Interesujące gatunki storczykowatych w zlewni potoku Pleśnianka na Pogórzu Rożnowskim (Karpaty Zachodnie)

• Autorzy: Budzik K. , Stachurska-Swakon A.

Warianty tytułu

EN

Interesting orchid species in the Plesnianka Stream basin, the Roznow Foothills (the Western Carpathians)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Rzadkie gatunki storczyków znaleziono w północnej części Pogórza Rożnowskiego (Pogórze Karpackie). W zlewni potoku Pleśnianka (dopływ rzeki Białej) stwierdzono występowanie: buławnika wielkokwiatowego Cephalanthera damasonium, buławnika mieczolistnego C. longifolia, kukułki szerokolistnej Dactylorhiza majalis, kruszczyka szerokolistnego Epipactis helleborine, kruszczyka purpurowego E. purpurata, podkolana białego Platanthera bifolia, podkolana zielonawego P. chlorantha oraz gnieźnika leśnego Neottia nidus-avis. Rosły one w lasach liściastych: grądzie i buczynie. W latach 2007–2010 prowadzono obserwację populacji tych gatunków rosnących na sześciu stanowiskach. Zagrożeniem dla populacji storczyków na jednym ze stanowisk mogą być cięcia w drzewostanie powodujące lokalnie zmianę warunków świetlnych i termicznych, masowy pojaw siewek i podrostów drzew oraz zrywanie kwitnących pędów storczyków.

EN

Protected and threatened species of orchids were found in the drainage basin of the Pleśnianka Stream in the Rożnów Foothills (the Carpathian Foothills). Eight species of Orchidaceae were observed at six sites between 2007–2010 (Fig. 1). The orchid species list consists of Cephalanthera damasonium, C. longifolia, Dactylorhiza majalis, Epipactis helleborine, E. purpurata, Neottia nidus-avis, Platanthera bifolia and P. chlorantha. The orchids grew mainly in forest communities: the associations Tilio-Carpinetum and Dentario glandulosae-Fagetum. The real threat to the observed populations are changes in habitat conditions induced by forest management (forest cutting; site IV) and picking the orchids by tourists (mainly site II)

Słowa kluczowe

PL

storczykowate; Orchidaceae; gatunki rzadkie; bulawnik wielkokwiatowy; Cephalanthera damasonium; bulawnik mieczolistny; Cephalanthera longifolia; kukulka szerokolistna; Dactylorhiza majalis; kruszczyk szerokolistny; Epipactis helleborine; kruszczyk siny; Epipactis purpurata; podkolan bialy; Platanthera bifolia; podkolan zielonawy; Platanthera chlorantha; gnieznik lesny; Neottia nidus-avis; wystepowanie; lasy lisciaste; grady; buczyny; zlewnia potoku Plesnianka; Pogorze Roznowskie; Karpaty Zachodnie

• Wydawca: -
• Czasopismo: Chrońmy Przyrodę Ojczystą
• Rocznik: 2012
• Tom: 68
• Numer: 5
• Opis fizyczny: s.372-377,rys.,fot.,bibliogr.

Twórcy

autor

Budzik K.

• Instytut Botaniki, Uniwersytet Jagielloński, ul.Kopernika 27, 31-501 Kraków

autor

Stachurska-Swakon A.

Bibliografia

• Adamowski W. 2006. Expansion of native orchids in anthropogenous habitats. Pol. Bot. Stud. 22: 35-44.
• Adamowski W, Conti F. 1991. Masowe występowanie storczyków na plantacjach topolowych pod Czeremchą jako przykład apofityzmu. Phytocoenosis 3 N.S.: 259-268.
• Bernacki L. 1998. Gatunki specjalnej troski o największym stopniu zagrożenia wśród storczykowatych (Orchidaceae) w Polsce na tle aktualnej wiedzy o stanie ich zasobów i przewidywań demograficznych. W: Miądlikowska J. (red.). Botanika polska u progu XXI wieku. Materiały konferencji i obrad sekcji 51 Zjazdu PTB - Gdańsk: 34.
• Brzosko E., Wróblewska A., Tałałaj I. (red.) 2008. Problemy badawcze i perspektywy ochrony storczykowatych w Polsce. Biebrzański Park Narodowy i Uniwersytet w Białymstoku, Osowiec-Twierdza.
• Brzosko E., Wróblewska A., Tałałaj I., Adamowski W. 2009. Patterns of genetic diversity in Platanthera bifolia (Orchidaceae) with respect to life history traits and recent range expansion. Folia Geobot. 44 (2): 131-144.
• Budzik K., Stachurska-Swakoń A. 2011. Bogactwo florystyczne zlewni potoku Pleśnianka (Pogórze Rożnowskie, Zachodnie Karpaty). Fragm. Flor. Geobot. Polonica 18 (2): 265-280.
• Jakubska A., Malicka M., Malicki M. 2006. New data on the apophytic occurrence of Epipactis helleborine (L.) Crantz and Cephalanthera longifolia (L.) Fritsch in Populus x canadensis plantation in Lower Silesia (south-western Poland). Biodiv. Res. Conserv. 1-2: 96-98.
• Kącki Z., Dajdok Z., Szczęśniak E. 2003. Czerwona lista roślin naczyniowych Dolnego Śląska. W: Kącki Z. (red.). Zagrożone gatunki flory naczyniowej Dolnego Śląska. Inst. Biol. Roślin UWr, PTPP „pro Natura”, Wrocław: 9-64.
• Kornaś J., Medwecka-Kornaś A., Towpasz K. 1996. Rośliny naczyniowe Pogórza Ciężkowickiego (Karpaty Zachodnie). Zesz. Nauk. UJ, Prace Bot. 28: 1-170.
• Mirek Z., Piękoś-Mirkowa H. 2008. (red.). Czerwona księga Karpat polskich. Rośliny naczyniowe. Inst. Bot. im. W. Szafera PAN, Inst. Ochr. Przyr. PAN, Kraków.
• Nowicka-Falkowska K., Falkowski M. 2006. Tereny przystawowe - miejsce obfitego występowania storczykowatych Orchidaceae. Acta Bot. Cassub. 6: 85-92.
• Rozporządzenie 2004. Rozporządzenie Ministra Ochrony Środowiska z dnia 9 lipca 2004 roku. Dz. U. Nr 168, poz. 1764.
• Stachurska A. 1998. Zbiorowiska leśne północno-wschodniej części Pogórza Wielickiego (Zachodnie Karpaty). Zesz. Nauk. UJ, Prace Bot. 30: 1-78.
• Szlachetko D. L., Skakuj M. 1996. Storczyki Polski. Wyd. Sorus, Poznań.
• Towpasz K., Stachurska-Swakoń A. 2010. Zróżnicowanie zbiorowisk leśnych ze związków: Carpinion betuli i Fagion sylvaticae na Pogórzu Strzyżowskim (Karpaty Zachodnie). Fragm. Flor. Geobot. Polonica 17 (2): 315-359.
• Zając M., Zając A. 1998. Czerwona lista roślin naczyniowych byłego województwa krakowskiego. Ochr. Przyr. 55: 25-35.
• Zarzycki K., Szeląg Z. 2006. Czerwona lista roślin naczyniowych w Polsce. W: Mirek Z., Zarzycki K., Wojewoda W, Szeląg Z. (red.). Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Inst. Bot. im. W. Szafera PAN, Kraków.