Ocena efektów kształtowania retencji na zalesionych gruntach porolnych we Wrocławiu

• Autorzy: Kowalczyk T. , Orzepowski W. , Pokladek R. , Dabek P. , Peczkowski G.

Warianty tytułu

EN

Estimation of effects of changes in water retention on afforested post-arable soils in Wroclaw

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The paper presents the results of a study on water relations conducted in the hydrological years 2000−2010 in the catchment of Ługowina and Ługowinka in the western part of Wrocław (SW Poland). The studied object was created in the mid−1990s by afforestation of nearly 100 ha of meliorated agricultural land. The research objective was to determine the changes in the resources of ground water retention under the effect of damming structures in diverse hydrometeorological conditions. The analyses concerned the changes in the mean level of the ground water table in an area with outflow regulated by three dams and, for comparison, in an area with natural water management. The study showed that in the period from March to June, i.e. the time of the highest water demand from trees, the level of the ground water table in the area with regulated outflow was higher by about 30 cm compared to the control area. Correct operation of the damming structures, consisting in annual regulation of outflow, allows effective restoration of springtime resources of ground water retention. At the end of the vegetation period, the level of the ground water table was usually relatively stable over the entire object, which indicates cyclic depletion of retention resources of the local micro−catchment basin. During the vegetation period those resources could be restored only in the case of occurrence of high precipitation. The effectiveness of the regulated outflow in the first half of the vegetation period was noted also in dry years 2002−2005, with simultaneous overall decrease of water resources in the scale of the country. The observations demonstrated also that sporadically (in very wet periods) the water−melioration system was unable to drain the excess water. That caused the occurrence of local floodings that threatened the health status of the trees. One can conclude that the use of water−melioration infrastructure typical for agricultural areas for the regulation of outflow from a local micro−catchment basin in the conditions of a lowland river valley is an effective method of improvement of ground water resources. The highest effectiveness in terms of increased retention was noted in the period of the most intensive growth of trees. In case of afforestation of post−agricultural lands this may have a highly positive effect on the quality of cultivations and their subsequent development and health status.

Słowa kluczowe

PL

grunty porolne; zalesianie; grunty zalesione; stosunki wodne; retencja wodna; Wroclaw

• Wydawca: -
• Czasopismo: Sylwan
• Rocznik: 2019
• Tom: 163
• Numer: 02
• Opis fizyczny: s.111-120,rys.,tab.,wykr.,bibliogr.

Twórcy

autor

Kowalczyk T.

• Instytut Kształtowania i Ochrony Środowiska, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, pl.Grunwaldzki 24, 50-363 Wrocław

autor

Orzepowski W.

• Instytut Kształtowania i Ochrony Środowiska, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, pl.Grunwaldzki 24, 50-363 Wrocław

autor

Pokladek R.

• Instytut Kształtowania i Ochrony Środowiska, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, pl.Grunwaldzki 24, 50-363 Wrocław

autor

Dabek P.

• Instytut Kształtowania i Ochrony Środowiska, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, pl.Grunwaldzki 24, 50-363 Wrocław

autor

Peczkowski G.

• Instytut Kształtowania i Ochrony Środowiska, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, pl.Grunwaldzki 24, 50-363 Wrocław

Bibliografia

• Cammalleri C., Micale F., Vogt J. 2015. On the value of combining different modelled soil moisture products for European drought monitoring. Journal of Hydrology 525: 547-558.
• Ciepielowski A. 2000. Kształtowanie retencji wodnej w lasach. Mat. szkol. konf. w Janowie Lubelskim „Rola lasów w gospodarce wodnej kraju i gospodarka wodą w lasach”. SITLiD.
• Ciepielowski A., Dąbkowski S., Grzyb M. 2000. Kształtowanie retencji wodnej na obszarach leśnych. Głos Lasu 3: 10-11, 4: 16-17.
• Frydel K. 2017. Woda wróciła, czyli o małej retencji w Nadleśnictwie Kaliska słów kilka. Fundacja Oko-lice kultury, Zblewo.
• Iglesias A., Garotte L. 2015. Adaptation strategies for agricultural water management under climate change in Europe. Agric. Water Manage. 155: 113-124.
• Kędziora A., Kępińska-Kasprzak M., Kowalczak P., Kundzewicz Z. W., Miler A. T., Pierzgalski E., Tokarczyk T. 2014. Zagrożenia związane z niedoborem wody. Nauka 1: 149-172.
• Kowalczyk T., Pływaczyk A. 2007. Wpływ sposobu eksploatacji budowli piętrzących na efekty nawodnienia podsiąkowego zalesionych użytków rolnych. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych 519: 145-152.
• Kowalczyk T., Pływaczyk A., Olszewska B. 2006. Wpływ warunków atmosferycznych na efekty regulacji odpływu na zalesionych gruntach porolnych. Zesz. Nauk. AR-Kraków 434, Inż. Środ. 28: 105-113.
• Liberacki D., Korytowski M., Kozaczyk P., Stachowski P., Stasik R. 2016. Efekty realizacji programu małej re-tencji w lasach na przykładzie dwóch nadleśnictw obszarów nizinnych. Rocznik Ochrona Środowiska 18: 428-438.
• Miler T. 2015. Mała retencja wodna w polskich lasach nizinnych. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich 4 (1): 979-992. DOI: 10.14597/infraeco. 2015.4.1.078.
• Miler A., Czerniak A., Grajewski S., Okoński B. 2015. Zmiany poziomu płytkich wód gruntowych w głównych siedliskach Puszczy Zielonka. Sylwan 159 (5): 435-440.
• Mioduszewski W. 1997. Formy małej retencji i warunki jej realizacji. Mat. konf. „Mała retencja wodna”. Inf. Nauk. i Techn. 1 (96): 3-10.
• Mioduszewski W. 2008. Mała retencja w lasach elementem kształtowania i ochrony zasobów wodnych. Studia i Materiały CEPL 18: 33-48.
• Nyc K., Pokładek R. 2011. Gospodarowanie wodą w obszarach dolinowych. Zeszyty problemowe Postępów Nauk Rol-niczych PAN 1 (345): 79-90.
• Pierzgalski E. 2009. Woda w ekosystemach leśnych. W: Woda na obszarach niezurbanizowanych. Wyd. Inst. Probl. Wsp. Cywil. 44: 41-55.
• Pierzgalski E., Tyszka J. 2000. Zmiany stosunków wodnych w lasach na przykładzie Puszczy Augustowskiej. Wiado-mości Melioracyjne i Łąkarskie 2: 63-67.
• Pokładek R., Kowalczyk T., Orzepowski W., Żmuda R. 2017. Ocena zmienności rezerwy retencji glebowej na użytkach rolnych w rejonie Wrocławia. Acta Sci. Pol. Formatio Circumiectus 16 (1): 15-25.
• Pusłowska-Tyszewska D., Jaroszewicz B., Chormański J., Pirożnikow E., Okruszko T. 2014. Stosunki wodne w siedliskach łęgowych małych rzek nizinnych na przykładzie doliny Narewki. Sylwan 158 (2): 132-142.
• Wróbel M., Boczoń A., Grajewski S., Krysztofiak-Kaniewska A. 2016. The groundwater level changes caused by modernization of water devices in the Pomorze forest district. Infrastructure and Ecology of Rural Areas 3 (1): 715-724.
• Zabrocka-Kostrubiec U. 2008. Mała retencja w Lasach Państwowych – stan i perspektywy. Studia i Materiały CEPL 18: 55-63.