Analiza właściwości fizyko-wodnych wierzchniej warstwy zmeliorowanej gleby torfowo-murszowej

• Autorzy: Oleszczuk R. , Gnatowski T. , Chrzanowski S.

Warianty tytułu

EN

The analysis of water-physocal properties of drained top peat-moorsh soil layer

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badania terenowe dotyczące właściwości fizyko-wodnych wierzchniej warstwy gleby torfowo-murszowej przeprowadzono na kwaterze Biebrza 29 (torfowisko Kuwasy, środkowy basen Biebrzy). Badania polegały na systematycznych pomiarach uwilgotnienia wierzchnich warstw gleby metodą TDR i grawimetryczną, położenia zwierciadła wody gruntowej oraz wartości potencjału macierzystego. Uzyskane wyniki umożliwiły określenie empirycznych zależności pomiędzy wartościami uwilgotnienia wierzchnich warstw gleby (10, 20, 30 cm) a położeniem zwierciadła wody oraz gęstości objętościowej gleby. Określono również zależności pomiędzy wartościami potencjału macierzystego i położeniem zwierciadła wody gruntowej. Porównano także charakterystyki retencyjności wodnej (krzywe pF) dla rozpatrywanych warstw pomierzone w warunkach terenowych (pomiar uwilgotnienia i potencjału macierzystego) oraz w warunkach laboratoryjnych (blok pyłowy i komory ciśnieniowe).

EN

The water-physical properties of drained top peat-moorsh soil layers (0–30 cm) were investigated. The measurements were performed on Biebrza 29 site (Kuwasy peatlands, middle basin of Biebrza river valley). The soil moisture content (using TDR and gravimetric methods), pressure head, bulk density and groundwater depth were measured. The relationships between groundwater depth and moisture content (a) and pressure head (b) were proposed. The influence of bulk density on volumetric moisture content of top layers was shown. Based on measured data (pressure head and moisture content) in the field and laboratory conditions the comparison between retention characteristics were presented. The pF curves are very similar in the range observed in the natural conditions. The histeresis (differences between pF curves during sorption and desorption of water ) was observed for the top layer 0–10 cm.

Słowa kluczowe

PL

gleby torfowo-murszowe; warstwa wierzchnia; wlasciwosci fizyczne; wlasciwosci wodne; uwilgotnienie gleby; gestosc objetosciowa; zwierciadlo wody gruntowej; polozenie zwierciadla wody; retencyjnosc wodna; krzywe pF

EN

peat-muck soil; surface layer; physical property; water property; soil moisture content; bulk density; groundwater table; water retention; water sorption curve

• Wydawca: -
• Czasopismo: Acta Scientiarum Polonorum. Formatio Circumiectus
• Rocznik: 2013
• Tom: 12
• Numer: 2
• Opis fizyczny: s.83-91,rys.,tab.,bibliogr.

Twórcy

autor

Oleszczuk R.

• Katedra Kształtowania Środowiska, Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, ul.Nowoursynowska 159, 02-776 Warszawa

autor

Gnatowski T.

• Katedra Kształtowania Środowiska, Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, ul.Nowoursynowska 159, 02-776 Warszawa

autor

Chrzanowski S.

• Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach, Zakład Doświadczalny w Biebrzy, 19-200 Grajewo

Bibliografia

• Chrzanowski S., 1995. Retencyjność torfowiska ijej wykorzystanie w systemie nawodnień podsiąkowych na przykładzie obiektu Kuwasy i Zbójna Popiołki. Raport końcowy za okres badań 1993-1995. Maszynopis. Falenty IMUZ, ss. 41.
• Ilnicki P., 1982a. Hysterese der Wasserspannungskurve in organogegen Böden. Zeit. Pflanzenernaehr. Bodenk. 145, 363-374.
• Unicki P., 1982b. Einfluss physikalischer Eigenschaften und anthropogener Tätigkeit auf die Hysterese der wasserspannungskurve oraganogener Böden. Zeit. Pflanzenernaehr. Bodenk. 145, 375-383.
• Kędziora A., 1999. Podstawy agrometeorologii. PWRiL Poznań.
• Kędziora A., 2005. Przyrodnicze podstawy gospodarowania wodą w Polsce. [W:] Ochrona środowi­ska w gospodarce przestrzennej. Red. L. Ryszkowski, A. Kędziora. Zakład Badań Środowiska Rolniczego i Leśnego PAN, Poznań, 75-113.
• Kłute A., 1986. Water retention: laboratory methods. [W:] Methods of soil analysis. 1: Physical and Mineralogical Methods. Red. A. Klute. Agronomy Monograph 9. American Society of Agronomy Madison, WI, 635-662.
• Kowalik P., 1995. Obieg wody w ekosystemach lądowych. Monografie Komitetu Gospodarki Wodnej PAN. Ofic. Wyd. Politechniki Warszawskiej Warszawa.
• Kowalik P., 2001. Ochrona środowiska glebowego. Wyd. Nauk. PWN Warszawa.
• Kowalik P., 2010. Agrohydrologia obliczeniowa. Monografie Komitetu Gospodarki Wodnej PAN 22. Ofic. Wyd. Politechniki Warszawskiej Warszawa.
• Mioduszewski W., Szuniewicz J., Kowalewski Z., Chrzanowski S., Siesicka A., Borowski J., 1996. Gospodarka wodna na torfowisku w basenie środkowym Biebrzy. Bibioteczka Wiadomości IMUZ 90. Wyd. IMUZ Falenty.
• Mocek A., Drzymała S., Maszner P., 2000. Geneza, analiza i klasyfikacja gleb. Wydawnictwo AR Poznań.
• Okruszko H., 1993. Transformation of fen-peat soil under the impact of draining. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 406, 3-73.
• Okruszko H., 1994. System of hydrogenic soil classyfication used in Poland. Biblioteczka Wiadomości IMUZ 84, Wyd. IMUZ Falenty, 5-27.
• Oleszczuk R., Brandyk Т., Gnatowski Т., Szatylowicz J., 2004. Calibration of TDR for moisture determinationinpeatdeposits. Internat. Agrophys. 18(2), 145-151.
• Oleszczuk R., Chrzanowski S., Brandyk Т., Gnatowski Т., Szatylowicz J., 2009. Ocena funkcjono­wania systemu odwadniająco-nawadniającego dla zrównoważonego łąkowego wykorzystania gleby torfowo-murszowej. Woda Srod. Obsz. Wiej. 9, 1(25), 77-86.
• Oleszczuk R., Chrzanowski S., Gnatowski Т., 2012. Analiza stosunków powietrzno-wodnych gleby torfowo-murszowej w zasięgu działania systemu nawodnień podsiąkowych. Woda Srod. Obsz. Wiej. 12, 1(37), 93-104.
• Oleszczuk R., Gnatowski Т., Brandyk Т., Szatylowicz J. 2007. Calibration of TDR for moisture content monitoring in moorsh layers. [W:] Wetlands: monitoring, modelling and management. Red. T. Okruszko i in. Balkema, Taylor Francis Group London, 121-124.
• Pierzgalski E., 1996. Melioracje użytków zielonych - nawodnienia podsiąkowe. Wyd. SGGW Warszawa.
• Zawadzki S., 1973. Laboratoryjne oznaczanie zdolności retencyjnych utworów glebowych. Wiad. IMUZ 11(2), 11-31.