Antropopresja w rezerwacie "Lisia Góra" w Rzeszowie

• Autorzy: Cwik A. , Cwik L.

Warianty tytułu

EN

Anthropopressure in the "Lisia Gora" nature reserve in Rzeszow

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W niniejszym artykule zwrócono uwagę na problem dewastacji rezerwatów znajdujących się w obrębie dużych miast. Zaprezentowano przykład Rzeszowa, gdzie zbadano formy antropopresji występujące w rezerwacie „Lisia Góra”. W czasie badań terenowych skartowano powierzchniowe zniszczenia roślinności, antropogeniczne formy terenu, drogi, ścieżki oraz dzikie wysypiska śmieci i materii organicznej. Wyniki badań wskazują, że prawie 10% powierzchni rezerwatu cechuje zniszczona szata roślinna. Na skutek działań rowerzystów wzmogły się również niektóre procesy geomorfologiczne, m.in. spłukiwanie i erozja oraz utworzone zostały nowe formy terenu, takie jak niecki i przeszkody na torach rowerowych. Zdaniem autorów, mimo prób rewitalizacji rezerwatu, pogorszyły się jego wartości rekreacyjne i przyrodnicze. Pilne wydaje się więc przyjęcie planu ochrony rezerwatu, którego realizacja mogłaby ograniczyć silną antropopresję zachodzącą na tym chronionym terenie.

EN

Forms of anthropopressure occurring in the “Lisia Góra” nature reserve in Rzeszów are described in the article. Roads, paths, areas with damaged plants, relief changes and wild dumping grounds were investigated during the field research in 2008, 2009 and 2010. The results show that the vegetation was damaged in almost 10% of the reserve area. Additionally, the pressure from cyclists intensified the geomorphologic processes. New anthropogenic forms of relief developed. Despite attempts at revitalization of the reserve, its recreational and environmental values decreased. It seems that enacting the protection plan for the reserve is needed very urgently. Its implementation could help to reduce the anthropopressure in the reserve

Słowa kluczowe

PL

Rzeszow; rezerwaty przyrody; rezerwat Lisia Gora; antropopresja; dewastacja

• Wydawca: -
• Czasopismo: Chrońmy Przyrodę Ojczystą
• Rocznik: 2011
• Tom: 67
• Numer: 5
• Opis fizyczny: s.441-448,rys.,fot.,bibliogr.

Twórcy

autor

Cwik A.

• Katedra Agrobiologii i Ochrony Środowiska, Uniwersytet Rzeszowski, ul.Zelwerowicza 4, 35-601 Rzeszów

autor

Cwik L.

Bibliografia

• Bauer W, Mrzygłód Z. 2002. Mapa przeglądowa roślinności aktualnej i osobliwości przyrody. Rezerwat częściowy „Lisia Góra” Skala 1 : 1000. Stan na 1.01.2002. W: Plan ochrony rezerwatu „Lisia Góra” na okres 2003.01.01.-2022.12.31 wg stanu na dzień 2002.01.01. 2002. BUKLiGL. Oddział w Przemyślu. Pracownia Sozologiczna (projekt).
• Bauer W, Mrzygłód Z., Ruciński P. 2002. Plan ochrony rezerwatu „Lisia Góra” na okres 2003.01.01.-2022.12.31 wg stanu na dzień 2002.01.01. BUKLiGL. Oddział w Przemyślu. Pracownia Sozologiczna (projekt).
• Ćwik A. 2009. Rola doliny Wisłoka w Rzeszowie w opinii mieszkańców miasta. Architektura Krajobrazu 24: 65-70.
• Dąbal L. 2006. Lisia Góra rozjeżdżana. Dzikie Życie 9/147 [http://pracownia.org.pl/dzikie-zycie-numery-archiwalne,2147,article,2930].
• Jahn A. 1957. Przyczynki do znajomości teras karpackich. Czasopismo Geogr. 28: 171-184.
• Kawa P. 2004. Ptaki zbiornika retencyjnego w Rzeszowie i terenów przyległych w latach
• Kondracki J. 2002. Geografia regionalna Polski. Wyd. Nauk. PWN.
• Orzeczenie 1975. Orzeczenie PWRN w Rzeszowie Nr RLSop-004-7/75 z 31.07.1975 r., Dz. Urz. WRN w Rzeszowie Nr 6, poz. 58 z 29.10.1975 r.
• Pacyniak C. 1992. Najstarsze drzewa w Polsce - przewodnik. Wyd. PTTK „Kraj”. Warszawa: 19-20.
• Rozporządzenie 1998. Rozporządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 23 grudnia 1998 roku w sprawie uznania za rezerwat przyrody. Dz. U. Nr 166 (1998), poz. 1223.
• Skiba S., Drewnik M. 2003. Mapa gleb obszaru Karpat w granicach Polski. Roczn. Bieszczadzkie 11: 15-20.
• Ustawa 2004. Ustawa z 16 kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody. Dz. U. Nr 92 (2004), poz. 880.
• Wnuk Z., Ziaja M., Ziaja W, Czerniakowski Z. 1998. Ścieżka przyrodnicza im. prof. dra Władysława Szafera w Rzeszowie. Rzeszów: 1-95.