Notes of the occurrence in Poland of the rare tineid moth Scardia boletella (Fabricius, 1794) (Lepidoptera: Tineidae)

• Autorzy: Bury J. , Holowinski M. , Jaworski T. , Mleczak M. , Zajda W. , Zamorski R.

Warianty tytułu

PL

Uwagi o wystepowaniu rzadkiego gatunku mola borowiczaka Scardia boletella (Fabricius, 1794) (Lepidoptera: Tineidae) w Polsce

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Mól borowiczak Scardia boletella (Fabricius, 1794) znany był dotychczas z zaledwie kilkunastu stanowisk rozmieszczonych w północno-wschodniej i południowo-wschodniej Polsce. Ze względu na ograniczony obszar występowania i specyficzne wymagania środowiskowe (lasy o charakterze naturalnym, z dużą ilością martwego drewna) uznany został za gatunek zagrożony wymarciem i umieszczony w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt oraz na Czerwonej Liście Zwierząt Ginących i Zagrożonych w Polsce. W pracy przedstawiono niepublikowane dane i nowe informacje na temat S. boletella, zebrane głównie na obszarze północno-wschodniej i południowo-wschodniej Polski w latach 1953-2014. W wyniku badań stwierdzono występowanie gatunku na 14 nowych stanowiskach (oddzielnych kwadratach UTM), w tym po raz pierwszy na Równinie Łęczyńsko-Włodawskiej w obrębie Wyżyny Lubelskiej. Po roku 1979 nie potwierdzono występowania gatunku w Beskidzie Zachodnim, na Wyżynie Krakowsko-Wieluńskiej oraz na Górnym Śląsku.

EN

Review of literature data as well as new distributional records of the relict and endangered saproxylic tineid moth Scardia boletella (Fabricius, 1794) in Poland are presented. Unpublished museal data from 1954 to 1963 and own observations from 1988 to 2014, mainly from Bieszczady Mts, East Beskid, Masurian Lake District, Białowieża Forest and Podlasie are included. The species is recorded for the first time from Lublin Upland.

Słowa kluczowe

EN

moth; Scardia boletella; rare species; insect; distribution range; conservation; faunistics; Lepidoptera; Tineidae; occurrence; Poland

• Wydawca: -
• Czasopismo: Fragmenta Faunistica
• Rocznik: 2014
• Tom: 57
• Numer: 2
• Opis fizyczny: p.131-139,fig.,ref.

Twórcy

autor

Bury J.

• Markowa 1498, 37-120 Markowa, Poland

autor

Holowinski M.

• Polna 5, 22-235 Hansk, Poland

autor

Jaworski T.

• Department of Forest Protection, Forest Research Institute, Sekocin Stary, Braci Lesnej 3, 05-090 Raszyn, Poland

autor

Mleczak M.

• Nowy Dworek 41, 66-200 Swiebodzin, Poland

autor

Zajda W.

• Institute of Systematics and Evolution of Animals, Polish Academy of Science, Slawkowska 17, 31-016 Krakow, Poland

autor

Zamorski R.

• Wegierska 50/3, 38-300 Gorlice, Poland

Bibliografia

• Aarvik L. & Midtgaard F. 1982. The fungivorous moth Scardia polypori Esper (Lepidoptera, Tineidae) new to Norway. Fauna Norvegica (В) 29: 135.
• Burakowski В., Mroczkowski М. & Stefańska J. 1990. Chrząszcze - Coleoptera: Cerambycidae i Bruchidae. Katalog Fauny Polski, Warszawa, XXIII, 15: 312 pp.
• Buszko J. & Nowacki J. 2000. The Lepidoptera of Poland, A Distributional Checklist. Polish Entomological Monographs, Poznań-Toruń, 1: 96.
• Buszko J. & Nowacki J. 2002. Lepidoptera. In: Głowaciński Z. (ed.), Czerwona Lista Zwierząt Ginących i Zagrożonych w Polsce. - Red list of threatened animals in Poland. Instytut Ochrony Przyrody PAN, Kraków, 264 pp.
• Buszko j. 2004. Scardia boletella (Fabricius, 1794). Mól borowiczak. In: Głowaciński Z. & Nowacki j. (eds), Polska Czerwona Księga Zwierząt. Bezkręgowce. - Polish Red Data Book of Animals. Invertebrates. Instytut Ochrony Przyrody PAN, Akademia Rolnicza im. A. Cieszkowskiego, Kraków-Poznań, 228-229.
• Fritz O. 2004. Scardia boletella in Halland, SW Sweden - the importance of isolation, habitat area and stand history. Entomologisk Tidskrift 1254: 147-160. [In Swedish with English abstract]
• Gaedike R. 2011. Tineidae. In: KarSHOLT O., van Nieukerken E. J. 2011. Fauna Europaea: Lepidoptera, Tineidae. Fauna Europaea, version 2.4., www.faunaeur.org [available: 15.01.2012]
• Jalava J. 1977. Checklist of Finnish Lepidoptera. II + 70 Ivs. Helsinki.
• Jaworski Т., Hilszczanski J., Plewa R. & Szczepkowski a. 2014. Fungus moths (Lepidoptera, Tineidae) of the Białowieża Forest. Polish Journal of Entomology, 83: 5-21.
• Kondracki, J. 2002. Geografia regionalna Polski. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, 444 pp. Available at http://pl.wikipedia.Org/wiki/Plik:Physico-Geographical_Regionalization_of_Poland.png
• Koshantschikov V. 1923. Material of the Macrolepidoptera fauna of the Minussinsk District (Siberia, Yenisei Province). Ezhegodnik Gosudarstviennogo Muzeya imani N. M. Mart'yanova, Minussinsk, 1:1-VU, 1-10. [In Russian],
• Kuznetzov N. J. 1941, [A revision of the Amber Lepidoptera], Izdatel'stvo Akademii Nauk SSSR, Moscow Leningrad, 136 pp. [In Russian]
• Landry J.-F., Nazari V., Dewaard J. R., Mutanen M., Lopez-Vaamonde C., Huemer P. & Hebert P.D.N. 2013. Shared but overlooked: 30 species of Holarctic Microlepidoptera revealed by DNA barcodes and morphology. Zootaxa 3749 (1): 001-093.
• Laštůvka Z. & Liška J. 2011. Komentovaný seznam motýlů České republiky. - Annotated checklist of moths and butterflies of the Czech Republic (Insecta: Lepidoptera). Biocont Laboratory spol. s r.o. Brno, 146 pp.
• Lesar T. & GovediC M. 2010. Checklist of Slovenian Microlepidoptera. Natura Sloveniae 12 (1): 35-125.
• Mitterberger K. 1910. Beitrag zur biologie von Scardia boletella F. Zeitschrift für wissenschaftliche Insektenbiologie 6: 171-173.
• Pastorális G. 2010. A checklist of Microlepidoptera occured in Slovakia (Lepidoptera: Microlepidoptera). Folia faunistica Slovaca, 15 (9): 61-93.
• Pawłowski J. 2009. Cenne bezkręgowce naziemne Magurskiego Parku Narodowego i terenów ościennych. In: Górecki A. & Zemanek В. (eds), Magurski Park Narodowy - monografia przyrodnicza. Krempna - Kraków. 132-146.
• Petersen G. 1957. Die genitalien der paläarktischen Tineiden. Beiträge zur Entomologie 7: 55-176.
• Petersen G. 1969. Beiträge zur Insecten-Fauna der DDR: Lepidoptera - Tineidae. Beiträge zur Entomologie 19: 311-388.
• Petersen G. & Gaedike R. 1979. Beitrag zur Kenntnis der Tineiden-Fauna des mittelmeerraumes. Beiträge zur Entomologie 29: 383-412, figs 1-29.
• Razowski J. & Palik E. 1969. Fauna motyli okolic Krakowa. Acta Zoologica Cracoviensis 14: 217-310.
• Rebel H. 1901. 2 Theil. Pyralidae-Micropterygidae, 368 pp. In: Staudinger O. & Rebel H. (eds), Catalog der Lepidoptera des Palaearctischen Faunengebietes. R. Friedländer & Sohn, Berlin, 828 pp.
• Robinson G. S. 1986. Fungus moths: a review of the Scardiinae (Lepidoptera: Tineidae). Bulletin of the British Museum (Natural History) Entomology 52 (2): 37-181.
• Robinson G. S. 2009. Biology, distribution and diversity of tineid moths. Southdene Sdn Bhd, Kuala Lumpur & Natural History Museum, London, 143 pp., 16 pls.
• Romaniszyn J. & Schille, F. 1931 (1930). Fauna lepidopterorum Poloniae. 2, p.303. Prace Monograficzne Komisji Fizjograficznej / Polska Akademia Umiejętności 7, 358 pp.
• Schille F. 1915. Motyle drobne Galicyi (Microlepidoptera Haliciae), Kosmos 1-6: 141-179, 7-12: 307-457.
• Speight M. C. D. 1989. Saproxylic invertebrates and their conservation. Nature and Environment Series, Strasbourg, 42, 79 pp.
• Śliwiński Z. 1979. Rzadkie i nowe dla fauny Polski Tineidae (Lepidoptera). Część II. Polskie Pismo Entomol. 49: 667-670.
• Toll S. 1950. Przyczynek do fauny motyli tzw. drobnych (Microlepidoptera) Beskidu Ustrońskiego. In: Rejment-Grochowska I., Sagan L., Mikulska I., Mikulski J. St. & Toll S. (eds), Studia nad florą i fauną Beskidu Śląskiego. Wydawnictwa Śląskie PAU. Prace Biologiczne 2: 165-205.
• Zagulajev A. K. 1973. Nasekomyje, Tscheschujekrylyje. Nastojaschtschije Moli (Tineidae), 4. Podsemejstvo Scardiinae. In: Fauna SSSR. N. S. 104. Leningrad, 126 pp. [In Russian].

Identyfikatory

DOI

10.3161/00159301FF2014.57.2.131