Spożycie soli a choroby układu krążenia i rak żołądka

• Autorzy: Jarosz M , Sekuła W. , Rychlik E. , Ołtarzewski M.

Warianty tytułu

EN

Salt consumption and cardiovascular diseases and gastric cancer in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem pracy było zbadanie zależności pomiędzy spożyciem soli w Polsce w latach 1998-2009 a umieralnością na choroby układu krążenia oraz występowaniem raka żołądka. W analizowanym okresie spożycie soli, ustalone na podstawie wyników badań budżetów gospodarstw domowych, obniżyło się o około 1/4. W roku 2009 wynosiło ono 11,5 g/osobę dziennie. Najwięcej soli spożywano w gospodarstwach domowych, których głową była osoba z wykształceniem podstawowym, najmniej, gdy osoba ta posiadała wykształcenie wyższe. Ponadto większe spożycie soli odnotowano w gospodarstwach wiejskich niż miejskich. Od blisko dwóch dekad w Polsce odnotowuje się spadek umieralności z powodu chorób układu krążenia. W 2009 roku standaryzowany współczynnik zgonów wynosił 363,3/100 tys. ludności i był o 42% niższy w stosunku do roku 1991. Do zmniejszenia umieralności mógł przyczynić się spadek spożycia soli, obok innych korzystnych zmian modelu żywienia, na co wskazują bardzo wysokie, dodatnie współczynniki korelacji (0,97 dla mężczyzn i 1,00 dla kobiet) pomiędzy spożyciem soli a wielkością współczynnika zgonów w latach 1998-2009. Zachorowalność na raka żołądka wskazuje tendencję spadkową od początku lat 70. XX wieku. W roku 2009 współczynnik zachorowalności wynosił 12,3/100 tys. dla mężczyzn i 4,4/100 tys. dla kobiet i był odpowiednio o 23% i 27% niższy w stosunku do roku 1999. Mogło to być związane m.in. ze spadkiem spożycia soli, które w tym okresie silnie dodatnio korelowało ze współczynnikami zachorowalności, zarówno u mężczyzn (współczynnik korelacji 0,97), jak i u kobiet (współczynnik korelacji 1,00).

EN

An aim of the study was to examine relationship between salt consumption in Poland and mortality due to cardiovascular diseases as well as incidence of gastric cancer in the years 1998-2009. It was shown, on the basis of the results of the country-wide household budget surveys, that salt consumption declined by approx. 1/4 in this period and amounted to 11.5 gper person/day in 2009. The highest salt consumption levels were observed in the households which heads had basic education. The lowest levels were observed in the households which heads had university education. It was shown also that rural households consumed higher salt quantities compared to urban ones. For nearly two decades declining trend in mortality due to cardiovascular diseases has been observed in Poland. Standardized death rate amounted to 363.3 per 100,000 of population in 2009 and was 42% lower in comparison to 1991. Reduction in salt consumption could play a role in this trend together with other beneficial dietary modifications. It was shown by very high, positive correlation coefficients (0.97 for men and 1.00 for women) between salt consumption and the death rates in the years 1998-2009. Gastric cancer morbidity rates have been following declining trend since beginning of the 1970s. Standardized rates in 2009 amounted to 12.3/100,000 for men and 4.4/100,000 for women and were, respectively, 23% and 27% lower in comparison to 1999. This could be linked with, among others, reduction in salt consumption. There was strong positive correlation between these two variables in this period both for men (rs = 0.97) and women (rs = 1.00).

Słowa kluczowe

PL

zywienie czlowieka; sol spozywcza; spozycie zywnosci; choroby czlowieka; nowotwory; choroby ukladu krazenia; nowotwor zoladka; Polska; stan obecny

• Wydawca: -
• Czasopismo: Żywienie Człowieka i Metabolizm
• Rocznik: 2011
• Tom: 38
• Numer: 6
• Opis fizyczny: s.397-406,rys.,tab.,wykr.,bibliogr.

Twórcy

autor

Jarosz M

• Zakład Żywienia i Dietetyki z Kliniką Chorób Metabolicznych i Gastroenterologii, Instytut Żywności i Żywienia w Warszawie, Warszawa

autor

Sekuła W.

autor

Rychlik E.

autor

Ołtarzewski M.

Bibliografia

• 1. Diet, Nutrition and the Prevention of Chronić Diseases. Report of a Joint WHO/FAO Expert Consultation. WHO Technical Report Series 916. Geneva, World Health Organization, 2003.
• 2. Reducing salt intake in populations. Report of a WHO Forum and Technical Meeting 5-7 October 2006, Paris, World Health Organization, 2007.
• 3. Szostak W.B., Jarosz M.: Wpływ spożycia soli na rozwój chorób układu krążenia. Żyw. Człow. Metab., 2010, 37, 5-6, 374-380.
• 4. Stolarz-Skrzypek K., Kawecka-Jaszcz K.: Ograniczenie spożycia soli kuchennej jako metoda prewencji nadciśnienia tętniczego. Post. Nauk Med., 2009, 22, 1, 34-38
• 5. World Health Report 2002 (http://www.who.int/whr/2002/en/whr02 en.pdf).
• 6. Jarosz M.: Nowotwory złośliwe. Jak zmniejszyć ryzyko zachorowania? Warszawa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2008
• 7. Jarosz M., Sekuła W, Rychlik E., Figurska K.: Impact of diet on long-term decline in gastric cancer incidence in Poland. World J. Gastroenterol., 2011, 17, 1, 89-97
• 8. Jarosz M., Sekuła W, Figurska K., Rychlik E.: Dietary Trends and Cancer Morbidity Rates in Poland in the Years 1960-2005. Pol. J. Food Nutr. Sci., 2008, 58, 4, 511-515
• 9. Sekuła W, Figurska K., Barysz A., Ołtarzewski M.: Wyniki monitoringu żywienia ludności w Polsce. Żyw. Człow. Metab., 2008, 35, 5/6, 371-395.
• 10. Sekuła W, Ołtarzewski M., Barysz A.: Ocena spożycia chlorku sodu w Polsce na podstawie wyników badań budżetów gospodarstw domowych. Żyw. Człow. Metab., 2008, 35, 4, 265-282.
• 11. Sekuła W., Ołtarzewski M., Ciskowska W, Boruc T: Spożycie soli w Polsce - sytuacja aktualna i zmiany w ostatnich latach. Żyw. Człow. Metab., 2010, 37, 5-6, 331-354
• 12. Stan zdrowia ludności Polski w 2009 r. Warszawa, Główny Urząd Statystyczny, 2011
• 13. Trwanie życia w 2010 r. Warszawa, Główny Urząd Statystyczny, 2011.
• 14. Szostak W.B., Sekuła W., Figurska K.: Zmniejszenie umieralności na choroby sercowo-naczyniowe w Polsce a zmiany w spożyciu żywności. Kard. Pol. 2003, 58, 3, 177-180.
• 15. Kunachowicz H., Nadolna L, Przygoda B., Iwanow K: Tabele składu i wartości odżywczej żywności. Warszawa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2005.
• 16. Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej 2010. Warszawa, Główny Urząd Statystyczny, 2011.
• 17. Krajowy Rejestr Nowotworów (http://85.128.14.124/krn).
• 18. Rządowa Rada Ludnościowa. Sytuacja demograficzna Polski. Raport 2009- 2010. Warszawa, Główny Urząd Statystyczny, 2010