukowych nad rolą aktywności fizycznej osób w starszym wieku. Aktywność fizyczna w starszym wieku jest wyjątkowo cennym elementem zdrowego stylu życia, profilaktyki i terapii wielu chorób, przedłuża niezależność do późnej starości i jest ważnym czynnikiem radzenia sobie ze stresem.

Słowa kluczowe

EN

physical activity; health promotion; elderly; human health; life style

• Wydawca: -
• Czasopismo: Health Problems of Civilization
• Rocznik: 2018
• Tom: 12
• Numer: 4
• Opis fizyczny: p.265-271,ref.

Twórcy

autor

Parnicka U.

• Chair of Tourism and Management, Department of Recreation, Faculty of Tourism and Health in Biala Podlaska, Jozef Pilsudski University of Physical Education in Warsaw, Akademicka 2, 21-500 Biala Podlaska, Poland

Bibliografia

• 1. Osiński W. Gerokinezjologia. Nauka i praktyka aktywności fizycznej w wieku starszym. Warszawa: PZWL; 2013 (in Polish).
• 2. Główny Urząd Statystyczny [Internet]. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny; 2014. Baza Demografia [cited 2014 Dec 15]. Available from: http://demografia.stat.gov.pl/bazademografia/ (in Polish).
• 3. Kowalewski JT, Szukalski P., editors. Pomyślne starzenie się w świetle nauk o zdrowiu. Łódź: Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego; 2008 (in Polish).
• 4. Marchewka A, Dąbrowski Z, Żołądź JA., editors. Fizjologia starzenia się. Profilaktyka i rehabilitacja. Warszawa: PWN; 2012 (in Polish).
• 5. Tomaszewski K, Matusiak P, Chmielewska K, Nowak J, Parnicka A, Dubiel M, et al. Otępienie a sprawność fizyczna pacjentów w podeszłym wieku. Gerontologia Polska. 2010; 18(2): 71-75 (in Polish).
• 6. Bartosz G. Procesy biochemiczne w starzeniu. In: Marchewka A, Dąbrowski Z, Żołądź JA., editors. Fizjologia starzenia się. Profilaktyka i rehabilitacja. Warszawa: PWN; 2012. p. 87-101 (in Polish).
• 7. Duda K. Budowa i skład ciała człowieka w aspekcie starzenia. In: Marchewka A, Dąbrowski Z, Żołądź JA., editors. Fizjologia starzenia się. Profilaktyka i rehabilitacja. Warszawa: PWN; 2012. p. 60-86 (in Polish).
• 8. Walski M, Antosiewicz-Pytka J. Proces starzenia się płuc. In: Marchewka A, Dąbrowski Z, Żołądź JA., editors. Fizjologia starzenia się. Profilaktyka i rehabilitacja. Warszawa: PWN; 2012. p. 180-194 (in Polish).
• 9. Kawecka-Jaszcz K, Rajzer M, Terlecki M. Starzenie się układu sercowo-naczyniowego. In: Marchewka A, Dąbrowski Z, Żołądź JA., editors. Fizjologia starzenia się. Profilaktyka i rehabilitacja. Warszawa: PWN; 2012. p. 166-179 (in Polish).
• 10. Lewandowski MH. Ośrodkowy i obwodowy układ nerwowy – starzenie się i profilaktyka. In: Marchewka A, Dąbrowski Z, Żołądź JA., editors. Fizjologia starzenia się. Profilaktyka i rehabilitacja. Warszawa: PWN; 2012. p. 102-116 (in Polish).
• 11. Wieczorowska-Tobis K. Zmiany narządowe w okresie starzenia. Pol. Arch. Med. Wewn. 2008; 118(Suppl.): 63-69 (in Polish).
• 12. Smoleński O, Pardała A, Smoleński W. Nerki u osób w wieku podeszłym. In: Marchewka A, Dąbrowski Z, Żołądź JA., editors. Fizjologia starzenia się. Profilaktyka i rehabilitacja. Warszawa: PWN; 2012. p. 203-218 (in Polish).
• 13. Reroń A, Jaworowski A. Procesy starzenia się żeńskiego układu rozrodczego. In: Marchewka A, Dąbrowski Z, Żołądź JA., editors. Fizjologia starzenia się. Profilaktyka i rehabilitacja. Warszawa: PWN; 2012. p. 332-340 (in Polish).
• 14. Nowocień J, Zuchora K., editors. Aktywność fizyczna i społeczna osób III wieku. Warszawa: AWF; 2012 (in Polish).
• 15. Mossakowska M, Więcek A, Błędowski P., editors. Aspekty medyczne, psychologiczne, socjologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce. Poznań: Termedia Wydawnictwa Medyczne; 2012 (in Polish).
• 16. Kozak-Szkopek E, Galus K. Wpływ rehabilitacji ruchowej na sprawność psychofizyczną osób w podeszłym wieku. Gerontologia Polska. 2009; 17(2): 79-84 (in Polish).
• 17. Starosta W. Level of movement coordination in persons of referent age with particular focus of the aging process. Studies in Physical Culture and Tourism. 2006; 13(Suppl.1): 35-40.
• 18. Roniker A. Aktywność fizyczna w profilaktyce zdrowia. Olsztyn: OSW; 2006 (in Polish).
• 19. Kozdroń E. Zorganizowana rekreacja ruchowa kobiet w środowisku miejskim. Propozycja programowa i analiza efektów prozdrowotnych. Studia i Monografie. nr 112. Warszawa: AWF; 2006 (in Polish).
• 20. Cormeli E, Orbach P, David T, Lowenthal D, Merrick J, Coleman R. Long-term effects of activity status in the elderly on cardiovascular capacity, blood pressure, blood lipids and body composition: a five year follow-up study. Scientific World Journal. 2003; 3: 751-767. https://doi.org/10.1100/tsw.2003.66
• 21. Ratamess NA, Alvar BA, Evetoch TK, Housh TJ, Kibler BW, Kraemer WJ, et al. Progression models in resistance training for healthy adults. American College of Sports Medicine position stand. Med. Sci. Sports Exec. 2009; 41(3): 687-708. https://doi.org/10.1249/MSS.0b013e3181915670
• 22. Bouvier FB, Saltin B, Nejat M, Jensen-Urstad M. Left ventricular function and perfusion in elderly endurance athletes. Medicine and Science in Sports and Exercise. 2001; 33: 735-740. https://doi.org/10.1097/00005768-200105000-00009
• 23. Lutosławska G. Wpływ wysiłku fizycznego na transport glukozy do mięśni. Medicina Sportiva. 2001; 5: 9-15 (in Polish).
• 24. Lampinen P, Heikkinen RL , Kauppinen M, Hekkinen E. Activity as predictor of mental well-being among older adults. Aging & Mental Health. 2006; 10: 454-466. https://doi.org/10.1080/13607860600640962
• 25. Makuła W. Physical activity of the third-age university students in Cracow as an effect of the school physical education. Research Yearbook: Studies in Physical Education and Sport. 2007; 2: 259-264.
• 26. Gębska-Kuczerawska A. Ocena zależności między aktywnością ruchową a zdrowiem ludzi w podeszłym wieku. Przegl. Epidemiol. 2002; 56: 471-477 (in Polish).
• 27. Psaltopoulo T, Kyrozis A, Stathopoulos P, Trihopoulos D, Vassilopoulos D, Trihopoulos A. Diet, physical activity and cognitive impairment among elders: the EPIC-Greece cohort /European Prospective into Cancer and Nutrition/. Public Health Nutr. 2008; 21: 1-9.
• 28. Lisowska J. Marsz jako najprostsza forma sportu dla wszystkich. In: Gajewski K, Kłyszejko J, Popko J., editors. Turystyka i R ekreacja. Tom I. Warszawa: AWF; 2005 (in Polish).
• 29. Parnicka U. Aktywność ruchowa – to zdrowa jesień życia. Wychowanie Fizyczne i Zdrowotne. 2004; 4: 38-40 (in Polish).
• 30. Wróblewski P. Nordic walking – poradnik. Warszawa: PASCAL; 2010 (in Polish).

Identyfikatory

DOI

10.5114/hpc.2018.77840