Zmiany liczebności lęgowych gatunków ptaków w obszarze Natura 2000 Dolina Środkowej Odry

• Autorzy: Czechowski P. , Bochenski M. , Jedro G. , Rubacha S. , Wasicki A.

Warianty tytułu

EN

Changes in the number of breeding birds in the Natura 2000 Special Protection Area Dolina Srodkowej Odry (the Middle Oder River Valley)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono zmiany liczebności wybranych gatunków ptaków gniazdujących w Obszarze Specjalnej Ochrony Ptaków Natura 2000 „Dolina Środkowej Odry”. Szczególną uwagę zwrócono na taksony z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej. Porównano liczebność 31 gatunków policzonych na tej samej powierzchni w latach 1997–2000 i 2009–2010. W ciągu ostatnich 10 lat przestały gniazdować lub obecnie gniazdują tylko sporadycznie takie gatunki, jak: kulik wielki Numenius arquata, krwawodziób Tringa totanus i brodziec piskliwy Actitis hypoleucos. Nie wykryto lęgów dzięcioła zielonosiwego Picus canus. Zanotowano spadek liczebności czapli siwej Ardea cinerea (z 45–90 par w latach 1997–2000 do 54 w latach 2008–2010) i cyranki Anas querquedula (z 4–7 do 0–4 par). Do lęgowej awifauny Doliny Środkowej Odry doszły dwa gatunki – rybitwa białoskrzydła Chlidonias leucopterus (15 par) i rybitwa białowąsa Ch. hybrida (30 par). Stabilny stan lub tylko niewielkie wahania liczebności zanotowano dla takich gatunków, jak: bocian biały Ciconia ciconia (w latach 2008–2010 do 45 par), trzmielojad Pernis apivorus (15–19 par), zimorodek Alcedo atthis (22–28 par) oraz dzięcioł średni Dendrocopos medius (330–370 par), dzięcioł czarny Dryocopos martius (48–53 par) i jarzębatka Sylvia nisoria (87–100 par). Wzrost liczebności odnotowano natomiast u niektórych ptaków szponiastych: kani czarnej Milvus migrans (z 16–20 par w latach 1997–2000 do 23–31 par w latach 2008–2010), kanii rudej M. milvus (odpowiednio z 25–28 do 30–37 par), bielika Haliaeetus albicilla (z 1 do 2–4 par), błotniaka stawowego Circus aeruginosus (z 15–27 do 33–39 par) i błotniaka łąkowego C. pygargus (z 0 do 1–2 par). Wykryto także więcej gniazdujących derkaczy Crex crex (z 86 do 106–116 odzywających się samców), żurawii Grus grus (z 28 do 59–68 par) i lelków Caprimulgus europaeus (z 3 do 7–10 rewirów).

EN

Th e paper presents changes in the number of selected bird species (with particular consideration given to the Birds Directive, Annex I) nesting in the Special Bird Protection Area Natura 2000 „Middle Odra Valley” (the Middle Oder River Valley). Th e species population data were compared with the results gathered in the years 1997–2000 and 2009–2010. Species like Eurasian Curlew Numenius arquata, Common Redshank Tringa totanus and Common Sandpiper Actitis hypoleucos ceased to nest or nested only occasionally in the last 10 years. Breeding grounds of the Grey- -headed Woodpecker Picus canus were not found. A decrease in the number of the Grey Heron Ardea cinerea and Garganey Anas querquedula was observed. Two species may be added to the breeding avifauna of the middle Oder i.e. White-winged Tern Chlidonias leucopterus and Whiskered Tern Chlidonias hybrida. Stable condition or only small changes in the number of the following species have been recorded: White Stork Ciconia ciconia, European Honey Buzzard Pernis apivorus, Common Kingfi sher Alcedo atthis and Middle Spotted Woodpecker Dendrocopos medius, Black Woodpecker Dryocopus martius and Barred Warbler Sylvia nisoria. On the other hand, an increase in the number of the Accipitriformes has been observed: Black Kite Milvus migrans, Red Kite M. milvus, White-tailed Eagle Haliaeetus albicilla, Western Marsh-harrier Circus aeruginosus and Montagu’s Harrier C. pygargus. A larger number of breeding pairs of Corn Crake Crex crex, Common Crane Grus grus and European Nightjar Caprimulgus europaeus has been recorded

Słowa kluczowe

PL

ptaki; gatunki legowe; zmiany liczebnosci; awifauna; awifauna legowa; dolina srodkowej Odry; Europejska Siec Ekologiczna Natura 2000

• Wydawca: -
• Czasopismo: Chrońmy Przyrodę Ojczystą
• Rocznik: 2014
• Tom: 70
• Numer: 3
• Opis fizyczny: s.218-227,rys.,tab.,fot.,bibliogr.

Twórcy

autor

Czechowski P.

• Instytut Turystyki i Rekreacji, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Sulechowie, ul.Armii Krajowej 51, 66-100 Sulechów

autor

Bochenski M.

• Katedra Ochrony Przyrody, Wydział Nauk Biologiczych, Uniwersytet Zielonogórski, ul.Prof.Z.Szafrana 1, 65-561 Zielona Góra

autor

Jedro G.

• Słowiński Park Narodowy, ul.Bohaterów Warszawy 1A, 76-214 Smołdzino

autor

Rubacha S.

• Laski 17, 66-016 Czerwieńsk

autor

Wasicki A.

• Stary Zagór 2, 66-626 Dychów

Bibliografia

• Adamski A. 2007. Kania czarna Milvus migrans. W: Sikora A., Rohde Z., Gromadzki M., Neubauer G., Chylarecki P. (red.). Atlas rozmieszczenia ptaków lęgowych Polski 1985-2004. Bogucki Wyd. Nauk., Poznań: 132-133.
• Adamski A., Kalisiński M. 2007. Kania ruda Milvus milvus. W: Sikora A., Rohde Z., Gromadzki M., Neubauer G., Chylarecki P. (red.). Atlas rozmieszczenia ptaków lęgowych Polski 1985-2004. Bogucki Wyd. Nauk., Poznań: 134-135.
• Betleja J., Stawarczyk T. Rybitwa białowąsa Chlidonias hybrida. W: Sikora A., Rohde Z., Gromadzki M„ Neubauer G., Chylarecki R (red.). Atlas rozmieszczenia ptaków lęgowych Polski 1985-2004. Bogucki Wyd. Nauk., Poznań: 246-247.
• Bobrowicz G., Konieczny K., Sikora A. 2007. Żuraw Grus grus. W: Sikora A., Rohde Z., Gromadzki M., Neubauer G., Chylarecki P. (red.). Atlas rozmieszczenia ptaków lęgowych Polski 1985-2004. Bogucki Wyd. Nauk., Poznań: 180-181.
• Buczek T. 2007. Błotniak stawowy Circus aeruginosus. W: Sikora A., Rohde Z., Gromadzki M., Neubauer G., Chylarecki P. (red.). Atlas rozmieszczenia ptaków lęgowych Polski 1985-2004. Bogucki Wyd. Nauk., Poznań: 140-141.
• Czechowski P., Bocheński M. 2008. Awifauna użytku ekologicznego „Łąki zalewowe koło Słubic” na Ziemi Lubuskiej. Chrońmy Przyr. Ojcz. 64 (6): 49-62.
• Czechowski P., Jędro G. 2010. Dolina Środkowej Odry. W: Wilk T., Jujka M., Krogulec J„ Chylarecki P. (red.). Ostoje ptaków o znaczeniu międzynarodowym w Polsce. OTOP, Marki: 265-267.
• Czechowski P., Sidelnik M., Jędro G. 2007. Gniazdowanie rybitwy bialowąsej Chlidonias hybrida i rybitwy białoskrzydłej Chlidonias leucopterus w Dolinie Odry pod Słubicami. Przegl. Przyr. 18 (3-4): 133-136.
• Czechowski P., Rubacha S., Wąsicki A., Bocheński M., Jędro G., Kajzer Z., Sidelnik M. 2002. Awifauna lęgowa środkowego odcinka doliny Odry. Not. Orn.43: 163-176.
• Dyrcz A., Jermaczek A., Wójciak J. 2007. Kulik wielki Numenius arąuata. W: Sikora A., Rohde Z., Gromadzki M., Neubauer G„ Chylarecki P. (red.). Atlas rozmieszczenia ptaków lęgowych Polski 1985-2004. Bogucki Wyd. Nauk., Poznań: 212-213.
• Górski A. 2007. Rybitwa białoskrzydła Chlidonias leucopterus. W: Sikora A., Rohde Z., Gromadzki M., Neubauer G., Chylarecki P. (red.). Atlas rozmieszczenia ptaków lęgowych Polski 1985-2004. Bogucki Wyd. Nauk., Poznań: 250-251.
• Jędro G., Czechowski P. 2007. Intensywny przelot rybitwy białoskrzydłej Chlidonias leucopterus wiosną 2007 roku na Ziemi Lubuskiej. Przegl. Przyr. 18 (3-4): 137-140.
• Kosiński Z. 2009. Dzięcioł średni Dendrocopos me- dius. W: Chylarecki P„ Sikora A., Cenian Z. (red.). Monitoring ptaków lęgowych. Poradnik metodyczny dotyczący gatunków chronionych Dyrektywą Ptasią. GIOŚ, Warszawa: 528-538.
• Ławicki Ł., Wylęgała P. 2011. Spadek liczebności kulika wielkiego Numenis arąuata w zachodniej Polsce w latach 1980-2010. Ornis Polonica 52: 40-52.
• Ławicki Ł., Niedźwiecki S„ Sawicki W., Świętochowski P., Goławski A., Kasprzykowski Z., Urban M„ Wylęgała P., Czechowski P., Prange M., Janiszewski T., Menderski S„ Lenkiewicz W., Jantarski M. 2011. Liczne gniazdowanie rybitwy białoskrzydłej Chlidonias leucopterus w Polsce w roku 2010. Ornis Polonica 52: 85-96.
• Mizera T., Rodziewicz M., Kalisiński M., Cenian Z. 2007. Bielik Haliaeetus albicilla. W: Sikora A., Rohde Z., Gromadzki M., Neubauer G., Chylarecki P. (red.). Atlas rozmieszczenia ptaków lęgowych Polski 1985-2004. Bogucki Wyd. Nauk., Poznań: 136-137.
• Sikora A., Konieczny K. 2009. Żuraw Grus grus. W: Chylarecki R, Sikora A., Cenian Z. (red.). Monitoring ptaków lęgowych. Poradnik metodyczny dotyczący gatunków chronionych Dyrektywą Ptasią. GIOŚ, Warszawa: 330-340.
• Stajszczyk M., Sikora A. 2007. Dzięcioł zielonosiwy Picus canus. W: Sikora A., Rohde Z., Gromadzki M., Neubauer G., Chylarecki P. (red.). Atlas rozmieszczenia ptaków lęgowych Polski 1985-2004. Bogucki Wyd. Nauk., Poznań: 296-297.
• Tomiałojć L., Stawarczyk T. 2003. Awifauna Polski. Rozmieszczenie, liczebność i zmiany. PTPP „pro Natura”, Wrocław.
• Wieloch M. 2007. Czapla siwa Ardea cinerea. W: Sikora A., Rohde Z„ Gromadzki M., Neubauer G., Chylarecki P. (red.). Atlas rozmieszczenia ptaków lęgowych Polski 1985-2004. Bogucki Wyd. Nauk., Poznań: 122-123.
• Wylęgała P. 2007a. Krwawodziób Tringa totanus. W: Sikora A., Rohde Z., Gromadzki M., Neubauer G., Chylarecki P. (red.). Atlas rozmieszczenia ptaków lęgowych Polski 1985-2004. Bogucki Wyd. Nauk., Poznań: 215-216.
• Wylęgała P. 2007b. Cyranka Anas querquedula. W: Sikora A., Rohde Z., Gromadzki M., Neubauer G., Chylarecki P. (red.). Atlas rozmieszczenia ptaków lęgowych Polski 1985-2004. Bogucki Wyd. Nauk., Poznań: 68-69.
• Wylęgała R, Batycki A., Mizera T. 2011. Liczebność i rozmieszczenie stanowisk lęgowych czapli siwej Ardea cinerea w Wielkopolsce w latach 2006-2010. Ornis Polonica 52: 75-84.
• Zieliński P. 2007. Błotniak łąkowy Circus pygargus. W: Sikora A., Rohde Z., Gromadzki M., Neubauer G., Chylarecki P. (red.). Atlas rozmieszczenia ptaków lęgowych Polski 1985-2004. Bogucki Wyd. Nauk., Poznań: 144-145.
• Żołkoś K., Meissner W, Kalisiński M., Górska E., Mellin M., Ibron L, Wysocki D. 2010. Liczebność i rozmieszczenie kolonii czapli siwej Ardea cinerea w północnej Polsce. Ornis Polonica 51: 30-42.