Analiza zdolności retencjonowania wody przez mineralne utwory glebowe

• Autorzy: Hewelke P. , Gnatowski T. , Zakowicz S.

Warianty tytułu

EN

The analysis of water retention capacity of mineral soils

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono analizę właściwości retencyjnych mineralnych utworów glebowych oraz podjęto próbę opracowania zależności statystycznych między podstawowymi parametrami fizycznymi gleby a charakterystycznymi stanami uwilgot­nienia. Ze względu na stosunkowo skomplikowany i czasochłonny proces bezpośrednie­go pomiaru wilgotnościowej i retencyjnej charakterystyki gleby (tzw. Krzywej pF), coraz częściej poszukuje się metod pośrednich wykorzystujących zależność pomiędzy podsta­wowymi właściwościami fizycznymi gleby a charakterystycznymi stanami uwilgotnienia. W pracy badano związek pomiędzy poszczególnymi frakcjami uziarnienia, gęstością gleby i zawartością substancji organicznej a ilością wody zatrzymywanej w glebie przy zadanej sile ssącej (pF). Badaniom poddano 59 gleb mineralnych o zróżnicowanym składzie me­chanicznym, od piasków do gleb ciężkich. Zależność pomiędzy badanymi cechami a wil­gotnością przy określonej wartości pF została udowodniona statystycznie.

EN

The paper presents the analysis of retention properties of mineral soils, and an attempt to establish statistical relationships of the soil basic physical properties and characteristic moisture contents. Because of a relatively complicated and time-consuming process of a direct measurement of moisture and retention soil characteristics (e.g. pF curves), more often indirect methods are sought, such that utilize relationships between basic physical properties of the soil, and characteristic moisture contents. In this paper, the relationships between individual soil texture classes, soil density and the content of organic matter with water retention at certain soil suction values (pF values) were analysed. The research was performed on 59 mineral soils of a diverse textural composition, from sands to heavy clays. The relationship between examined properties and the soil moisture at certain pF value was proved statistically.

Słowa kluczowe

PL

gleby mineralne; sklad mechaniczny; gestosc gleby; retencja wodna; zdolnosc retencyjna; wilgotnosc gleby

EN

mineral soil; mechanical composition; soil compaction; water retention; soil moisture

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Scientiarum Polonorum. Formatio Circumiectus
• Rocznik: 2013
• Tom: 12
• Numer: 1
• Opis fizyczny: s.43-52,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Hewelke P.

• Katedra Kształtowania Środowiska, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, ul.Nowoursynowska 159, 02-776 Warszawa

autor

Gnatowski T.

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, ul.Nowoursynowska 159, 02-776 Warszawa

autor

Zakowicz S.

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, ul.Nowoursynowska 159, 02-776 Warszawa

Bibliografia

• Carsel R.F., Parrish R.S., 1988. Developing joint probability distributions of soil water retention characteristics. Water Resour. Res. 24, 755-769.
• Elandt R., 1964. Statystyka matematyczna w zastosowaniu do doświadczalnictwa rolniczego. PWN Warszawa.
• Gnatowski Т., Szatylowicz J., Brandyk Т., Kechavarzi С., 2010. Hydraulic properties offen peat soils in Poland. Geoderma 154(3-4),188-195.
• Gnatowski Т., Szejba D., Oleszczuk R., Brandyk Т., Sosulski Т., 2006. Wpływ właściwości fizycz­nych i chemicznych utworów torfowych z obszaru Doliny Biebrzy na zdolności retencjonowa­nia wody. [W:] Brandyk Т., Szajdak L., Szatylowicz J. (red.). Właściwości fizyczne i chemiczne gleb organicznych. Wyd. SGGW Warszawa, 65-74.
• Kłute A., 1986. Methods of soil analisis. Cz. 1. Physical and mineralogical methods. Agron. Monogr. 9. ASA & SSA Madison (Wisconsin).
• Rawls W.J., Brakensiek D.L., 1982. Estimation soil water retention from soil properties. J. Irrig. Drain. Div. 108(2), 166-171.
• Schaap M.G., Leij F. J., van Genuchten M.Th., 2001. Rosetta: A Computer Program for Estimating Soil Hydraulic Parameters with Hierarchical Pedotransfer Functions. J. Hydrol. 251, 163-176.
• Ślusarczyk E., 1979. Określenie retencji użytecznej gleb mineralnych dla prognozowania i projek­towania nawodnień. CBSiPWM Bipromel 10/75. Melior. Roi. Biur. Inf. 3.
• Somorowski Cz., Szuniewicz J., 1964. Dyspozycyjne rezerwy wilgoci glebowej w bilansie wodnym łąk nawadnianych. Gosp. Wodna 8.
• Trzecki S., 1974. Determination of water capacity of soils on the basis of their mechanical composi­tion. Rocz. Glebozn. 25 (dodatek), 33-44.
• Trzecki S., 1976. Możliwości wyznaczania wilgotności trwałego więdnięcia roślin na podstawie maksymalnej higroskopijności i zawartości części spławianych w glebach mineralnych. Rocz. Glebozn. 27, 11-17.
• Varallyay G., Mironenko E.V., 1979. Soil water relationships in saline and alkali conditions. [W:] V.A. Kovda, I. Szabolces (red.), Modeling of Salinization and Alkalization. Agrokemia es Talatjan 28 (Suppl.), 33-82.
• Walczak R., Witkowska-Walczak В., Sławiński C., 2004. Pedotransfer studies in Poland. [W:] Ya.
• Pachepsky, W.J. Rawls (red.). Developments in Soil Science. Т. 30. Elsevier, 449-463.
• Wösten J.H.M., Lilly A., Nemes A., Le Bas С., 1999. Development and use of a database of hydrau­lic properties of European soils. Geoderma 90,169-185.
• Żakowicz S., Hewelke P, Gnatowski Т., 2009. Podstawy infrastruktury technicznej w przestrzeni rolniczej. Wyd. SGGW Warszawa.
• Zawadzki S., 1973. Laboratoryjne oznaczanie zdolności retencyjnej utworów glebowych. Wiad. IMUZ 11(2), 11-30.
• Zieliński W., 1998. Analiza regresji. Fundacja Rozwój SGGW Warszawa.