EN
Yield size is the product of the genetic properties of the cultivar, environmental conditions, and the applied agrotechnics, including herbicide application. In agricultural practice, cultivars with high adaptation to changeable environmental conditions and tolerant in relation to many active substances of herbicides are preferred, as this ensures the obtainment of stable yield. The aim of the work was the evaluation of the effect of different herbicides on the yield changeability of winter wheat cultivars grown in diversified environmental conditions in Lower Silesia. In the years 2010-2013, field experiment was carried out on the yield changeability of four winter wheat cultivars (Boomer, Cubus, Nadobna, and Rapsodia) depending on the herbicide and environmental conditions. Studied environments were located in two towns in the vicinity of Wrocław, with diversified soil conditions (podsolic soil and chernozem). Three herbicides with different action mechanisms were applied: Panida 330 EC (pendimethalin), Snajper 600 SC (diflufenican + isoproturon), and Axial 100 EC (pinoxaden) with adjuvant Adigor 440 EC. Multivariate analysis of variance and discriminant analysis were used for the evaluation of the yield changeability of wheat cultivars in the particular environments. In order to group herbicides of similar effect, Ward’s method of cluster analysis was applied. Cultivar Rapsodia was characterized by significantly higher yield, whereas Nadobna gave lower yield, in particular on chernozem. The studied variants of plant protection against weeds did not diversify the yield size of winter wheat cultivars. Cultivar Cubus was characterized by higher yield stability in comparison with the other cultivars. Herbicide Panida 330 EC contributed to the higher yield changeability of the studied cultivars. The chemical may contribute to the reduction in grain yield of some winter wheat cultivars in unfavourable environmental conditions.
PL
Poziom plonowania jest wypadkową właściwości genetycznych uprawianej odmiany, warunków siedliskowych i stosowanej agrotechniki, w tym ochrony herbicydowej. W praktyce rolniczej preferowane są odmiany o szerokiej adaptacji do zmiennych warunków siedliska oraz tolerancyjne w stosunku do wielu substancji aktywnych herbicydów, co zapewnia uzyskanie stabilnych plonów. Celem badań była ocena wpływu różnych herbicydów na zmienność plonowania odmian pszenicy ozimej uprawianej w zróżnicowanych warunkach siedliskowych na terenie Dolnego Śląska. W latach 2010- -2013 wykonano badania polowe nad zmiennością plonowania czterech odmian pszenicy ozimej (Boomer, Cubus, Nadobna, Rapsodia) w zależności od herbicydu i warunków siedliskowych. Badane siedliska były zlokalizowane w dwóch miejscowościach, leżących w okolicach Wrocławia, o zróżnicowanych warunkach glebowych (gleba płowa i czarna ziemia). Do badań wykorzystano trzy herbicydy o różnych mechanizmach działania: Panida 330 EC (pendimetalina), Snajper 600 SC (diflufenikan + izoproturon), Axial 100 EC (pinoksaden) łącznie z adiuwantem Adigor 440 EC. Do oceny zmienności plonowania odmian pszenicy w poszczególnych siedliskach zastosowano wielozmienną analizę wariancji oraz analizę dyskryminacyjną. W celu pogrupowania herbicydów o podobnym efekcie działania zastosowano analizę skupień Warda. Odmiana Rapsodia odznaczała się znacząco wyższym plonowaniem, natomiast Nadobna dawała niższe plony zwłaszcza na czarnej ziemi. Badane warianty ochrony roślin przed chwastami nie zróżnicowały wysokości plonowania odmian pszenicy ozimej. Odmiana Cubus charakteryzowała się większą stabilnością plonowania w porównaniu z pozostałymi odmianami. Herbicyd Panida 330 EC przyczynił się do większej zmienności plonowania badanych odmian. Preparat ten może spowodować redukcję plonu ziarna niektórych odmian pszenicy ozimej w niesprzyjających warunkach siedliskowych.